پشتیبانی از تولید محصولات شیلاتی، با تحقیقات میسر می‌شود
سال گذشته با وجود مشکلات فراوانی که پدید آمد و نیز همه گیری بیماری کرونا، محققان علوم شیلاتی کشور، دست از تلاش بر نداشتند و پروژه های اثربخش قابل توجهی را برای محقق شدن جهش تولید، تعریف کردند.
یادداشت_دکتر محمود بهمنی_رئیس موسسه تحقیقات علوم شیلاتی کشور- سال گذشته با وجود مشکلات فراوانی که پدید آمد و نیز همه گیری بیماری کرونا، محققان علوم شیلاتی کشور، دست از تلاش بر نداشتند و پروژه های اثربخش قابل توجهی را برای محقق شدن جهش تولید، تعریف کردند. تلاش برای تولید واکسن آبزیان به ویژه ماهیان در قفس، طراحی و تدوین پروژه های جدید جهت معرفی گونه های بومی به صنعت پرورش ماهی در قفس از قبیل سوف، صبیتی، سوکلا و...، تولید کیت تشخیص بیماری لکه سفید میگو، تولید بیوسیلاژ با استفاده از ضایعات ماهی برای استفاده در صنعت آبزی پروری و دستیابی به تولید دانش فنی تولید کنسرو فراسودمند ماهی تون با استفاده از ژلاتین، تنها نمونه کوچکی از توانمندی های تحقیقاتی محققان این موسسه به شمار می رود. علاوه بر آن، در سال 1399 کشتی گیلان پس از 11 سال توقف، سرانجام فعالیت خود را برای انجام کارهای تحقیقاتی آغاز کرد. همچنین مرکز ملی فرآوری آبزیان-انزلی، به عنوان مرکزی مستقل، همکاری های خود با بخش خصوصی را از سر گرفته و به زودی شاهد معرفی محصولات جدیدی در عرصه شیلات از طرف این مرکز خواهیم بود.
اما به فرموده مقام معظم رهبری، سال 1400 سالی متفاوت است؛ سالی که باید در امتداد جهش تولید قرار گرفته و برای پیشبرد آن از تولیدکنندگان عرصه های مختلف، حمایت شود. به همین دلیل، امسال، سال «تولید، پشتیبانی و مانع زدایی ها» نام گرفت. بی شک، پشتیبانی از تولید و برداشتن موانع پیش رو، بدون تلاش محققان و پژوهشگران داخل کشور، محقق نخواهد شد. زیرا این پژوهشگران هستند که با تولید دانش فنی و ارائه راهکارهای مدیریتی، تولیدکنندگان را در امر تولید یاری می نمایند. دانش ارائه شده توسط آنها مانند کاتالیزوری عمل می کند که منجر به ارتقای بهره وری شده و در نهایت خوداتکایی و خودکفایی را رقم می زند. بنابراین به نظر می رسد امسال، لزوم ارتباط هرچه بیشتر با بخش خصوصی بیش از سال های گذشته احساس می شود؛ ارتباطی که شیرازه آن را همدلی، همفکری، هم افزایی و خردجمعی شکل می دهد. تولیدکنندگان، در بطن ماجرا حضور دارند و از نزدیک با مشکلات و موانع موجود، دست و پنجه نرم می کنند. با این حال، این پژوهشگران هستند که می توانند با نوآوری و خلاقیت خود، موانع را از سر راه برداشته و به صورت واقعی از بخش تولید حمایت کنند. البته ارتباط موسسه تحقیقات علوم شیلاتی کشور با بخش خصوصی در گذشته نیز نمودهای فراوانی داشته است. عقد قرارداد همکاری با بزرگترین شرکت پرورش ماهی در قفس جنوب کشور، یکی از نمونه های بارزی است که هم می تواند پتانسیلی برای ارتقای تولید باشد و هم تعریف پروژه ها را به صورت کاربردی میسر کند.
البته در کنار این ها راه اندازی شبکه آبزی پروری، یکی دیگر از اقداماتی است که می تواند در تحقق شعار امسال، بسیار موثر باشد. وقتی مراکز و پژوهشکده های تابعه موسسه تحقیقات علوم شیلاتی کشور که در 12 استان پراکنده هستند، به صورت شبکه ای عمل کنند، بخش پشتیبانی از تولید آبزی پروری به صورت کلان شکل گرفته و موانع این صنعت با سهولت بیشتری قابل حل خواهد بود. ضمن اینکه با جلوگیری از تکرار پروژه های تحقیقاتی در استان های مختلف، صرفه جویی در وقت و هزینه های جاری اتفاق افتاده و پروژه ها به شکلی کاربردی تر تعریف خواهد شد.
تلاش برای تولید محصولات جدید شیلاتی، توجه بیشتر به فرهنگسازی برای ترویج مصرف آبزیان، اصلاح نژاد انواع میگو و ماهی، تداوم مطالعات در زمینه شاه میگو، ارزیابی ذخایر انواع آبزیان، تشکیل بانک ژن بیشتر برای آبزیان در معرض خطر، ادامه پژوهش در زمینه پرورش ماهی در قفس و مسائلی از این دست، تنها بخش کوچکی از اولویت های پژوهشی موسسه تحقیقات علوم شیلاتی کشور در سال آینده به شمار می رود.
همچنین تشکیل میز مطالعات اقتصادی اجتماعی حوزه شیلات در موسسه با همکاری با بخش خصوصی و اجرایی، از دیگر اقدامات ارزشمندی است که طبق نظر مقام معظم رهبری، با نگاهی بلند مدت برای حل مسائل، ایجاد شده است. امید می رود در سال «تولید، پشتیبانی و مانع زدایی ها» همچون سال های گذشته، پروژه ها تحقیقاتی شیلاتی، بر اساس نیازهای بخش تولید طرح ریزی شود تا در این مسیر، بخش تحقیقات حوزه شیلات، دین خود را به تولیدکنندگان و بهره برداران این عرصه ادا کرده و پشتیبان آنها در رفع موانع باشد.
