نفت، خاورمیانه را آرام می‌کند؟

محمدعلی خطیبی در گفت‌وگو با خبرنگار اقتصادی ایلنا، درباره وقایع اخیر در خاورمیانه و تاثیر آن بر بازار نفت اظهار داشت: هرچند ممکن است بازار تاحدی ملتهب و قیمت‌ها تحت نوسان قرار گیرد اما تا زمانی که یک اقدامی از جانب کشورهای صادرکننده نفت صورت نگیرد بیشتر تاثیرات روانی خواهد بود. ولی اگر این تاثیر روانی با اقدام عملی مثل قطع صادرات همانند اقدامی که در دهه ۷۰ رخ داد و کشورهای عرب تصمیم گرفتند که صادرات نفت خود را قطع کنند، بازار دچار اختلال و تنش خواهد شد و می‌تواند در قبال اقدامات رژیم صهیونیستی بازدارنده باشد.

وی افزود: در صورتی که کشورهای عرب و فروشنده نفت واکنشی نداشته و اقدام عملی صورت نگیرد تاثیر روانی کوتاه‌مدت بوده و نمی‌تواند پایدار باشد.

نماینده پیشین ایران در امور اوپک گفت: قطعا این پتانسیل در کشورهای صادرکننده نفت وجود دارد که با ابزار نفت بر رژیم صهیونیستی و کشورهای حامی آنها فشار وارد کنند. البته غیر از نفت؛ کلا می‌توانند تجارت با این کشورها را مختل کنند، اکنون حجم عظیمی از واردات کشورهای عرب از کشورهای اروپایی و امرکیایی صورت می‌گیرد بنابراین اگر این کشورها تصمیم بگیرند واردات خود را محدود کنند درواقع می‌توانند از نظر تجاری با محدود کردن واردات و صادرات خود فشار زیادی به کشورهای حامی اسرائیل وارد کنند اما به دلایل مباحث سیاست و همچنین منافع اقتصادی تعلل می‌کنند.

وی با بیان اینکه اعراب با استفاده از تجارت نفت و گاز و واردات اقلام مختلف می‌توانند فشار زیادی به کشورهای حامی اسرائیل وارد کنند، تصریح کرد: در این شرایط و باتوجه به نزدیک شدن به فصل زمستان اگر اعراب متحد باشند کشورهای اروپایی و امریکایی حامی اسرائیل را دچار چالش می‌کنند، در حال حاضر کشورهای صادرکننده عرب حجم قابل توجهی از نفت خود را به اروپا و امریکا می‌فرستند و حجم قابل توجهی از وارداتشان هم از این کشورهاست بنابراین با توقف واردات و صادرات می‌توانند فشار قابل توجهی وارد کنند و اسرائیل را واردار کنند که دست از نسل‌کشی بردارد، ما در تاریخ غیر از جنگ جهانی شاهد فجایعی به این شکل نبوده‌ایم که مناطق مسکونی را تحت حمله و تعرض قرار دهند و مجامع بین‌المللی هم متاسفانه سکوت کرده و هیچ فشاری وارد نکنند، حتی شاهدیم برخی کشورهای مسلمان برخی اقلام مورد نیاز اسرائیل را تامین هم می‌کنند.

خطیبی بیان داشت: به هرحال اگر مسلمانان متحد شوند خیلی اقدامات در مقابل اسرائیل می‌توان انجام داد اما فعلا هر کشوری به طریقی از این اتحاد گریزان هستند و سعی می‌کنند روابط خود را با اروپا و امریکا مستحکم کنند و تا زمانی که شرایط به این شکل است اسرائیل فشار وارد می‌کند که به اهداف خود برسد و در این بین مقصران اصلی کشورهای اسلامی هستند که کمک نمی‌کنند.

وی ادامه داد: کشورهای اسلامی باید بدانند اسرائیل به خاطر ذات جنگجویی و تعرض؛ در صورت فراغت از غزه و لبنان به سمت دیگر کشورها دست‌درازی می‌کند، بنابراین جهان اسلام باید به خود بیاید و با استفاده از ابزار نفت این رژیم و کشوری حامی آن را تحت فشار قرار دهد نه اینکه تنها منافع خود را در نظر بگیرن، واقعیت این است که اگر کشورهای اسلامی دنبال منافع خود هستند باید متحد شده و در مقابل زورگویی اسرائیل بایستند تا خودشان دچار آسیب و لطمه نشوند.

نماینده پیشین ایران در امور اوپک درباره اقدامات کنترلی کشورهای تولیدکننده برای ثبات و افزایش قیمت نفت نیز توضیح داد:  اوپک با اعمال روش‌هایی در حال متعادل کردن بازار است، بر این اساس برای اعضا سهمیه تعیین کرده و با بالانس کردن عرضه و تقاضا کشورهای تولیدکننده را متقاعد می‌کند که از قیمت نفت دفاع کنند، روش دیگر کاهش داوطلبانه است که کشورهایی که این امکان را دارند سهیمه تولید و عرضه خود را کاهش داده و به قیمت کمک کنند، به این ترتیب برخی کشورها علاوه بر اینکه سهمیه را رعایت کردند کاهش داوطلبانه داشته‌اند بنابراین تا زمانی که این اقدامات ادامه دارد؛ می‌توانیم امیدوار باشیم که قیمت نفت در سطح فعلی ادامه داشته و نوسان خیلی محدود باشد.

وی تاکید کرد: ما شاهد بودیم که اوپک‌پلاس به طور موفقیت‌آمیزی توانسته از قیمت نفت دفاع کرده و مانع از سقوط آن شود به طوری که مدتی است که قیمت نفت در حدود نوسان بین ۸۰ دلار بوده و این ناشی از مدیریت عرضه است.

خطیبی خاطرنشان کرد: مدیریت عرضه تا آخر سال میلادی ادامه دارد و هر بار هم تمدید می‌شود ما باید تا اجلاس آینده صبر کنیم که تصمیم جدید چه خواهد بود، تا آن زمان بازار اوپک مدیریت شده خواهد بود یعنی یک مدیریت بر اساس عرضه و تقاضا و سهیمه کشورها و مدیریت دیگر بحث کاهش داوطلبانه است تا زمانی که این مدیریت ادامه دارد قیمت نفت در همین سطوح باقی می‌ماند مگر اینکه کاهش دواطلبانه منتفی شود، در این صورت روی قیمت تاثیر دارد، در هر حال رعایت سهمیه از سوی کشورها نقطه کلیدی است که می‌تواند ثبات را در بازار حفظ کند.