گزارش ایلنا از تاریخچه خودروهای دوستدار محیط زیست؛
یکه تازی تویوتا در بازار خودروهای هیبریدی و برقی
با وجود کاهش سوختهای فسیلی و آلودگی زیست محیطی که امروزه به حد خطرناک خود رسیده است خودروسازان مطرح جهان به سمت تولید خودروهای هیبریدی و برق سوز رفته اند.
ایلنا: در دنیای امروز زمان برای مخترعین به سرعت میگذرد. آنها در هر لحظه به فکر اختراع چیز جدیدی هستند. مخترعین در هر حوزه دست آوردها و نوآوری های خود را اعلام می کنند. در حوزه وسائل نقلیه نیز از همان ابتدای پیدایش خودرو این موضوع مورد اهمیت قرار گرفته بود. تا جایی که امروزه شاهد نوآوری های جدید در این حوزه هستیم. یکی از مهمترین اختراعاتی که در حوزه حمل و نقل بخصوص خودرو ایجاد شده، استفاده از خودروهای برقی و هیبرید است. خودروهایی که تأثیر بسیار زیادی در کاهش مصرف سوخت و کاهش آلودگی هوا داشته اند.علت اصلی ساخت خودروهای برقی و هیبرید را نیز می توان افزایش آلایندگی و کمبود سوخت در دنیا برشمرد. البته تفاوت هایی هم بین خودروهای برقی و هیبرید و نوع عملکردشان با یکدیگر وجود دارد. خودروهای برقی به صورت متفاوت و با استفاده از یک منبع تغذیه خارج از خودرو شارژ می شوند. در حالی که خودروهای هیبرید نیازی به منبع شارژ بیرونی ندارند.
در سال ۱۸۸۴ اولین اتومبیل برقی دنیا ساخته شد. توماس پارکر مخترع این خودرو برقی بود. پارکر انگلیسی بخاطر آلودگی هوا چنین خودرویی را ساخت. این موضوع نشان می دهد که آلودگی هوا در قرن ۱۸ میلادی نیز بسیار مورد توجه و اهمیت بوده است. در سال ۱۸۹۱ نیز خودروی برقی دیگری اینبار در کشور آمریکا ساخته شد. ویلیام موریس سازنده این خودروی برقی بود. رفته رفته تولید چنین خودروهایی در تیراژ تولید محدود و کم صورت گرفت. استقبال مردم در بین سال ها ۱۸۹۱ تا ۱۹۱۰تا حدودی افزایش یافت. دلیل این افزایش آسان روشن شدن خودرو نسبت به خودروهای بنزینی و صدای کمتر بود. حتی در آن سال ها با وجود خودروهای بخارسوز باز هم این خودروهای برقی بودند که مورد استقبال قرار گرفتند.
اما این استقبال چندان هم دوام نداشت. عملکرد بهتری و سریع خودروهای بنزینی در سال های ۱۹۲۰ به بعد باعث شد تا عموم مردم دیگر به سراغ خودروهای برقی نروند. این گونه خودروها به خاطر قیمت تمام شده بالای برای تولید چندان مورد استقبال واقع نشدند. به همین خاطر به نوعی از گردونه رقابت خارج شدند.
حتی با بروز جنگ جهانی دوم و کمبود سوخت استقبال از این خودروها آنطور انتظار می رفت صورت نگرفت. حتی درسال ۱۹۷۰ نیز این موضوع مجدداً مطرح شد اما چندان مورد توجه قرار نگرفت.در این سال ها بسیاری از افراد در پارکینگ و حتی کارخانه های خود اقدام به ساخت و تولید خودروهای برقی و هیبرید کردند. نگرانی تمام آنها به جهت کمبود سوخت و افزایش آلودگی محیط زیست بود. موضوعی که هنوز هم برای دانشمندان و متخصصین پراهمیت است. این دلایل را می توان به عنوان مهمترین موارد جهت پیدایش خودروهای هیبرید و برقی به حساب آوریم. خودروهایی که سالهای زیادی صرف تحقیق و توسعه آنها شد. از جمله افرادی که در این سال ها اقدام به ساخت خودروهای هیبرید کردند می توان فردیناند پورشه، بنیان گذار خودروی پورشه، را نام برد. او در سال ۱۸۹۹ خودروی هیبرید Lohnerرا ساخت. خودرویی بدون سقف با قابلیت حمل چهار سرنشین. اما بازهم خودروهای برقی با بدشانسی زیادی روبرو شدند.
مشکلات استفاده از خودروهای برقی نیز چندان قابل چشم پوشی نیست. این خودروهای با توجه به میزان مسافتی که طی میکنند باید در جایگاه های مورد نظر توقف کنند تا پیشرانه برقیشان شارژ شود. این موضوع برای بسیاری از مردم چندان جالب توجه نبوده است. به همین خاطر در هر کشوری نمی توان زیر ساخت های لازم جهت ورود خودروهای برقی را هم ساخت.
در دهه های ۸۰ و ۷۰ میلادی نیز سوخت دیگر برای خودروها عرض شد. سوخت CNGو LPG از جمله مواردی بودند که در کشورهای مختلف مورد استفاده قرار گرفتند. اما این سوخت ها با توجه به معایب خود در بسیاری از کشورها دیگر مورد استفاده قرار نگرفتند. در بازار ایران نیز سوخت CNG و LPG نیز قابل استفاده است. سوخت هایی که بخاطر دارا بودن ایران از منابع گازهای طبیعی بیشتر مورد استفاده قرار گرفته است. سوخت سی ان جی که همان گازهای فشرده طبیعی هستند در کنار سوخت ال پی جی که به عنوان گازهای مایع نفتی شناخته می شوند، در خودروهای مختلف داخلی مورد استفاده قرار گرفته است. سوخت هایی که نسبت به بنزین از آلایندگی کمتری بهرمند هستند اما نسبت به خودروهای هیبرید آلایندگی بیشتری دارند. البته گازهای سی ان جی به گازهای خشک معروف هستند که به سرعت قطعات موتور را دچار فرسودگی و کاهش عمر می کند.
البته در ایران وجود مشکلات متعدد در خصوص تأمین و توزیع این سوخت ها به عنوان یکی از مهمترین معضلات شناخته می شود. اما سوخت سی ان جی نسبت به بنزین دارای اکتان بالایی است و بهتر می سوزد. اما سوخت LPG نسبت به سی ان جی نیز عملکرد و بازدهی بهتری دارد. در کنار این مزایا، سوخت های LPG نیز دارای معایب بیشتری هستند. معایبی نظیر، بخاطر فشرده بودن گازهای LPG مخازن آنها دارای وزن بیشتری نسبت به سوخت دیزل و بنزین دارند و فضای بسیار زیادی را اشغال می کند. درکنار گازهای ال پی جی نیز معایب گازهای سی ان جی هم قابل چشم پوشی نیست. معایبی نظیر احداث ایستگاه های سوخت گیری متعدد، فضای محدود در خودروها برای نصب مخازن گاز، کاهش مسافت پیمایشی نسبت به بنزین، بهینه سازی و تقویت بخش های مختلف خودرو بخصوص اکسل و سیستم تعلیف به خاطر وزن بالای مخزن سوخت گاز و کاهش عمر قطعات موتور از جمله معایب استفاده از این سوخت به حساب می آید. البته خطر انفجار مخزن سوخت که به دفعات بسیار زیاد این اتفاق رخ داده است، یکی از مهمترین معایب استفاده از هر دو سوخت ال پی جی و سی ان جی است.
منطقی است که استفاده از این گازها با توجه به معایب فراوانی که دارد، چندان مورد استقبال عموم واقع نشود. ضمن آنکه کاهش عمر قطعات خودرو در کنار کاهش قدرت پیشرانه از دیگر موارد مورد اهمیت مصرف کنندگان این گازها است.
در سال ۱۹۹۰ تعداد کمی از شرکت های خودروسازی به سراغ تولید خودروهای هیبرید و برقی رفتند. در نهایت تویوتا اولین خودروی هیبرید تولید انبوه دنیا، پریوس را تولید کرد. خودرویی که تا به حالا بیشترین فروش را داشته است.فروش پریوس نیز بدون شک تأثیر بسزایی در کاهش مصرف سوخت و انرژی داشته است. به همین خاطر پریوس را می توان خودروی دوست دار طبیعت معرفی کرد.
همچنین شما با یک سفر کوتاه به کشورهای اروپایی متوجه خواهید شد که استقبال مردم از خودروهای هیبریدی و پاک چه میزان است. تویوتا در این حوزه بیشترین آمار فروش را از آن خود کرده است.