عراق شرایط جایگزینی ایران در کریدور ترانزیتی امارات - ترکیه را ندارد/ لابی کشورها در تعیین مسیر تاثیری ندارد

جواد هدایتی در گفت‌وگو با خبرنگار اقتصادی ایلنا درباره آخرین اقدامات سه کشور ایران، امارات و ترکیه برای راه‌اندازی مسیر ترانزیتی و حواشی اخیر حمل بار آزمایشی از مسیر امارات – ایران – ترکیه  و مطرح شدن گزینه عراق به جای ایران اظهار داشت: اخیرا یک محموله به صورت آزمایشی در مسیر امارات-ایران-ترکیه ترانزیت شد. بررسی‌های انجام شده از سوی دو کشور امارات و ترکیه به این نتیجه رسید که استفاده از مسیر ایران بسیار به‌صرفه‌تر از حمل و نقل دریایی بوده است به طوری که حمل بار از مسیر ایران بین امارت و ترکیه چیزی حدود هشت روز به طول انجامیده بود در حالی که حمل کالا از مسیر دریایی بین امارات و ترکیه 23 روزه انجام می‌شود. از این رو هزینه‌های حمل کالا هم بسیار کاهش پیدا می‌کند. 

وی ادامه داد: باید توجه داشته باشیم که حمل هشت روزه بار از مسیر ایران را می‌توان با کاهش ایستایی کامیون‌ها در گمرک بازرگان کمتر هم کرد.

مدیرکل دفتر ترانزیت و حمل و نقل بین المللی سازمان حمل و نقل جاده‌ای با تاکید بر اینکه به طور قطع مسیر ایران برای اماراتی‌ ها جذاب بوده که این موضوع را پیگیری کردند و در سفر به ایران و دیدار مسئولان ارشد دو کشور درباره راه‌اندازی مسیر ترانزیتی امارات – ایران – ترکیه به بحث و گفت‌وگو نشستند. به طور قطع ادامه فعالیت این کریدور و مسیر ترانزیتی نیاز به مذاکرات فنی و تکنیکال سه جانبه بین کشورها دارد. 

هدایتی با تاکید بر اینکه امارات هنوز با ترکیه موافقت‌نامه حمل بار ندارد گفت: محموله‌های اماراتی با مجوز خاص وارد ترکیه شدند و در چند نوبت گذشته برای حمل بار به ترکیه مجوز خاص صادر شده و  هنوز هم بین این دو کشور موافقت‌نامه‌ای شکل نگرفته و وضعیت امارات برای راه‌اندازی کریدور ترانزیتی با ترکیه روشن نیست.

وی افزود: برای شکل گیری مسیر ترانزیتی گفته شده باید طی مذاکراتی به تنظیم اسناد و موافقت‌نامه‌ها برسیم البته در صورت شکل‌گیری این مسیر ترانزیتی ایران در بنادر شمالی حتما به کشتی رورو نیاز دارد.  

مدیرکل دفتر ترانزیت و حمل و نقل بین المللی سازمان حمل و نقل جاده‌ای با اشاره به استفاده از گزینه عراق برای جایگزین شدن ایران در مسیر ترانزیتی امارات و ترکیه گفت: اولا نباید این تصور را داشته باشیم کشورمان مسیر اول و آخر و تنها گزینه کشورها برای انجام ترانزیت و حمل کالا هستند و به طور قطع در تمام کریدورهای مجاور ایران گزینه‌های دیگری هم وجود دارد اما مطرح کردن عراق در مسیر ترانزیتی امارات – ترکیه چند دلیل داشت که مهمترین آن یک مسائل سیاسی است.

هدایتی تاکید کرد: در شرایط فعلی امکان راه‌اندازی مسیر ترانزیتی از عراق وجود ندارد چرا که اولا عراق عضو کنوانسیون تیر نیست و صاحب کالا ترجیح نمی‌دهد در این شرایط بار خود را از کشور عراق عبور دهد. از سوی دیگر اساسا کشور عراق زیرساخت یک کریدور ترانزیتی را ندارد و جاده‌‌های این کشور از استانداردهای امنیتی برای جابجایی کالا در سطح بین المللی برخوردار نیست و پوشش‌های بیمه‌ای هم برای انجام ترانزیت در عراق وجود ندارد. 

هدایتی با بیان اینکه مقدمات مذاکرات سه جانبه راه‌اندازی کریدور ترانزیتی بین امارات، ایران و ترکیه شکل گرفته اظهار داشت: باید به این موضوع توجه داشته باشیم ترانزیت یک بحث دستوری نیست و تجار و بخش خصوصی تصمیم می‌گیرند بار خود را از چه مسیری عبور دهند و فاکتورهایی مانند قیمت، زمان و امنیت در انتها به مسیر ترانزیتی اهمیت دارد بنابراین نمی‌توان گفت؛ لابی کشورها می‌تواند در تعیین یک مسیر ترانزیتی به صورت دستوری تاثیرگذار باشد.