چین و روسیه تحریم‌های بیشتری اعمال کردند / محل استقرار کانال SPV هفته آینده اعلام می‌شود /توسعه سیاسی و اقتصادی به دنبال توسعه نظامی صورت گیرد
فخریه کاشان گفت: پیام‌رسان SPV ویژه است و احتمالا هفته آینده اعلام خواهد شد البته این برای کالاهایی مانند غذا، دارو، نهاده‌های کشاورزی و دیگر کالاهای اساسی به کار می‌رود به عبارت دیگر با برقراری این نظام امکان حل تمام مشکلات ما وجود ندارد.
به گزارش خبرنگار اقتصادی ایلنا، اصغر فخریه کاشان در پانزدهمین کنفرانس بین المللی مدیریت در مورد تحریم‌های اقتصادی و تحلیل کانال مالی اروپا (SPV) برای تحریم‌ها گفت: ما با وجود تحریم‌های اقتصادی شاهد هستیم که نزدیک به 182 مورد از پتروشیمی‌ها، فولادی‌ها و معادن تحریم نشده‌اند اما باید توجه داشت این تحریم‌ها کاملا هوشمندانه است، من باور نمی‌کنم که این 182 مورد اتفاقی از قلم افتاده باشد. تحریم‌های اقتصادی برای ما مشکلاتی را فراهم کرده است و اگر ما تحریم‌ها را نشناسیم، نمی‌توانیم آنها را حل کنیم و بخشی از مشکلات ما ناشی از ناتوانی در شناخت تحریم‌ها و بی‌اطلاعی از آن است. چند بنگاه دولتی را سراغ داریم که در مورد سازوکار تحریم‌ها اطلاعات داشته باشد؟ برای این کار باید کار دانشگاهی و علمی انجام دهیم و از تجربه‌های گذشته استفاده کنیم.
وی ادامه داد: اگر وزارت خارجه را که درگیر این موضوع بوده و زحمات زیادی کشیده کنار بگذاریم متوجه می‌شویم که دانشگاه‌ها و بنگاه‌های ما از این موضوع غفلت کرده‌اند. چند کتاب و مطلب در مورد تحریم‌ها نوشته‌ایم، دانشگاه‌ها و جامعه باید در این موضوع مشارکت کنند.
در هم‌تنیدگی اقتصاد و نقش دلار باعث شد مانع کار اروپا شد
وی با بیان اینکه در مورد سند برجام اتفاق نظر وجود ندارد، گفت: این عدم توافق یک موضوع جهانی است چون برجام یک اکشن پلن است. البته ما سعی کردیم که آن را به صورت یک معاهده بین المللی معرفی کنیم وقتی برجام اتفاق افتاد برخی ازتحریم‌ها برداشته شدند و با خروج آمریکا برخی از آنها دوباره وضع شدند اما این بار حمایت اروپا و سازمان ملل را به عنوان پشتوانه نداشت اما در هم‌تنیدگی اقتصاد و نقش دلار باعث شد تا اروپایی‌ها اقداماتی را که می‌خواستند انجام دهند، نتوانند.
وی گفت: ما در مذاکرات با اروپایی‌ها سعی کردیم بگوییم برجام سند حقوقی است و با خروج آمریکا اعتبار خود را حفظ خواهد کرد. سعی کردیم در این مذاکرات بر حفظ مقررات بانکی، خرید و فروش نفت و برقراری سوئیفت تاکید کنیم و اروپایی‌ها نیز استدلال‌های ما را در این مورد می‌پذیرفتند و شاهد بودیم که اعلامیه‌های سیاسی محکمی نیز صادر کردند.
وی افزود: برای نمونه شاهد بودیم که خانم موگرینی 10 دقیقه بعد از خروج آمریکا اعلامیه مستقلی مبنی بر پایبندی به برجام را صادر کرد و به نوعی شاه بیت حمایت اروپا از برجام این بود که آنها برجام را بدیل جنگ می‌دانند و معتقدند اگر برجام نباشد در خاورمیانه جنگی روی خواهد داد و باور داشتند که اگر مقاومت ایران از بین برود روی آنها تاثیر خواهد گذاشت و تاثیرات آن را در وضع تعرفه‌های آمریکا شاهد هستیم، بنابراین اروپا با حفظ برجام به دنبال امنیت خود است و حتی یکی از وزرای اروپایی گفت که ما حاکمیت اقتصادی نداریم یعنی عملکرد مستقلی نداریم.
فخریه کاشان با اشاره به اقدامات انجام شده پس از خروج آمریکا از برجام گفت: در داخل کشور ستاد مقابله با تحریم‌ها به ریاست آقای جهانگیری تشکیل شد و شاهد تصمیمات این ستاد بودیم. یکی از این موارد انجام مبادلات بانکی با کشورهایی مانند روسیه، ترکیه، عراق، آذربایجان و ... بر اساس پول‌های ملی بود اما این موضوع ایراداتی داشت چون بخشی از پول به عنوان مانده در مبادلات باقی می‌ماند که باید تسویه می‌شد. در ابتدا توافق شد که این مانده به صورت سرمایه‌گذاری مشترک باشد اما بانک‌های آن کشورها با این همکاری موافقت نکردند و قراردادهای نظام پرداخت دوجانبه موفق عمل نکرد.
سعی کردیم در مقابل نفت صادراتی کالا دریافت کنیم
وی ادامه داد: دیگر اقدامات ما ذخیره سازی کالا، دارو و سایر کالاهای اساسی بود تا در صورت تشدید تحریم‌ها مشکلی پیش نیاید همچنین سعی کردیم در مقابل نفت صادراتی کالا دریافت کنیم و بر همین اساس دستورالعملی در وزارت نفت نوشته شد و به مرحله اجرا هم رسید.
فخریه کاشان با اشاره به موضع اروپایی‌ها در مذاکرات گفت: اروپایی‌ها در مذاکرات اعلام کردند که از بانک مرکزی اروپا استفاده خواهیم کرد یا در برخی از بانک‌های مرکزی کشورهای اروپایی برای ایران حساب باز خواهیم کرد، جایگزین سوئیفت را پیش‌بینی می‌کنیم از SMEها( بنگاه‌های کوچک و متوسط) حمایت می‌کنیم اما هر کدام با موانعی روبرو شد.
وی ادامه د اد: یکی از تعهدات اروپایی‌ها راه‌اندازی SPV بود که ویژگی‌های خاصی داشت مانند اینکه مستقل از یک کشور است ، تحریم‌ها را دور می‌زند، آمریکا نمی‌تواند جریمه کند، سیستمی برای پرداخت درآمدهای نفتی ایران است و پرداخت‌های ایران برای خرید کالاها را انجام می‌دهد اما این مورد نیز با مشکلاتی روبرو شد مثلا مشخص نبود که صاحب SPV کیست و چه کشوری آن را راه‌اندازی کرده چون همه می ترسیدند که تحت تاثیر تحریم‌های آمریکا باشند همچنین ماهیت آن مشخص نبود و به همین دلیل نتوانست تا چهار نوامبر راه‌اندازی شود.
تردیدهای محل استقرار SPV
وی ادامه داد: مشکل دیگر این کانال مالی اروپا محل استقرار آن بود ابتدا قرار شد لوکزامبورگ باشد که بعدا نپذیرفت و حالا بحث اداره دو کشوری را مطرح می‌کنند مثلا محل استقرار در آلمان بوده و ریاست آن بر عهده فرانسه باشد و فکر می‌کنم در هفته آینده این موضوع اعلام خواهد شد اما باید توجه داشت که با راه‌اندازی SPV نیز مشکلاتی نیز در پرداخت‌ها صورت می‌گیرد از همین رو پیشنهاد آخر این بود که به صورت اعتباری باشد یعنی در سیستم SPV خریدار نفت بدهکار و فروشنده آن طلبکار باشد و سپس تسویه‌ها بدون نقل و انتقال پول صورت گیرد.
فخریه کاشان افزود: پیام‌رسان SPV ویژه است و احتمالا هفته آینده اعلام خواهد شد البته این برای کالاهایی مانند غذا، دارو، نهاده‌های کشاورزی و دیگر کالاهای اساسی به کار می‌رود به عبارت دیگر با برقراری این نظام امکان حل تمام مشکلات ما وجود ندارد.
روسیه و چین تحریم‌های بیشتری را اعمال کردند
این کارشناس اقتصادی با اشاره به نقش روسیه و چین گفت: جالب است که روسیه و چین تحریم‌های بیشتری را اعمال کردند حتی خریداران چینی نفت ایران با واسطه‌های قزاقی نفت ایران را می‌خرند و این نوع نقل و انتقال پول تقریبا 7 تا 11 درصد هزینه دارد که جدا از سایر ریسک‌ها است.
توسعه سیاسی و اقتصادی را به دنبال توسعه نظامی ایجاد کنیم
وی متذکر شد: به رغم همه مشکلات اقتصادی باید توجه داشت که یک کشور همانند یک مغازه نیست که یک شبه کرکره‌های آن را پایین بکشیم باید توجه داشت این شرایط برای کشور ما فرصت باشد مثلا می‌توانیم از بنگاه‌ها در مراحل ساخت، طراحی و مهندسی حمایت کنیم همان طور که در دوران جنگ و تحریم‌های پیشین انجام دادیم. ما باید در نظر بگیریم که توسعه نظامی داریم و می‌توانیم توسعه سیاسی و اقتصادی را به دنبال توسعه نظامی ایجاد کنیم. بحث دیگر نرخ ارز است به طوری که صادرات ما لاجرم زیادتر شده و در هشت ماهه نخست سال 27.8 میلیارد دلار صادرات غیرنفتی داشته‌ایم که پول‌های آن را هر چند به ارزهای مختلف بود دریافت کردیم.
