نت‌بوک‌ و تبلت‌ از اولویت مصرف خانوارها خارج شده‌اند/ از اوایل هفته جاری ترخیص‌ها از گمرک آغاز شده است/ تقاضای پایین مانع از افزایش قیمت شد

پیمان ایروانی در گفت‌وگو با خبرنگار اقتصادی ایلنا اظهار داشت: درصد تبلت‌ها و لپ‌تاپ‌هایی که با ارز دولتی وارد بازار شدند، بسیار پایین است اما همین درصد پایین، قیمت این کالاها را پایین نگه داشت. یکی از عواملی که سبب شد لپ تاپ و تبلت خیلی دچار افزایش قیمت نشود، این بود که برخی کالاهای موجود در بازار با ارز دولتی وارد شده بود و به همین دلیل ارزان‌تر بود. بنابراین کالاهایی که با ارز دولتی وارد نشده بودند هم درراستای رقابت با کالاهای وارداتی با ارز دولتی، چندان دچار افزایش قیمت نشدند؛ چراکه بازار میانگینی از قیمت‌های موجود در آن است.

وی با بیان اینکه به نت بوک و تبلت مبالغ پایینی ارز دولتی تعلق گرفت، گفت: در سال 96 ماهانه حداقل 30 میلیون دلار نت بوک و تبلت به کشور وارد می‌شد اما امسال در 5 ماهه نخست سال، به طور کلی 35 میلیون یورو به نت بوک و 4 میلیون یورو به تبلت ارز دولتی تعلق گرفت که از این میزان، حدود 15 میلیون یورو نت بوک و تبلت وارد کشور شد؛ که این یعنی 10 درصد بازار. اما با وجود اینکه 10 درصد خیلی ناچیز است، از آنجا که بازار جانی ندارد، قیمت‌ها هنوز پایین مانده است.

این عضو اتحادیه فناوران رایانه‌ای ادامه داد: 16 مرداد ماه رسما اعلام کردند توزیع ارز دولتی قطع می‌شود. البته پیش از آن تاریخ هم در ثبت سفارش و واردات با مشکل مواجه شده بودیم.

وی درباره علت پایین ماندن قیمت تبلت و نت بوک گفت: یکی از علل این امر این است که این کالاها از اولویت مصرف خانوار خارج شده‌اند. وقتی کسی درخصوص خرید خودرو، برنج و سایر اقلام ضروری دچار مشکل است، کمتر سراغ خرید نت بوک و تبلت می رود. مردم ترجیح می‌دهند با نسخه‌های قدیمی که در اختیار دارند کار کنند یا با گوشی‌های موبایل کار خود را راه اندازند. نت بوک از نظر اولویت مصرف یک کالای درجه 2 است و تبلت حتی اولویت پایین‌تری دارد و درجه 3 است.

ایروانی با اشاره به اینکه قیمت بعضی اقلام ضروری از سال گذشته تا کنون بیش از 3 برابر شده است، بیان کرد: اگر بازار ما در شرایط عادی بود، به دلیل کمبود تبلت و نت بوک، قیمت‌ها بالا می‌رفت اما همانطور که گفتم، این کالاها از اولویت مصرف خانوار خارج شده است. البته دو سه هفته اخیر افزایش قیمت داشته‌ایم؛ چراکه کمبود کم‌کم خود را نشان می‌دهد. حتی بخشی از کالاهایی که با ارز دولتی وارد شده‌اند، تا همین هفته پیش در گمرک مانده بودند که البته از ابتدای هفته جاری گمرک شروع به ترخیص آن‌ها کرد.

این فعال صنف کامپیوتر با بیان اینکه تا هفته پیش سازوکار دریافت مابه‌التفاوت و گرفتن تعهد مشخص نبود، عنوان کرد: چهارشنبه پیش بخشنامه‌ای صادر شد که براساس آن کالاها کم‌کم از گمرک ترخیص می شوند. البته این بازهم در مقابل نیاز بازار عدد ناچیزی است.

وی اضافه کرد: سازوکار پرداخت مابه‌التفاوت به این صورت است که اگر مثلا کالا با دلار چهار هزار و 500 تومانی وارد شده است، واردکننده می بایست دو هزار و 800 تومان بپردازد یا تعهد به پرداخت مابه‌التفاوت دهد. در این صورت مثل این است که هر دلار برای واردات کالاها 7 هزار و 300 تومان قیمت داشته است. بنابراین قیمت‌ها براساس دلار 7 هزار و 300 تومانی تنظیم می‌شود. اگر چند روز صبر کنیم و کالاها وارد بازار شود، ممکن است قیمت‌ها حالت پایدارتری پیدا کند.

ایروانی ادامه داد: بسیاری از واردکنندگان اجناس خود را پیش‌فروش کرده‌اند و حال باید دو هزار و 800 تومان مابه‌التفاوت را از جیب پرداخت کنند. به طور کلی در حال حاضر سرمایه کسانی که در حوزه نت بوک و تبلت فعالیت می کردند، حداقل نصف شده و توانایی خرید آنان به شدت پایین آمده است.

عضو اتحادیه فناوران رایانه‌ای درخصوص قیمت دولتی ارز گفت: در ابتدا ارز چهار هزار و 200 تومانی می‌دادند اما به تدریج این قیمت افزایش یافت. البته هیچ وقت ارز چهار هزار و 200 تومانی دست کسی نرسیده است؛ چون هزینه جابه‌جایی پول نیز باید محاسبه شود. صرافی‌ها حداقل 4 درصد از مبلغ را می‌گرفتند تا آن را جابه‌جا کنند. همه پول‌ها از طریق کارگزاری‌ها و صرافی ها جابه‌جا شده و به همین دلیل پایه قیمت ارز دولتی حداقل از چهار هزار و 400 تومان شروع می‌شود.

وی تصریح کرد: اکنون که واردکنندگان باید مابه‌التفاوت ارز دولتی و ارز ثانویه را پرداخت کنند، قیمت نت بوکی که مثلا دو میلیون و 400 تومان است، حداقل 30 درصد افزایش می‌یابد. در شرایط فعلی واردکنندگان درصورت عدم تطبیق بازار با قیمت جدید دلار، قطعا متضرر خواهند شد.

پیمان ایروانی در ادامه با بیان اینکه در گذشته سود واردکنندگان نت بوک و تبلت همیشه 3-2 درصد بوده است، گفت: هزینه ترخیص گمرکی و هزینه‌های حمل و نقل و ارزش افزوده بخش بزرگ‌تری از قیمت تمام‌شده کالا را شامل می‌شود. واردکننده اصولا نمی‌تواند جنس را دست خود نگاه دارد و اقدام به تک‌فروشی کند. واردکنندگان مجبورند اجناس خود را به مغازه‌دارها دهند که البته ممکن است قیمت از سوی آنان بالا برود که این سبب کاهش تقاضا خواهد شد؛ چراکه لپ تاپ و تبلت کالای ضروری نیستند.

وی افزود: صنف کامپیوتر چندان جایی برای مانور در بازار ندارد و اکنون برای بقای خود تلاش می‌کند؛ چراکه ارز زیادی دریافت نکرده است. حداقل 13 هزار واحد صنفی و 100 هزار خانواده تحت تاثیر فراز و نشیب بازار نت بوک و تبلت هستند. ما از عدم افزایش قیمت این کالاها خوشحال می‌شویم اما به هر حال متضرر شدن واحدهای صنفی هم روی دیگر سکه است که ناراحت‌کننده است. اگر می شد ارز برای این صنف روی چهار هزار و 200 تا چهار هزار و 500 تومان تثبیت شود، شاهد اتفاقات ناگوار در این صنف نبودیم.