در گفت و گو با ایلنا مطرح شد:
اینجا در بهشت ایران، مردم در فقر و محرومیت بسر می‌برند/ در همه شاخص‌ها آخریم
نماینده سیستان و بلوچستان در شورای عالی استان‌ها با اشاره به مشکلات‌بیکاری، بهداشت، قاچاق، حاشیه‌نشینی، اعتیاد و ... در این استان، گفت: اینجا مردم در کنار تمامی ذخایر غنی اقتصادی و بهشت زیبا در فقر مطلق زندگی می‌کنند و نمایندگان مجلس حداقل خواسته‌های مردم را هم برآورد نکردند.
شهبخش گرگیج در گفت‌وگو با خبرنگار ایلنا، درباره وضعیت مردم استان سیستان و بلوچستان، اظهار داشت: 85 درصد مردم سیستان و بلوچستان جزو دو دهک آخر جامعه هستند زیرا تاکنون زیرساخت‌های مناسب جهت ایجاد اشتغال این مردم فراهم نشده و مردم چاره ای جز روی آوردن به مشاغل کاذب ندارند. مردم از حداقل امکانات اولیه زندگی برخوردار نیستند و اگر نظام سنتی و اصالت این افراد نبود شاید مشکلات و آسیب‌های زیادی در منطقه به چشم می‌خورد که قابل کنترل نبود.
وی با اشاره به روی آوردن مردم استان سیستان و بلوچستان به قاچاق سوخت، افزود: این قاچاق به قیمت جانشان تمام می شود که اثرات روحی و روانی بدی برای خانواده ها دارد. دلیل اصلی این قاچاق عدم استفاده از ظرفیت‌های داخلی استان سیستان و بلوچستان است. این استان دارای ظرفیت‌های بسیار خوبی است که می‌تواند هم به عنوان یک محور تولید کننده و هم عرضه کننده در کشور شناخته شود.
گرگیج: وقتی از پتانسیل های خوب مرزهای استان به درستی بهره برداری نمی شود و تنها اسم رسمی بودن را یدک می کشد و فرآیندی که برای یک مرز رسمی وجود داشته باشد شکل نگیرد طبیعتا بیکاری و نگرانی در آن منطقه به وجود می‌آید
گرگیج ادامه داد: استان دارای مرزهای آبی، خاکی، معادن غنی و اکتشاف نشده و همچنین در حوزه توریسم و گردشگری یک سند پویا و اقتصادی دارد که امروز در بسیاری از کشورهای دنیا شاهد اشتغالزایی و درآمدرزایی های بسیاری در این زمینه هستیم. سیستان و بلوچستان نیز از این ظرفیت برخوردار است؛ خصوصا چابهار ظرفیت‌های گردشگری یک کشور در همین شهرستان دیده می شود که اگر به آن توجه شود باعث اشتغالزایی می شود.
نماینده سیستان و بلوچستان در شورای عالی استان ها عنوان کرد: وقتی از پتانسیل های خوب مرزهای استان به درستی بهره برداری نمی شود و منطقه تنها اسم رسمی بودن را به یدک می‌کشد و فرآیندی که برای یک مرز رسمی وجود دارد شکل نگیرد، طبیعتا بیکاری و نگرانی در آن منطقه به وجود می‌آید.
وی با اشاره به اینکه سه دانشکده علوم پزشکی در استان سیستان و بلوچستان وجود دارد، گفت: در شهرستان‌های زابل، زاهدان و ایرانشهر دانشگاه علوم پزشکی وجود دارد ولی متاسفانه جنوب این استان از پایین‌ترین شاخص بهداشتی به دلیل دوری از مرکز استان برخوردار است.
گرگیج ادامه داد: سرانه تخت بیمارستان در شهرستان چابهار 6 دهم درصد است در صورتی که میانگین کشوری برای هر هزار نفر حداقل یک تخت بیمارستانی است که این آمار در حوزه شمالی بیشتر بوده و این جای خوشحالی دارد. اما در حوزه جنوب برای هر ۱۰۰۰ نفر به نیم تخت می‌رسد. در استان‌های دیگر خیرین سلامت اقداماتی را انجام می‌دهند که متاسفانه در سیستان و بلوچستان چندان ورود پیدا نکرده‌اند اما به تازگی سمن‌ها و انجمن‌های مختلف به این موضوع توجه می‌کنند ولی لازم است وزارت بهداشت و درمان برنامه‌ای برای ارتقای سلامت مردم این منطقه داشته باشد.
نماینده سیستان و بلوچستان در شورای عالی استان‌ها ادامه داد: در دهه 70 رشته‌های بهیاری و سلامت در هنرستان‌ها وجود داشت که اگر این دانش آموزان بعدا در جایی مشغول به کار نمی شدند حداقل به عنوان یک شهروند با مسائل بهداشتی آشنایی پیدا می کردند که بعد از دهه 70 این رشته حذف شد که به نظرم برای استان محروم ما با مشکلات بهداشتی کاربرد خوبی داشت.
گرگیج در ادامه گفت: موضوعی که مردم استان را به شدت دچار نگرانی کرده بحث کارآفرینی است که در این حوزه مسئولان خوب عمل نکردند. در شرایط فعلی شاید این انتظار بیجا به نظر برسد ولی دولت می‌تواند مقدمات کارآفرینی را ایجاد کند. با توجه به ظرفیت‌های داخلی که در استان از جمله کشاورزی و آب وجود دارد، می‌توان مشاغل مختلفی برای مردم محروم سیستان و بلوچستان ایجاد کرد.
گرگیج: در طی شش ماهه اول امسال طبق آمار اعلام شده از سوی پزشکی قانونی نزدیک به 700 نفر در جاده های استان جان باختند. البته این آمار رسمی است و گاهی ما تصادفاتی داریم که در روستاها اتفاق می‌افتد و اجساد به پزشکی قانونی منتقل نمی‌شود و جواز دفن صادر نمی‌شود پس در نتیجه آمار غیر رسمی فراتر از این ها است
نماینده سیستان و بلوچستان در شورای عالی استان‌ها گفت: دولت در دوره‌ای چندین هکتار از اراضی بندر گواتر را به پروش میگو اختصاص داد؛ آن‌هم به افراد غیر بومی که تسهیلات را می‌گیرند و آنجا کار نمی‌کنند. این افراد دانش بومی لازم را ندارند و فقط از تسهیلات استفاده می‌کنند و در شهرستان خودشان سرمایه‌گذاری می‌کنند و باعث افزایش عدم اشتغالزایی در منطقه می شوند.
گرگیج ادامه داد: در حوزه کشاورزی هم با همین مشکل مواجهیم. در استان خاک غنی وجود دارد که اگر دولت باران های سیلابی که بدون استفاده به دریا ریخته می‌شوند را مهار کند و برای کشاورزی در اختیار مردم بگذارد این مشکل تاحدود زیادی برطرف می شود.
وی ادامه داد: در بسیاری از مناطق سیستان و بلوچستان اصلا شغلی وجود ندارد و دولت باید در زمینه مرز، کشاورزی و شیلات منطقه سرمایه گذاری کند که مردم شاغل شوند نه اینکه در بندر چابهار و یک موقعیت تجاری به نفع دیگر مناطق کشور ایجاد شود و مردم محروم خود استان هیچ بهره‌ای از آن نبرند. مدام می گویند بندر چابهار معاف از تحریم است ولی مردم به طور مستقیم از خدمات و کالاها استفاده نمی‌کنند. کالاهای این بندر از طریق مرز میلک مستقیم به افغانستان و آسیای میانه و از این سو نیز به مرکز کشور منتقل می شوند که تنها شاهد شلوغی جاده‌ها و تصادفات مرگبار در محورهای استان شده است.
گرگیج گفت: طی شش ماهه اول امسال طبق آمار اعلام شده از سوی پزشکی قانونی نزدیک به 700 نفر در جاده‌های استان جان باختند. البته این آمار رسمی است و گاهی ما تصادفاتی داریم که در روستاها اتفاق می‌افتد و اجساد به پزشکی قانونی منتقل نمی‌شود و جواز دفن صادر نمی‌شود پس در نتیجه آمار غیر رسمی فراتر از این ها است. مسئولان باید به این مسئله نگاه ویژه‌ای داشته باشند.
نماینده سیستان و بلوچستان افزود: مشکل دیگر استان حاشیه‌نشینی در سه شهرستان چابهار، ایرانشهر و زاهدان است که البته در چابهار بحث حاشیه نشینی بسیار متفاوت‌تر است. حاشیه نشینی یک منطقه در چابهار به 36 هزار نفر رسیده است. وقتی به صورت اصولی محدوده ساخت و سازها تعریف نشده باشد و بنیاد مسکن و شهرسازی نظارتی بر این مناطق ندارند. هر کس زمین خالی را ببیند در آنجا خانه سازی را به بدترین شکل ممکن انجام می دهد.
گرگیج تصریح کرد: حاشیه نشینی در چابهار به دو صورت است که اولی به دلیل جاذبه‌های داخل شهر و دیگری دافعه‌های روستایی است. اهالی روستاها وقتی راه، آموزش، بهداشت و آب شرب مناسب ندارند آن فرد مجبور می‌شود در کنار یک شهر زندگی کند که شاید به خدمات شهری دسترسی پیدا کند. در روستاها شغل مناسبی وجود ندارد.
وی ادامه داد: چابهار را از تمامی زوایا باید دید؛ علاوه بر زیبایی و جاذبه ها و موقعیت اقتصادی که دارد باید بدبختی مردم فقر و کمبود امکانات بهداشتی و رفاهی آموزشی در مناطق حاشیه نشین را نیز باید دید. اینجا مردم در کنار تمامی ذخایر غنی اقتصادی و بهشت زیبا در فقر و محرومیت مطلق زندگی می کنند.
گرگیج به مشکلات حاشیه نشینی زاهدان مرکز استان نیز اشاره کرد و گفت: بادهای 120 روزه، خشکی دریاچه هامون، بستن مرز و بیکاری باعث شده که مردم شهر و روستاهای اطراف از روی ناچاری به حاشیه شهر زاهدان روی بیاورند. ایرانشهر نیز که قلب مکران است به دلیل کم آبی و عدم کشاورزی مردم مجبور به حاشیه نشینی در این منطقه شده‌اند.
گرگیج: استان در تمامی شاخص ها در رتبه آخر قرار دارد و نمایندگان مجلس نتوانستند حداقل خواسته های مردم را در زمینه های بهداشتی، بیکاری، رفاهی و آموزشی برآورد کنند
وی در ادامه به مشکلات کارگران استان نیز اشاره کرد و افزود: مشاغل کارگری رسمی در استان چه ساختمانی و چه صنفی بسیار کم است. کارگرها اینجا به صورت روز مزد برای مدتی کوتاه مشغول به کار شده که بعد از مدتی نیز بیکار می شوند و اصلا از مزایای بیمه بهره‌مند نیستند و سیستان و بلوچستان در این زمینه در رتبه آخر قرار دارد.
گرگیج گفت: با توجه به قطب اقتصادی در منطقه آزاد استان و وجود بالای 2000 شرکت ثبت شده اگر مسئولان بنابر آن مسئولیت حقوقی که دارند در بخش های تولیدی افراد بومی را به کار بگیرند به جرات می شود گفت که دیگر فرد بیکاری در استان وجود نخواهد داشت. فقط ما اسم منطقه آزاد را یدک می‌کشیم و هیچ استفاده‌ای از مزایای آن نداریم.
وی در بخش پایانی سخنانش با انتقاد از عملکرد نمایندگان مردم سیستان و بلوچستان در مجلس شورای اسلامی، افزود: اصلی ترین وظیفه یک نماینده مجلس قانونگذاری و نظارت بر اجرای قانون است. استان در تمامی شاخص ها در رتبه آخر قرار دارد و نمایندگان مجلس نتوانستند حداقل خواسته‌های مردم را در زمینه‌های بهداشتی، بیکاری، رفاهی و آموزشی برآورد کنند.
گفت و گو از: مریم بازوند
