در ۳۰ سال گذشته رشدی در صادرات نداشتیم

به گزارش خبرنگار ایلنا، شافعی در مراسم روز ملی صادرات با بیان اینکه امروز همچنان ما مباحث تکراری 30 سال پیش را از سوی صادرکنندگان شاهد هستیم، اظهار داشت: امیدواریم روزی برسد که صادرکنندگان هر سال موضوعات جدیدی را مطرح کنند.

وی افزود: صادرکنندگان در 3 سال گذشته شرایط متفاوتی داشتند به طوری که به مضیقه، مرارت و گاهی با نامهربانی و برخوردهای اهانت‌آمیز مواجه بودند؛ در چنین شرایطی قطعا انجام کار جای احسنت دارد.

شافعی با بیان اینکه طی 30 سال گذشته از 1990 تا 2020 اگر روند صادرات را مقایسه کنیم، ما رشدی نداشته‌ایم، گفت: در سال 2019 ما 58.4 میلیارد صادرات داشتیم و در 2020 این رقم به 58.9 میلیارد رسیده است و این در حالیست که کشورهای هم‌تراز با ما از جمله ترکیه 7 برابر، مالزی 5 برابر و کشوری مثل نیجریه 2 برابرِ ما صادرات داشته‌اند.

وی ادامه داد: با نگاهی به داده‌ها درمیابیم که 50 درصد از صادرات ما نفت و 50 درصد باقی مانده، خام‌فروشی بوده است ضمن اینکه از نظر درجه اعتبار بین‌الملل در زنجیره ارزش جهانی جایگاه مناسبی نداریم.

شافعی با بیان اینکه تنها یک تا یک و نیم درصد صادرات ما از محصولات دانش بنیان و فناورانه جدید است افزود: با این رقم از صادارت این محصولات در آینده به مشکل برخواهیم خورد و این روند خطرناک است.

وی در ادامه گفت:‌ از دولت انتظار می‌رود در شرایط کنونی و با توجه به کاهش درآمدهای نفتی تلاش بیش از پیش برای تامین ارز کشور از صادرکنندگان و رفع مشکلات داخلی را به کار ببندند. بخش صادرات رشد نکند و منابع ارزی تامین نشود آینده اقتصاد با خطر مواجه می‌شود.

وی با طرح این پرسش که فلسفه تشکیل صندوق توسعه ملی چه بوده است گفت: باید پاسخ دهیم که اساسنامه این صندوق چیست اینکه نگاه بودجه‌ای به صندوق نداشته باشیم آیا تاکنون اجرایی شده است.

وی ادامه داد: ا زسال 90 تا 99 ، از 21.8 میلیارد دلار منابع صندوق 10 میلیارد دلار به بخش خصوصی داده شده یا خیر؟

شافعی با بیان اینکه صادرات مظلوم‌تر از بقیه بخش‌ه ا بوده است خاطرنشان کرد: از سال 97 تا 99 تقاضایی برای استفاده از منابع صندوق توسعه نبوده زیرا تمام ریسک استفاده از منابع صندوق بر خلاف آنچه در قانون آمده به صادرکننده تحمیل می‌شود در صورتی که 10 درصد ریسک صندوق را باید بخش خصوصی به عهده بگیرد.

وی در ادامه به موضوع حمل و نقل اشاره و تصریح کرد: اگر روزی ازبکستان پنبه را از کشور ما ترانزیت نکند قطعا حمل و نقل ریلی ما تعطیل خواهد شد و یا اینکه حمل و نقل ریلی ایران و قزاقستان سرعت آن بین 12 تا 15 کیلومتر در ساعت است که هزینه آن قطعا گریبان صادرکننده را می‌گیرد.

وی با اشاره به مشکلات گمرکات مرزی خاطرنشان کرد: این مشکلات به حدی است که اگر صادرات ما دو برابر شود قطعا مرز قفل می‌شود و دلیل آن این است که هر کس بنا به تصمیم خود مقرراتی در گمرکات وضع کرده که اگر اصلاح نشود هر قدر هم افزایش صادرات د اشته باشیم این مشکلات موانع بزرگی ایجاد خواهد کرد.

وی در ادامه بیان داشت: موضوع دیگر اینکه از سال 97 تاکنون صادرکنندگان حرفه‌ای و ریشه‌دار به حاشیه رفته و افراد غیرحرفه‌ای و سوء استفاده‌چی وارد میدان شده‌اند  که کار را برای صادرکنندگان مشکل کرده اند و کشور نیز از این بابت زیان دید.

وی گفت: اشتباه مهلک دولت‌ها در گذشته این بوده که به جای اینکه جریان افزایش صادرات را تسهیل کنند و استفاده از ارز را برای صادرکنندگان ساده‌تر کنند تمام تلاش برای کنترل قیمت ارز بوده است.

وی با بیان اینکه مشکل دیگر عدم هماهنگی نظام‌وار دستگاه‌های دولتی در حوزه صادرات است خاظرنشان کرد:‌ ما بارها خواستیم که وزارت صمت و توسعه تجارت متولی اصلی صادرات باشند و بقیه خود را با این دو بخش هماهنگ کنند و نهایتا اینکه ما تقاضا داریم مشارکت ما به عنوان بازیگر باشد نه بازی شوند و در این صورت اتفاقات خوبی می‌افتد.

وی یادآور شد: اگر صادرات مهم است باید جلسات مداومی در شورای عالی صادرات برگزار شود چرا که قطعا حاصل آن مفید خواهد بود.