تلاش نفت برای ۱۰۰ دلاری شدن/ آیا مسیر بازگشت ایران به بازار صعب‌العبورتر شد؟

به گزارش ایلنا، براساس تصمیمِ روز دوشنبه، ۱۲ مهرماهِ وزیران نفت و انرژی اوپک‌پلاس تولید نفت کشورهای عضو این ائتلاف ۴۰۰ هزار بشکه افزایش می‌یابد.

اوپک و متحدانش در نوزدهمین نشست خود در ماه ژوئیه توافق کرده بودند که هر ماه تولیدشان را در مجموع ۴۰۰ هزار بشکه در روز افزایش دهند تا به محدودیت عرضه ۵ میلیون و ۸۰۰ هزار بشکه در روز پایان دهند.

این توافق جدید برای افزایش تولید و بازگشت به رقم قبلی تولید در اوپک در حالی است که قیمت نفت مرز 80 دلار را رد کرده و طبق برخی پیش‌بینی‌ها به 100 دلار نزدیک می‌شود.

محمدعلی خطیبی در گفت‌وگو با خبرنگار اقتصادی ایلنا، درباره متضرر شدن ایران بابت غیبت در بازار نفت با توجه به روند رو به رشد قیمت و تصمیم برای افزایش مجدد تولید از سوی اوپک‌پلاس به دلیل رشد تقاضا اظهار داشت: تصمیم کلی اوپک‌پلاس در اجلاس‌های گذشته این بوده که کاهش تولید را به تدریج به صفر برسانند و به حالت عادی برگردند، یعنی با توجه به از سرگیری مجدد فعالیت‌های اقتصادی تولید نفت نیز به حالت عادی برمی‌گردد، اما بنا بر این است که یکباره نسبت به افزایش تولید اقدام نکنند و ماه به ماه بازار را ارزیابی کرده و نیازسنجی می‌کنند که آیا بازار کشش دارد یا خیر، سپس طبق توافق ماهانه؛ 400 هزار بشکه افزایش تولید اعمال می‌کنند، مشروط به اینکه بازار اجازه بدهد.

وی با بیان اینکه در فصل سرما تقاضا برای سوخت حرارتی رشد پیدا می‌کند و طبیعتا مصرف گاز هم افزایش پیدا می‌کند، افزود: مسئله بحران سوخت امروز در اروپا هم به مباحث مقطعی و هم به مشکلات بنیادین برمی‌گردد، مثلا مشکل سوخت انگلستان مربوط به موضوع لجستیک است، ضمن اینکه کلان مسئله هم به عدم سرمایه‌گذاری طی سالهای گذشته برمی‌گردد.

این کارشناس حوزه انرژی با بیان اینکه ما بابت عدم صادرات رقم 2.8 میلیون بشکه‌ای سال‌های گذشته متضرر افزایش قیمت امروز هستیم، گفت: اما در عین حال نفت صادر نشده در چاه‌ها باقی مانده و آماده تولید و صادرات است، ضمن اینکه توفیق اجباری داشتیم که وابستگی‌مان را به درآمدهای نفتی کم کردیم و رویکردمان به درآمد غیرنفتی افزایش پیدا کرد، اگر به همان میزان قبلی صادرات داشتیم تا به این حد به صادرات غیرنفتی و تولید داخل توجه نمی‌کردیم و تهدیدها به فرصت تبدیل نمی‌شد.

وی درباره بازگشت نفت ایران با توجه به افزایش مجدد عرضه از سوی تولیدکنندگان خاطرنشان کرد: اعضای اوپک‌پلاس قول داده‌اند که با لغو تحریم‌ها ظرفیت ایران را در نظر می‌گیرند و به بازگشت ما کمک می‌کنند، بنابراین بر اساس قول داده شده بازگشت ایران با سختی همراه نیست و طبق روال عادی انجام می‌شود. 

خطیبی تاکید کرد: اکنون فضای پالایشی عوض شده قبلا هر پالایشگاهی بر اساس مصرف نفت خاصی تعریف می‌شد که امکان تغییر مشکل بود، اما در حال حاضر مصرف‌کنندگان نفت‌خام را از کشورهای مختلف وارد می‌کنند تا امنیت انرژی خود را بالا ببرند، یعنی نفت را به صورت ترکیبی از انواع مختلف به عنوان خوراک مصرف می‌کنند. 

وی درباره بازگشت مشتریان در صورت لغو تحریم‌های ایران یادآور شد: در زمان لغو تحریم قبلی هم مشتریان ما بازگشتند و مشکلی برای پالایشگاه‌ها پیش نیامد و ایران هم به جایگاه خود برگشت، قطعا مشتریان تمایل دارند که مجددا از ما نفت بخرند و. ضمن اینکه تجارت با ایران در واقع یک بازی برد-برد است زیرا در قبال نفت صادرتی؛ ما هم از این کشورها کالا می‌خریم، تعلل امروز هم  بخاطر نگرانی از جریمه است

اما بهروز نامداری معتقد است: در این دو سال اخیر به حدی برای انرژی سبز تبلیغات شده که منجر به کاهش سرمایه‌گذاری در حوزه انرژی‌های شده و از سوی دیگر فاصله تقاضا بسیاری از تاسیسات را از مدار خارج کرده بود، بنابراین قیمت کنونی بازتاب این دو سال گذشته است.

وی درباره بازگشت ایران به بازار به ایلنا گفت: ابتدا باید ببینیم چارچوب تحریم‌ها به چه شکل خواهد شد، آیا اجازه بازگشت به بازار به ما داده می‌شود یا خیر؟ اگر فرض کنیم مذاکرات به نتیجه برسد و بتوانیم به بازار برگردیم مهم این است که چقدر توان تولید داریم، بسیاری از تاسیسات نفتی ما طی دو سال اخیر تحلیل رفته و استهلاک پیدا کرده‌اند بنابراین ما با یک هندوانه دربسته مواجهیم که می‌تواند ارزیابی نزدیکترین مسئولان را هم با چالش روبرو کند. 

به اعتقاد این کارشناس حوزه انرژی؛ ما جدا از تبعات سیاسی تحریم، به لحاظ فنی هم مشکل داریم، در کل ارزیابی بنده این است که ما در هیچ از سازمان‌های اوپک و اوپک‌پلاس جایگاه قابل اشاره‌ای نداریم اما در عین حال تعهدی هم نداریم  که سقف توافق کاهش تولید را رعایت کنیم، بنابراین به محض اینکه محدودیت‌ها برداشته شود بلافاصله با حداکثر ظرفیت وارد بازار می‌شویم.