رئیس انجمن اقتصاد اسلامی:
برداشتهای حداکثری از اقتصاد اسلامی، موجب تضعیف جایگاه اسلام شده است
جمعی از اعضای گروه توسعه انجمن اندیشه و قلم، با رئیس انجمن اقتصاد اسلامی ایران در محل پژوهشکده اقتصاد دانشگاه تربیت مدرس دیدار کردند.
به گزارش ایلنا، در این دیدار، گزارشی از فعالیتهای دو انجمن ارائه شد و سرفصلهای همکاری مشترک مورد بررسی قرار گرفت.
سپس مرتضی عزتی در تبیین ویژگیهای اقتصاد اسلامی گفت: در دهههای قبل این ذهنیت برای برخی وجود داشت که میتوان بر اساس گزارههای دینی و عقاید و احکام اسلامی، علم اقتصاد جدیدی به نام علم اقتصاد اسلامی طراحی کرد و اقتصاد اسلامی را به عنوان علمی رقیب برای علم اقتصاد متداول که برخاسته از عقل و تجربه بشری است، معرفی کزد. همینطور در ساخت نظام نیز برخی این برداشت را دارند که نظام اقتصادی اسلامی، نظامی است کاملا متفاوت با همه نظامهای موجود چراکه همه اجزای آن از دین گرفته شده است. به شدت این نگاهها ترویج شده است. البته در برابر اینها نگاه دیگری میگوید نباید در اقتصاد هیچ جایگاهی به دین داده شود. این دو نگاه، در تضاد با هم تقویت شده و جریانهای غالب موجود در کشور شدهاند.
رئیس انجمن اقتصاد اسلامی ایران اضافه کرد: این نگاه حداکثری به اقتصاد اسلامی چون به هیچ جایی نرسیده و نتوانسته هیچ کارکرد عملی بیابد، موجب تضعیف جایگاه اقتصاد اسلامی و اسلام در جامعه و همچنین موجب تقویت جریان دوم شده است. بر پایه وجود این دیدگاه، برخی انتظار دارند آنچه در ایران است همان نظام و اقتصاد اسلامی باشد و اشکالات و نواقص اقتصادی کشور را به پای دین و اسلام میگذارند. در کنار اینها برخی افراد جریان اول برای دفاع از اسلام، نظام اقتصادی کشور را غیراسلامی و حتی ضداسلامی دانسته و درصدد تضعیف و حتی توصیه به حذف بخشهایی از آن برآمدهاند.
عزتی ادامه داد: نتیجه مشترک این دو جریان، سردرگمی در سیاستگذاری و تصمیمسازی در اقتصاد، ضربه خوردن به اقتصاد و کند شدن روند رشد و توسعه اقتصادی کشور بوده است، در حالیکه با یک نگاه واقعبینانه به اقتصاد اسلامی میتوان شرایط بهبود را در اقتصاد کشور فراهم آورد و آن را به سمت توسعه و نزدیک شدن شاخصهای آن به ویژگیهای مطلوب هدایت کرد.
وی توضیح داد: اقتصاد اسلامی در واقع اقتصادی است که مبتنی بر علم اقتصاد و سازگار با اصول اسلامی و دارای ویژگیهای تأمینکننده اهداف مطلوب اسلامی است، نه یک مدل غیرمتعارف اقتصادی یا مجموعهای از احکام فقهی و حقوقی که جایگزین علم و تجربه بشری شود.
عزتی با تأکید بر اینکه «باید شأن دین را از شأن علم جدا کرد؛ همچنان که خدا در قران جدا کرده است»، اظهار داشت: باید علم در مقام شناخت واقعیتها و سیاستگذاری و دین در مقام نظارت بر سیاستگذاری جامعه حفظ شود. این دیدگاه هم دیدگاه قانون اساسی است و هم برابر با اصول دین و سنت دینی است. اینکه ما تصور کنیم مدل اقتصادی جامعه را به جای بهرهگیری از دانش بشری از سنت استخراج کنیم نگاهی بینتیجه است که خروجی مثبتی در ایران و کشورهای دیگر نداشته است.