راهکار تسکین فرونشست اماکن مذهبی و تاریخی/ نقشه راه آب به کجا رسید؟

عیسی بزرگ‌زاده در گفت‌وگو با خبرنگار اقتصادی ایلنا، درباره سرانجام نقشه راه آب کشور تبدیل آن به سند بالادستی اظهار داشت: نقشه راه آب حتما به سند بالادستی تبدیل می‌شود نقشه راه آب کشور در جلسه چهل و پنجم شورای عالی آب تهیه، رونمایی و برای تصویب در یک نهاد عالی متشکل از مشارکت سه قوه ارائه و مجددا برای اظهارنظر به دستگاه‌های مختلف ارسال شد، دستگاه‌های نظرات خود را ارائه و حمایت کردند و جمع‌بندی نهایی در دبیرخانه انجام شده و در مسیر نهایی شدن قرار دارد.

وی تاکید کرد: مدیریت مصرف و تقاضا در نقشه راه آب کشور مورد توجه قرار گرفته و تأکید شده که شغل‌ها باید از کشاورزی به سمت خدماتی بروند.

نقشه راه، مرتفع‌کننده ناترازی آبی کشور است

سخنگوی صنعت آب کشور گفت: در نقشه راه آب، اصلاح الگوی مصرف آب مورد تأکید قرار گرفته چراکه نقشه راه، مرتفع‌کننده ناترازی آبی کشور است و تضمین می‌کند آب عامل محدودیت ایجاد شغل و سرمایه برای ایرانی نباشد.

وی تاکید کرد: مصرف آب در کشاورزی باید در سطح سند ملی امنیت غذایی مدیریت شود و بر اساس این سند، در سال باید ۳ میلیارد مترمکعب کاهش مصرف آب صورت گیرد‌.

افق سند تا سال ۱۴۲۰

بزرگ‌زاده افق این سند را سال ۱۴۲۰ عنوان و اظهار داشت: نقشه‌ راه سه هدف اصلی دارد؛ مانند توسعه پایدار، مابه‌ازای پایداری محیط زیست، این سند ما را به‌سمت پایداری زیست‌بوم می‌برد. مابه‌ازای رکن اجتماعی، ما را به طرف ایجاد رفاه و شغل می‌برد و مابه‌ازای اقتصادی ما را به طرف درآمد می‌برد. یعنی آب را درآمدزا خواهد کرد. آب به‌ کار تولید سرمایه و اشتغالزایی خواهد آمد.

وی ادامه داد: اگر آب را متشکل از دو کفه تأمین و مصرف بدانیم، در کفه تأمین، آب متعارف شامل آب سطحی و آب زیرزمینی را داریم و آب نامتعارف، شامل پساب، دریا و آب‌های ژرف و جوی را داریم. در کفه مصرف هم مصارف شرب و بهداشت، صنعت، خدمات، فضای سبز و کشاورزی داریم و اگر تخصیص محیط‌ زیست را مصرف بدانیم، یکی از سبدهای مصرف در سبد آبی کشور، محیط زیست است. اگر کفه توزیع آب یا هر بخش آن نسبت به کفه تأمین سنگینی کند، این از نظر ما ناترازی تعریف می‌شود و باید این ناترازی رفع شود. نقشه‌ راه آب نقشه رفع این ناترازی‌هاست.

حجم ناترازی‌ها و بارگذاری‌ها زیاد است

سخنگوی صنعت آب تاکید کرد: نقشه‌ راه آب، حل کلی مسئله است که در مقیاس استان و دشت آماده شده است. البته برای پیاده‌سازی نیاز داریم که بدانیم محله به محله کشور چه وضعیتی دارد، اما در این مرحله، ضرورتی به ارائه این جزئیات نیست. ما کلیات را در سطح استان و دشت تقسیم‌بندی می‌کنیم و بقیه کار را به تصمیم‌گیران استانی و محلی واگذار می‌کنیم تا در سطح پایین‌تر براساس معیارهایی که برای آنها مشخص‌کرده‌ایم، طرح‌ریزی کنند.

وی با بیان اینکه امروز مسئله آب‌ در کشور مسئله‌ای چندوجهی و پیچیده است، افزود: حجم ناترازی‌ها و بارگذاری‌ها به‌قدری زیاد است که مطلقا درمان ساده و راحتی ندارد. در این درمان باید چرخش تحول‌آفرین اتفاق بیفتد. باید کاری اساسی و مهم کرد و نقشه‌ راه هم در پی همین است.

بزرگ‌زاده با بیان اینکه از چاه‌های غیرمجاز و میزان برداشت آماربرداری دقیقی می‌شود، ادامه داد:  نقشه راه قرار است به ما نشان بدهد کجا هستیم و قرار است در سال افق به کجا برویم و منزلگاه‌های میانی هم کجاست. با تعاریف کلی آنچه باید رخ دهد را نشان می‌دهد، ولی در موارد جزئی‌تر در برنامه‌های بعدی و مقررات جزئی‌تر صحبت می‌شود.

نقشه راه آب برای مناطق تاریخی و مذهبی

وی در ادامه درباره موضوع فرونشست و گسترش آن به اطراف حرم امام رضا(ع) و مناطقی مثل تخت‌جمشید و برنامه نقشه راه آب در این زمینه گفت: در نقشه راه آب به این نتیجه رسیدیم که تسکین فرونشست جز با افزایش بهره‌وری آب که منجر به کاهش برداشت آب زیرزمینی شود، نخواهد بود و راهکاری جز این متصور نیست. 

سخنگوی صنعت آب خاطرنشان کرد: بنابراین اصرار داریم آنچه در سند امنیت ملی غذایی و نقشه راه آب وجود دارد و بر کاهش برداشت منابع آب بویژه آب زیرزمینی تاکید دارد؛ باید در همه نقاط کشور از جمله فارس و خراسان عملیاتی شود. 

وی تاکید کرد: باید بپذیریم راه دیگری جز افزایش بهره‌وری و کاهش مصرف آب نداریم، در غیر این صورت مشکلات مختلف زیست‌بومی خواهیم داشت.

بزرگ‌زاده یادآور شد: راهکار در کوتاه‌مدت و بلندمدت برداشت نکردن آب است، باید سندهای تهیه شده و برنامه‌هایی که ارائه شده مورد توجه همه قرار گیرد.