جزییات کامل از تهاتر ایران و عراق/ چرا تبادل زندانیان اروپایی با منابع بلوکه شده به سرانجام نرسید؟

سیدحمید حسینی در گفت‌وگو با خبرنگار اقتصادی ایلنا، درباره رقم صادرات برق و گاز به عراق و میزان واردات نفت و فرآورده در قالب تهاتر اظهار داشت: طبق آماری که شرکت ملی گاز اعلام کرده است ما سال گذشته ۱۸ میلیارد متر مکعب صادرات گاز داشته‌ایم که عمده این میزان صادرات به کشورهای ترکیه و عراق بوده است، به نظر می‌رسد روزانه به طور متوسط ۲۵ میلیون متر مکعب به ترکیه و همین میزان نیز به عراق صادرات داشته‌ایم. البته ممکن است در فصل‌هایی از سال، صادرات به عراق به ۵۰ میلیون متر مکعب در روز هم رسیده باشد ولی در زمستان که با کمبود گاز مواجهیم این میزان به شدت کاهش پیدا می‌کند، البته قرارداد ما با عراق حجمی است یعنی باید سالانه ۹ تا ۱۰ میلیارد متر مکعب گاز به این کشور تحویل دهیم که این میزان می‌تواند در فصل‌هایی از سال کاهش و یا افزایش یابد.

حجم صادرات برق و گاز به عراق چقدر است؟

وی ادامه داد: دولت عراق اعلام کرده در سال ۲۰۲۲ میلیادی ۳ میلیارد و ۸۰۰ میلیون دلار واردات گاز داشته است و باتوجه به اینکه عراق از کشور دیگری هم واردات گاز ندارد؛ می‌توانیم بگوییم حجم صادرات گاز ایران به عراق ۳ میلیارد و ۸۰۰ میلیون دلار است و حدود ۷۰۰ میلیون دلار هم صادرات برق داریم یعنی ما در مجموع ۴.۵ میلیارد دلار برق و گاز به عراق صادر می‌کنیم.

چالش دریافت وجه برق و گاز صادراتی

رئیس هیات مدیره اتحادیه صادرکنندگان فرآورده‌های نفت، گاز و پتروشیمی ایران تصریح کرد: ما از سال ۹۷ که ترامپ از برجام خارج شد برای دریافت پول برق و گاز صادراتی دچار مشکل شدیم. باوجودی که امریکا برای خرید گاز و برق به عراق معافیت داده بود و بعضا ادعا می‌کرد که برای پرداخت پول نیز معافیت صادر کرده اما ما عملا نمی‌توانستیم وجهی دریافت کنیم و فقط در مواردی به عراق مجوز می‌دادند که پول برق را پرداخت کنند و یا اینکه اجازه می‌دادند از آن محل ما بدهی گازی خودمان را به ترکمنستان پرداخت کنیم، علاوه بر آن ما واکسن کواکس را اولین بار خریداری کردیم و یا برای حجاج و هزینه‌های سفارت پول پرداخت شده است، در سال ۱۴۰۰ هم یک میلیارد دلار از آن محل کالا وارد کردیم، در کل همواره دریافت وجه برق و گاز صادراتی برای ما مسئله داشته و مشکل‌ساز بوده است.

چرا برنامه تبادل زندانیان اروپایی با منابع بلوکه شده به سرانجام نرسید؟

وی بیان داشت: در مقطعی توافق شده بود که در قبال همکاری‌های که ایران با عمان داشته و زندانی‌های اروپایی آزاد شده بود ۲ میلیارد و ۷۰۰ میلیون دلار منابع ایران در عراق آزاد شود که این هم با کارشکنی مواجه شد و فقط بخشی از بدهی گازی ترکمنستان تسویه و بخشی به حجاج پرداخت شد و بقیه وجوه آزاد نشد.  همین باعث شد در صادرات برق و گاز ایران به عراق اخلال ایجاد شود و متعاقب آن فشارهای زیادی از طرف دولت، رسانه‌ها و احزاب سیاسی عراق به امریکا وارد شد مبنی براینکه اوضاع برق عراق به علت کاهش صادرات گاز ایران بحرانی شده و حدود ۵ هزار مگاوات نیروگاه از مدار خارج شده است، به طوری که با توجه به شدت گرمای هوا زندگی برای مردم غیرقابل تحمل شده است. در نتیجه این واکنش‌ها امریکا اجازه داد بدهی برقی عراق به ایران به مدت ۱۲۰ روز به بانک‌های غیرعراقی واریز شود از این طریق سعی کرد بخشی از مشکل را حل کند.

 تهاتر گاز با ۳۰ هزار بشکه نفت‌خام فوق‌سنگین و ۷۰ هزار بشکه مازوت

حسینی گفت: همزمان با گشایش یادشده ایران و عراق وارد مذاکره شدند که چگونه می‌توانند خرید برق و گاز را از دسترسی و نفوذ امریکا حفظ کنند و اینگونه نباشد که همه روابط وابسته به تصمیم ایالات متحده باشد، بنابراین توافق کردند که روزانه حدود ۳۰ هزار بشکه نفت‌خام فوق‌سنگین و ۷۰ هزار بشکه مازوت عراق تحویل ایران شود تا بخشی از گازی که عراق دریافت می‌کند را پوشش دهد و اگر موفق بود این حجم تهاتر گاز با نفت و نفت کوره در آینده افزایش یابد.

نفت‌خام و مازوت عراق در ایران مصرف می‌شود؟

وی درباره محل مصرف مازوت و نفت خام تهاتری با عراق خاطرنشان کرد: قرار نیست مازوت و نفت‌خام وارد ایران شود، ما می‌توانیم براحتی محموله‌ها را در مبادی صادراتی عراق دریافت کنیم و توسط شرکت‌های تراستی بفروش برسانیم و پول را نیز به شرکت گاز و توانیر پرداخت کنیم.

آغاز تهاتر؛ از آگوست

رئیس هیات مدیره اتحادیه صادرکنندگان فرآورده‌های نفت، گاز و پتروشیمی ایران تاکید کرد: اگر این برنامه را که از ماه آگوست آغاز می‌شود؛ عراق بتواند اجرا کند و امریکا نیز کارشکنی نکند، در آینده نیز تداوم خواهد داشت و می‌توانیم کل پول برق و گاز صادراتی به عراق را که روزانه حدود ۲۰ میلیون دلار است از این محل تهاتر کنیم و در قبال بدهی‌های قبلی نیز کالا دریافت کنیم.