صرفه جویی 75 درصدی آب با ابتکار جدید نیروگاه شهید مفتح/نیاز به آب چاه تا دو سال آینده صفر می‌شود

به گزارش خبرنگار اقتصادی ایلنا،  امیر نریمانی مدیر عامل شرکت مدیریت تولید برق شهید مفتح در نشست خبری در جمع خبرنگاران ضمن تشریح دلایل راه اندازی پروژه برج بخار خشک در نیروگاه توضیحاتی پیرامون پروسه زمانی تاسیس نیروگاه از ابتدا تا اکنون و همچنین تغییراتی که حادث شده و اقداماتی که در راستای حفظ محیط زیست و حفاظت از منابع آب انجام شده، ارائه داد.

وی گفت: در سال 60 به دنبال رشد مصرف برق در غرب کشور و افت وزارت نیرو مطالعه نیروگاه هزار مگاواتی را به توانیر واگذار کرد.

وی ادامه داد: کار مطالعاتی از سال 61 آغاز شد و با توجه به شرایط موجود به لحاظ نزدیکی به خط انتقال گاز و سوخت مایع و همچنین وفور آب  منطقه دشت فامنین انتخاب شد.

نریمانی تصریح کرد: وفور آب به حدی بود که برخی زمین‌ها نیاز به زه‌کشی داشتند حتی تصور بر این بود که با احداث نیروگاه زه‌کشی خودبه خود انجام می‌شود. همچنین مطالعات 32 بارش نشان داد که امکان برداشت سالانه 20 میلیون متر مکعب آب وجود داشت و مشکلی نیز برای منطقه و نیروگاه به وجود نمی‌آمد. غافل از اینکه سال‌های بعد بارش کم می‌شود و حفر چاه بدون کنترل زیاد می‌شود و برداشت آب‌های زیرزمینی نیز افزایش می‌یابد.

وی خاطرنشان کرد: در هر صورت کار اجرایی نیروگاه از سال 64 آغاز شد و از سال 69 اولین واحد نصب می‌شود و به تدریج تاسیسات این جانبی نیروگاه نیز شامل سیستم‌های خنک کننده احداث می‌شود.

مدیر عامل شرکت مدیریت تولید برق شهید مفتح در ادامه اظهار داشت: سیستم‌های خنک کننده توسط پیمانکاران خارجی ساخته می شد  اما کشور در جنگ تحمیلی و کمبود منابع ارزی به سر می‌برد و با توجه به اینکه برج تر و خشک تفاوت 60 درصدی هزینه داشتند لذا احداث برج تر آغاز می‌شود و در سال 73  ا ین واحد نیروگاه وارد مدار می‌شود.

وی ادامه داد: اما از همان سال‌های اولیه محدودیت‌ها به خاطر کاهش سطح چاه‌های آب به نیروگاه تحمیل می‌شود. به این ترتیب طرح‌های بازیابی و تزریق آب به سفره زیرزمینی در دستور کار قرار می‌گیرد لذا در سال 86 این طرح‌ها با 2 میلیارد تومان به بهره‌برداری رسیده و 5 میلیارد متر مکعب آب به چاه‌ها تزریق می‌شود. با الهام از این طرح دست‌اندرکاران طرح‌های مشابه در بالادست اجرایی می‌کنند که طرح ما کارایی خود را از دست می‌دهد و دیگر بار نیروگاه با کمبود مواجه می‌شود.

نریمانی افزود: طرح دیگری که ما انجام دادیم بازیافت آب برج‌های خنک کننده بود که 300 متر مکعب در ساعت انجام می شود اما این میزان  نسبت به 2 هزار مترمکعب نیاز رقم قابل توجهی نبود  از طرف دیگر مسئولین و کارشناسان به کمبود آب اتفاق نظر داشتند بنابراین تنها راه برون‌رفت برج خشک اعلام شد. اما برج تر برای آن سیستم جواب نمی‌داد و نمی‌توانستیم تغییر این چنینیی داشته باشیم لذا با شرکت‌های سازنده خارجی از جمله MHI مکاتبه شد و برخی این کار را غیرممکن می‌دانستند. بنابراین در سال 83 با استفاده از متخصصین داخلی اقدام به طراحی و ساخت می‌شود و قرارداد برای تهیه طرح فرآیندی منعقد شده و در سال های بعد اجرایی می‌شود.

وی یادآور شد: در سال 88 قرارداد نصب برج خشک منعقد شد که البته با کندی تا سال 92 طول کشید و در عین حال مشکلاتی فنی نیز در اجرای کار وجود داشت.

نریمانی تصریح کرد: با این وجود و علیرغم مشکلات بر سر اجرای طرح با توجه به اینکه در سال 92 صنعت برق به لحاظ مصرف رشد بالایی داشته و برای اینکه تولید از مصرف عقب نماند باید ظرفیت‌هایی بالقوه پیش‌بینی می‌شد که اگر اقدامات لازم انجام نمی‌شد در تابستان سال 93 – 96با کمبود برق مواجه می‌شدیم لذا یکی از اقداماتی که انجام دادیم استفاده بالقوه از نیروگاه شهید مفتح بود.

وی با اشاره به ظرفیت‌های تولید نیروگاه در فاصله سال‌های 90 تا 94 اظهار داشت: نیروگاه با توجه به کمبود آب در سال 90 با 45 درصد ظرفیت، سال 93 ، 30 درصد و در خرداد 94 با 20 در توان تولید می‌کرد یعنی در خرداد سال گذشته 5 هزار مگاوات تولید داشتیم که اگر آن روند طی می‌شد اکنون نیروگاه دیگر توان تولید نداشت لذا وزارت نیرو آنچه را که در سال 92 برنامه‌ریزی کرده بود و بنا داشت پروژه برج خشک را اجرایی کند، اهتمام ورزید و با سفر رئیس جمهور به همدان طرح انتقال پساب به نیروگاه کلید خورد.

نریمانی تصریح کرد: پروژه برج خشک از سال 93 فعال شد و در تابستان 94 برای اولین بار راه‌اندازی شد.

وی توضیح داد: برج‌های ترکیبی در دنیا وجود دارد اما سیستم‌ کنونی خنک‌کننده در نیروگاه شهید مفتح اولین بار است که در ایران احداث شده است.

55 میلیارد تومان هزینه ساخت برج خشک اول

وی گفت: این پروژه 250 مگاواتی با هزینه 55 میلیارد تومان انجام شده و در حال حاضر واحد شماره یک مجهز به برج خشک شده و اجرا برای بقیه واحدها هم منتظر تاثیر کارایی سیستم در مدت بعد از یکسال هسیم.

وی یادآور شد: در این پروژه تمام محاسبات انجام شده و پیش‌بینی‌های لازم صورت گرفته بنابراین قرارداد احداث برج دوم نیز به زودی منعقد می‌شود.

وی گفت: یکی از ویژگی‌های این سیستم این است که اگر به دلایل فنی و پدافندی هر کدام از برج‌های خشک و تر از کار بیفتد دیگری قابل استفاده است. ضمن اینکه این سیستم استفاده حداکثری از تاسیسات موجود است چرا که اگر می‌خواستیم طرح دیگری  اجرا کنیم توربین‌های فشار قوی باید تعویض می‌شدند که هزینه‌های هنگفتی به مجموعه وارد می‌کردند و یا منجر به کاهش تولید نیروگاه می‌شد.

75 درصد صرفه جویی مصرف آب با احداث برج خشک

نریمانی اظهار داشت: با اجرای این پروژه( نصب برج خشک)  75 درصد مصرف آب در واحدی که برج نصب شده، کاهش یافته و میزان مصرف در تابستان تا 100 درصد نیز کاهش یافته است.

وی ادامه داد: در سال 92 و 93 مصرف آب به ازای هر مگاوات ساعت 1.94 متر مکعب بوده و در سال 93 ، 1.91 متر مکعب در سال 94 و 95 که برج خشک وارد مدار شده میزان مصرف آب  به 1.47 متر مکعب کاهش یافته است یعنی با آمدن برج خشک برای 4 واحد 2 متر مکعب پر مگاوات مصرف آب به 25 صدم متر مکعب پرمگاوت می رسد که تاثیر زیادی در مصارف آب دارد.

وی گفت: همزمان طرح انتقال پساب به نیروگاه انجام شد و در سال 93 که قرارداد طرح نهایی شد قرارداد اجرا با شرکت آب منطقه ای بسته شد.

وی ادامه داد: تصفیه خانه پساب همدان فاصله 47 کیلومتر دارد و خط لوله 43.7 کیلومتر نصب شد ویژگی این طرح اینکه بدون نیاز به پمپاژ آب به نیروگاه می رسد.

نریمانی گفت: سال 94 جهش تولید ما نسبت به سال قبل از 2.5 میلیون مگاوات ساعت به 3.7 میلیون مگاوات رسیدیم که دلیل آن اینکه هم برج خشک وارد مدارد شد و هم پساب به نیروگاه رسید لذا تولید نیروگاه افزایش یافت و در سال 95 هم تصفیه خانه همدان موفق شد که  پارامترهای شیمیایی را کنترل کند به طوری که هر میزان آب برای برج تر نیاز باشد تحویل می دهیم.  

وی خاطر نشان کرد: برای سال 95، 5 میلیون مگاوات پیش بینی شده که موفقیتی بزرگ برای نیروگاه و کمک به صنعت برق کشور است. 

تا 2 سال آینده از آب چاه‌ها بی نیاز می‌شویم

نریمانی گفت: ما در حال حاضر در شبانه روز 25 هزار متر مکعب آب دریافت می کنیم که البته 65 درصد نیاز است که از پساب تهیه می شود و واحد برج خشک نیز 15 درصد در مصرف کل نیروگاه صرفه جویی ایجاد کرده است اما برای تولید آب مقطر 20 درصد کمبود داریم که از آب چاه برداشت می شود که تصفیه خانه تکمیلی باید احداث شود و به این ترتیب برای تولید آب مقطر هم از پساب استفاده شود و محدودیت تصفیه خانه پساب همدان هم برطرف می شود و تا 2 سال آینده از چاه ها بی نیاز می شویم و کل توان تولید با برج خشک و پساب می شود.  

وی بیان داشت: از سال 94 تاکنون روند رشد تولید برق در نیروگاهی که رو به خاموشی می رفت ادامه دارد و در پیک تابستان رکورد تولید 22 ساله را شکست و با تکمیل طرح ها علاوه بر این که در طول سال با حداکثر ظرفیت اسمی کار می کند نیاز خود را از سفره آب زیرزمینی را نیز کم می کند. 

نریمانی گفت: این نیروگاه به عنوان پایلوت عمل کرده و به نیروگاه اصفهان و بیستون و دیگر نیروگاه ها نیز مشاوره هایی داده است و به نوعی پیوند صنعت و دانشگاه است.

وی اظهار داشت: اگر 4 واحد نیروگاه مجهز به برج خشک شود نیروگاه با تمام ظرفیت 1000 مگاوات خود کار می کند و امسال نیز در پیک مصرف 960 مگاوت تولید کردیم. 

نریمانی همچنین اظهار داشت: برج خشک دوم نیروگاه تابستان 97 وارد مدار می شود و با توجه به پسابی که داریم نیازی به برج های دیگر نداریم ولی با توجه به اینکه از پساب استفاده‌های دیگری هم می‌شود، می توانیم واحدهای دیگر را نیز در سالهای آینده نصب کنیم.

وی احداث واحد گازی با ظرفیت 300 مگاوات F CLASS ،  به اضافه بویلر و واحد بازیافت را از برنامه های توسعه‌ای در این نیروگاه ذکر کرد.