صادرات گاز روسیه به مولداوی متوقف می‌شود
روسیه از توقف صادرات گاز به مولداوی به‌دلیل بدهی از یکم ژانویه سال ۲۰۲۵ میلادی خبر داد.
به گزارش ایلنا از خبرگزاری رویترز، شرکت دولتی گازپروم روسیه روز شنبه (هشتم دی) اعلام کرد صادرات گاز به مولداوی را از ساعت ۵ صبح به وقت گرینویچ یکم ژانویه (۱۲ دی) ۲۰۲۵ به‌دلیل بدهی پرداخت‌نشده مولداوی متوقف می‌کند. در این صورت این کشور اروپای شرقی با قطع شدید برق روبه‌رو خواهد شد.
بر اساس اعلام گازپروم، این شرکت حق هرگونه اقدامی از جمله فسخ قرارداد تأمین گاز با مولداوی را برای خود محفوظ می‌دارد.
روسیه سالانه حدود ۲ میلیارد مترمکعب گاز به مولداوی می‌فروشد که از مسیر اوکراین به منطقه ترانس‌نیستریا یا پریدنستروی، جمهوری خودخوانده جدایی‌طلب متمایل به روسیه در مولداوی انتقال داده می‌شود.
گاز برای تولید برق ارزان‌قیمت و فروش به بخش‌های تحت کنترل دولت مولداوی استفاده می‌شود.
دورین ریسین، نخست‌وزیر مولداوی این تصمیم روسیه را محکوم کرد.
ریسین در فیس‌بوک با متهم کردن روسیه به استفاده از انرژی به‌عنوان یک سلاح سیاسی نوشت: این تصمیم بار دیگر بر قصد کرملین برای رها کردن ساکنان منطقه ترانس‌نیستریا بدون برق و گرما در میانه زمستان تأیید می‌کند.
قرارداد پنج ساله کنونی ترانزیت گاز بین روسیه و اوکراین در پایان سال جاری میلادی (۲۰۲۴) منقضی می‌شود و مقام‌های اوکراینی تمایلی برای تمدید آن ندارند.
خط لوله اورنگوی - پوماری - اوژگورود (Urengoy-Pomary-Uzhgorod) متعلق به دوران اتحاد جماهیر شوروی پیشین، گاز را از سیبری از طریق شهر سودا که اکنون تحت کنترل نیروهای نظامی اوکراینی است به منطقه کورسک روسیه می‌آورد، سپس از طریق اوکراین به اسلواکی انتقال می‌دهد.
در اسلواکی، خط لوله گاز به شاخه‌هایی تقسیم می‌شود که به جمهوری چک و اتریش می‌روند.
مولداوی از توقف دریافت گاز روسیه بیشترین آسیب را خواهد دید.
اختلاف بر سر رقم بدهی
روسیه که از دولت مرکزی غرب مولداوی انتقاد می‌کند، اعلام کرده است مولداوی باید بدهی خود را بابت منابع گذشته بپردازد، بر اساس محاسبات روسیه، این بدهی ۷۰۹ میلیون دلار اعلام شده، در صورتی که مولداوی این بدهی را ۸.۶ میلیون دلار اعلام می‌کند.
گازپروم پیش‌تر اعلام کرده بود که از مولداوی می خواهد پیش از آغاز ارسال گاز به این کشور از طریق مسیرهای جایگزین، بدهی خود را بپردازد.
ترانس‌نیستریا سال ۲۰۲۲ توافق کرد گاز روسیه که از سوی مولداوی دریافت می‌شود به منطقه جداشده از این منطقه که به‌طور سنتی هزینه سوخت را پرداخت نمی‌کند، سرازیر شود.
بدون دریافت گاز، نیروگاه تولید برق این منطقه فعالیتش متوقف می‌شود و در پی آن مولداوی و ترانس‌نیستریا با خاموشی‌های مشابه آنچه اوکراین به‌دلیل حمله به زیرساخت‌های انرژی از سوی روسیه تجربه می‌کند، روبه‌رو خواهند شد.
دولت ترانس‌نیستریا به بازرگانان اعلام کرد: از روز شنبه (هشتم دی)، عرضه گاز به واحدهای تجاری که حیاتی تلقی نمی‌شوند، قطع خواهد شد، اما تأمین گاز، گرمایش و آب گرم برای خانوارها به روال معمول تا یکم ژانویه ادامه خواهد داشت.
ریسین گفت: مولداوی منابع دریافت گاز مورد نیاز خود را به‌منظور کاهش وابستگی به یک تأمین‌کننده صرف متنوع کرده است.
وی افزود: مولداوی برای مقابله با هر اوضاعی که در پی تصمیم کرملین پیش می‌آید، آمادگی دارد.
از زمانی که دولت اوکراین اعلام کرد قرارداد ترانزیت خود با گازپروم را تمدید نخواهد کرد، جمعیت ۲.۵ میلیونی مولداوی برای قطعی طولانی‌مدت برق آماده شده است.
مولداوی و ترانس‌نیستریا هر دو به‌دلیل تهدید اختلال در عرضه گاز وضع اضطراری اعلام کرده‌اند و مولداوی روز جمعه (هفتم دی) اعلام کرده بود صادرات برق را محدود و اقدام‌های را برای کاهش حداقل یک‌سوم مصرف از یکم ژانویه اعمال می‌کند.
مایا ساندو، رئیس‌جمهوری مولداوی گازپروم را به ایجاد بحران انرژی متهم کرد و گفت: از تأمین گاز از مسیر جایگزین خودداری می‌کند.
