روش‌های بهره وری و صرفه‌جویی 55 درصد در کاهش گازهای گلخانه‌ای نقش دارند

به گزارش خبرنگار اقتصادی ایلنا، مریم جوان شهرکی نماینده سازمان توسعه صنایع ملل متحد در ایران در چهاردهمین نمایشگاه بین المللی انرژی کیش اظهار داشت:انرژی نقش کلیدی به عنوان پیش نیاز و پیش زمینه رشد و توسعه اقتصادی در جهان امروز ایفا میکند و یونیدو به عنوان نهاد پیشروی سازمان ملل در حوزه انرژی به دنبال انرژی پایدار برای همه، از طریق توسعه دسترسی به انرژی، بهبود بهره وری انرژی و توسعه انرژی‌های تجدیدپذیر است.

وی افزود:اگر چه، چند دهه قبل تصور می‌شد صنعتی شدن، رشد و توسعه صنعتی و اقتصادی به معنی مکانیزه کردن و انتقال ماشین الات است ولی حال مشخص است که توسعه  صنعتی زمانی پایدار و ساختاری خواهد بود که در کنار رشد صنایع مختلف، محیط زیست را حفاظت کند واقشار مختلف جامعه اعم از زنان و کم توانان را در مواهب توسعه سهیم کرده و برای آنان ایجاد اشتغال کند.

شهرکی تصریح کرد:این مدل نیازمند نگرش حکمرانی یا governance به توسعه است که سیاست گذاری، بازار، محیط زیست و جامعه را به گونه ای جامع در نظر می گیرد و در جهت رشد متعادل همه ی آنها تلاش میکند.

وی گفت:ماموریت اصلی یونیدو، توسعه صنعتی پایدار و فراگیر در کشورهای در حال توسعه و اقتصاد در حال گذار است به منظور اینکه رقابت پذیری اقتصاد افزایش یافته، محیط زیست حفاظت شده، دانش و تجربه های برتر و موفق به اشتراک گذاشته شده و همچنین بنگاه ها و موسسات اقتصادی تقویت شوند.

نماینده سازمان توسعه صنایع ملل متحد گفت: مداخله سازمان یونیدو در کشورهای عضو بیشتر به صورت پیشنهادات سیاستگذاری، تحلیل سیاستها، کمک های فنی در انتقال تکنولوژی و ایجاد و تقویت ظرفیت ها از طریق آموزشهای تخصصی و ارایه مدلهای همکاری مشترک (partnership) است.

وی توضیح داد:یونیدو در چارچوب اهداف  توسعه پایدار برای ایجاد زیرساخت‌های توسعه صنعتی پایدار کشورهای در حال توسعه همراه و همیار دولتها از جمله ایران است و در این راه سه هدف کلیدی کاهش فقر، پیشبرد جهانی‌شدن یک‌پارچه و فراگیر و ترویج محیط زیست پایدار را دائما مد نظر قرار می دهد.

وی افزود:بر اساس آمارهای ارایه شده توسط آژانس بین المللی انرژی و سازمان محیط زیست کشور، تولید و انتشار گازهای گلخانه ای ایران از میزان 417 میلیون تن در سال 1994 به 824 میلیون تن در سال 2010 رسیده است که افزایشی دو برابری داشته است.

وی تاکید کرد:قایل ذکر است که  بیش از 75% آن گاز دی اکسید کربن است که مستقیما از احتراق سوختهای فسیلی حاصل می شود.

شهرکی گفت:همچنین مطالعات جهانی آژانس بین المللی انرژی نشان می دهد که روش های مختلف بهره وری و صرفه جویی انرژی تا 55% در کاهش گازهای گلخانه ای نقش دارند. در بسیاری از کشورها بهره وری و صرفه جویی انرژی به عنوان ارزان ترین، در دسترس ترین و ایمن ترین منبع انرژی شناخته می شود.

وی بیان کرد:بسیاری از کشورها به خوبی برنامه های بهره وری انرژی را اجرا کرده اند که این خود مبین اجرایی بودن و قابل دستیابی بودن آن است. به عنوان مثال، ژاپن در 16 سال گذشته با بهره وری 20% واردات نفت و 23% واردات گاز را کاهش داده است. فقط با اجرای بهره وری انرژی در دو کشور انگلستان و آلمان در همین دوره 16 ساله، تقاضای اتحادیه اروپا به گاز طبیعی تا 30% کاهش یافته است. وی ادامه داد:علاوه بر این، پیشرفت های فناوری موجب شتاب گرفتن توسعه و تجاری شدن انرژی های تجدید پذیر هم شده است. به طور مثال قیمت انرژی خورشیدی فتو ولتاییک در سال 2016 نسبت به 2010، 70 % کاهش یافته است. این عدد برای انرژی بادی 30% است.

وی در ادامه اظهار داشت:عرضه کل انرژی اولیه ایران طی آمار 1394، برابر با 2523.5 میلیون بشکه معادل نفت خام است. از طرفی مصرف انرژی نهایی کشور همین سال معادل 1318.4 میلیون بشکه معادل نفت خام بوده است. در مقایسه با سال 1385، انرژی اولیه و نهایی کشور به ترتیب 89% و 33% رشد داشته است. (ترازنامه انرژی وزارت نیرو سال 93 و 94). اگر میزان انرژی اولیه را در سال قبل (سال 93) را مد نظر قرار دهیم با میزان 1799 میلیون بشکه معادل نفت خام، در سال 94 جهش قابل توجهی در تولید و عرضه انرژی اولیه رخ داده است.

در سال 93، مصرف انرژی 43.6 میلیون بشکه معادل نفت خام در پالایشگاههای نفت و 54.4 میلیون بشکه معادل نفت خام در پتروشیمیها بوده است که مجموعا 28 درصد از مصرف انرژی در بخش صنعت را به خود اختصاص میدهد.

وی افزود:مدیریت مصرف انرژی در این بخش های صنعتی داشته باشیم. مطالعات مدیریت و ممیزی انرژی در این دو صنعت حاکی از آنست که حداقل به میزان معادل 6.5 و 6 میلیون بشکه نفت خام به ترتیب در صنایع پالایشگاه نفت و پتروشیمی پتانسیل صرفه جویی سالانه وجود دارد. این میزان با اتخاذ و اجرای سیاستهای مناسب، داشتن نگاه سیستماتیک در مدیریت انرژی، استفاده از فناوری های نوین و بکار گیری دیگر مولفه های موثر در بهره وری انرژی قابل دستیابی است.

وی گفت:پژوهشهای جهانی نشان میدهد رویکرد نظام‌مند (Systematic Approach) برای مدیریت انرژی، اولین و پایاترین گام برای افزایش بهره‌وری انرژی است که در آن همه مولفهها و عوامل موثر در بهره وری انرژی مد نظر قرار می گیرد. وی اظهار داشت:بنابراین یکی از بخش های مهم برنامه بهره وری انرژی یونیدو آموزش و ظرفیت سازی در زمینه سیستم مدیریت انرژی و استفاده از روشهای متنوع آموزشی و فرهنگی در حوزه انرژی بوده است.

شهرکی تصریح  کرد:پروژه بهرهوری انرژی در صنایع کلیدی ایران با حمایت صندوق جهانی محیط‌زیست (جف) از سال ۲۰۱۲ به راه افتاده است و توسط سازمان یونیدو به عنوان هماور اجرایی جف در ایران و شرکت بهینه‌سازی مصرف سوخت ایران به عنوان همکار دولتی پروژه، در حال اجرا در ۵ صنعت انرژی بر شامل سیمان، آجر، پالایشگاه، آهن و فولاد و پتروشیمی است.

وی ادامه داد:این پروژه در پنج بخش مختلف، فعالیتهایی همچون سیاستگذاری در حوزه بهره وری انرژی، به اشتراک گذاری دستاورودهای پروژه با صنایع، آموزش و فرهنگ سازی در حوزه بهره وری انرژی، حمایت مستقیم از صنایع در تعریف پروژه های پایلوت و نمونه و در نهایت معرفی یک مکانیزم مالی موثر در جذب سرمایه ها در اجرای پروژه های بهره وری و صرفهجویی انرژی است.

وی گفت:طبق تجربیاتی که تا کنون در برنامه آموزش عملی سیستم مدیریت انرژی حاصل شده است، تنها در این بخش از پروژه ، صرفه‌جویی سالانه معادل ۱.۳ میلیون گیگاژول حاصل شده است که این میزان بر پایه قیمتهای داخلی انرژی معادل ۳ میلیون و ۱۷۰ هزار دلار آمریکاست. با توجه به اینکه کل هزینه صرف شده در این بخش از پروژه، 800 هزار دلار آمریکا بوده، بازگشت مالی پروژه کمتر از سه ماه محاسبه میشود. این میزان صرفه‌جویی معادل ۳۶۵ هزار بشکه نفت خام یا ۵۶هزارتن ذغال‌سنگ است و در بیانی دیگر یک ماه و نیم مصرف برق کل سیستم حمل و نقل ریلی کشوری مثل سوئد را پوشش می‌دهد.

وی توضیح داد:این فقط بخشی از دستاوردهای این پروژه در حوزه بهره وری انرژی است که با کمک دولت ایران محقق شده است و اگر چه بسیار خوشحال کننده است اما برای نزدیک شدن کشورمان به استانداردهای بینالمللی همچنان راه طولانی را پیش رو داریم. مایلم اعلام کنم که یونیدو آماده است پروژه های مشابه پروژه بهره وری انرژی اجرا شده در 5 صنعت را با کمک دولت ایران در تمامی صنایع کشور اجرا کند و به عنوان نماینده سازمان توسعه صنعتی ملل متحد و یک ایرانی مطمئنم با کمک یکدیگر و با تکیه بر نگرش حکمرانی به حوزه انرژی به زودی در آموزش بهینه سازی مصرف انرژی و انرژی های تجدید پذیر حرف مهمی در منطقه خواهیم زد.