بیشتر بازار پوشاک ایران در اختیار بنگلادش است/ حذف پوشاک از اولویت مصرفی خانوارها/ تقاضای لباس زمستانی کاهش یافت

مجید افتخاری در گفت‌وگو با خبرنگار اقتصادی ایلنا در مورد وضعیت صنعت پوشاک کشور اظهار کرد: با اینکه در حال ورود به فصل زمستان هستیم، رفتار مصرف‌کننده و بازار به خاطر شروع بازار عید که از بهمن ماه شروع می‌شود، بازار پوشاک زمستانی رو به انتها است، تقاضا امسال به طرز شدیدی کاهش پیدا کرده، موثر و مناسب نیست. بخش عمده‌ای از آن مربوط به شرایط اقتصادی مردم می‌شود؛ سبد مصرف خانوارها کوچک شده و به تبع آن شاید پوشاک از اولویت مصرفی خانوارها خارج شده است. متاسفانه یک سری از دهک‌های جامعه یگر پوشاک مصرف نمی‌کنند یا مصرف آنها به حداقل رسیده است. بنابراین شرایط اقتصادی تاثیر بسیار زیادی روی رفتار مصرف‌کننده داشته و شاهد افت شدید تقاضا در سطح جامعه هستیم.

وی افزود: بعد از کرونا میزان تقاضای سالانه رو به کاهش بوده و این کاهش قطع هم نشده است، زمانی این روند  به پایان می‌رسد که تورم میزان منطقی داشته، نرخ ارز و شرایط اقتصادی پایدار باشد.

افتخاری تصریح کرد: دهک‌های بالای جامعه یعنی دهک 10 و 9 تمایل زیادی به مصرف کالای ایرانی ندارد، بخش دیگر هم به دلیل مسائل اقتصادی چرا بحران فروش هستند. ما دچار ریزش از نظر دهکی بوده‌ایم یعنی کسی که چند سال پیش در دهک 7 جامعه بوده الان قطعا در این دهک نیست، در یک شرایط بد اقتصادی هستیم که روی بازار پوشاک هم تاثیر می‌گذارد.

عضو هیئت مدیره اتحادیه پوشاک تهران ادامه داد: تا قبل از کرونا، فرصتی به وجود آمد که خارجی‌ها بازار را ترک کردند. در این شرایط بسیار از تولیدکنندگان ایرانی به استانداردی دست پیدا کردند و در نتیجه به صورت چشمگیری محصولات افزایش پیدا کرد. با شیوع کرونا همه دنیا با یک سری چالش مواجه شد که اغلب کشورها سعی کردند از صنایع خود حمایت کنند. متاسفانه صنعت پوشاک و بسیاری دیگر از صنایع در کشور ما هیچ بسته حمایتی موثری از دولت دریافت نکردند و در این بحران کسب و کار ضعیف شدند. علاوه بر این مشکلات دیگری مانند افزایش شدید نرخ ارز و تامین مواد اولیه باعث شد که صنعت پوشاک شرایط ایده‌آلی را نداشته باشد.

وی با اشاره به قاچاق پوشاک گفت: موضوع تاثیرگذار دیگر، قاچاق کالاهای رد شده و استوک کشورهای دیگر بود که به صورت قاچاق وارد کشور شدند. بیشترین سهم را نیز در این میان بنگلادش داشت، تمام کالاهایی که اروپایی‌ها به علت کرونا خرید آنها را لغو کرده بودند به قیمت بسیار ناچیزتر از قیمت واقعی به صورت توناژی و کیلویی وارد کشور شد. از آنجا که در بازارهای اروپایی کالاها برند دارند، به راحتی نمی‌توان در آن ورود کرد.  چون در کشور ما مقابله با کالای قاچاق به اندازه دیگر کشورها نیست، این کالا وارد ایران شد.

این کارشناس صنفی پوشاک افزود: قیمت تمام شده تولید در ایران بسیار بیشتر از دیگر کشورها است، کالا به صورت ارزان و با قیمت غیرواقعی وارد ایران می‌شود، مردم هم دچار مشکل اقتصادی هستند. از هر وجهی به موضوع نگاه کنیم در شرایط ایده آلی نیستیم و صنعت پوشاک هم تاثیر می‌گیرد.

افتخاری در مورد اهمیت بنگلادش در پوشاک جهان بیان کرد: بنگلادش کشور فقیری است اما نه در حوزه پوشاک. دومین کشور بزرگ صادرکننده پوشاک دنیا بوده و در این حوزه بسیار نیرومند است. ایران نه الان و نه 50 سال دیگر هم به حوزه پوشاک بنگلادش نمی‌رسد؛ این کشور در این حوزه بسیار ممتاز است و بسیاری از برندهای مطرح دنیا محصولات خود را در بنگلادش تولید می‌کنند.

وی افزود: پوشاک سه بخش دارد که اولین بخش آن تولید است. با توجه به اتفاقاتی که رخ داده یعنی نرخ ارز و بحران‌های مواد اولیه، بهای تمام شده تولید افزایش پیدا کرده است. بخش بعدی توزیع است که به شدت کالای قاچاق استوک وارد کشور شده است. بخش بعدی هم مصرف بوده که مصرف‌کننده هم شریط مناسبی ندارد. این سه عامل در کنار هم وضعیت هم را بدتر می‌کند.

افتخاری در پاسخ به سوالی در مورد وضعیت صادرات گفت: ما عملا صادرات موثر در حوزه پوشاک نداریم. عددهای مختلفی را برای صادرات اعلام می‌کنند که ناچیز است اما همین صادرات هم در صورتی موثر خواهد بود که فرآیند صادرات را خودمان تعریف و اجرا کنیم.

وی ادامه داد: صادرات ما هم به صورت ریالی است که روند مناسبی نبوده و به نظر من اصلا صادرات محسوب نمی‌شود. عددی که وزارت صمت اعلام می‌کند حدود 110 تا 120 میلیون دلار است اما زمانی می‌توان از صادرات نام برد که ارز وارد کشور شود اینکه به صورت ریالی خرید کنند دیگر صادرات نیست. البته بخش عمده‌ای هم به علت تحریم‌ها و مشکلات بانکی نمی‌توانیم صادرات انجام دهیم یا اگر نتوانیم در کشور هدف LC باز کنیم دیگر صادرات معنی ندارد.

عضو هیئت مدیره اتحادیه پوشاک تهران متذکر شد: افغانستان قبل از روی کار آمدن طالبان بازار خوبی داشت که متاسفانه شرایط تغییر کرد، همچنین عراق از کشورهایی است که کالاهای ایرانی به این کشور صادر می‌شوند که البته بعد از کرونا بیشتر شده است. ممکن است که در مورد ترکیه هم کالا از ایران برود اما این یک مزیت پایدار نیست. ممکن است در مواقعی به خاطر نرخ ارز مزیت‌های موقتی شکل گرفته باشد اما صادرات منظمی وجود ندارد چراکه زیرساخت و برنامه‌ریزی برای صادرات در میان نیست. صادرات یک سری ابزارهایی نیاز دارد که ما در شرایط فعلی نداریم و تاکنون هم کار اجرایی در این راستا نشده است.

وی خاطرنشان ساخت: تا قبل از اینکه اقتصاد ترکیه دچار مشکل شود، سهم این کشور از بازار ایران ناچیز شده بود اما الان دوباره این خطر وجود دارد. انگار کشور ما درمانگر اقتصادهای ورشکسته دنیا است، بنگلادش به مشکل برمی‌خورد ایران حل می‌کند و الان هم مشکل اقتصادی ترکیه به کشور ما سرریز می‌شود.

وی تصریح کرد: با این حال بیشتر سهم بازار پوشاک ایران در اختیار بنگلادش است. در گذشته چین سهم بالایی داشت که به علت محدودیت‌هایی مانند محدودیت‌های کرونایی که سفر به این کشور مشکل شده است، واردات پوشاک از چین کمتر شده و بیشتر از بنگلادش وارد می‌شود. تا قبل از مشکلات فعلی اقتصاد ترکیه، سهم این کشور کم بود ولی تمام شواهد و قرائن نشان می‌دهد که ترکیه دوباره به یک بازیگر اصلی در چند ماه آینده تبدیل می‌شود.