افزایش روز‌انه بوی بد حلقه‌دره ؛ ارمغان سه دهه سوءمدیریت مدیران شهری / مسئولان : منشاء بوی بد، تنها مربوط به زباله نیست/ استاندار : توقع برای ساماندهی سریع منطقه انتظاری بیهوده است

به  گزارش خبرنگار ایلنا، مواد زائد جامدی که عمدتاً به واسطه فعالیت انسان در بخش‌های کشاورزی، صنعتی و شهری تولید می‌شوند به آسانی تبدیل به زباله ‌شده و به طبیعت بازمی‌گردد. پیش از این زباله‌ها در یک دوره تکوینی ایجاد و تبدیل می‌شد، اما امروزه دیگر امکان چنین دوره‌ای وجود ندارد، زیرا میزان زباله‌ها بیش از آن است که تجزیه و تبدیل آنها در یک دوره زمانی مناسب ممکن باشد. 

منطقه حلقه دره در ماهدشت  که سال‌ها به عنوان محل دفع زباله‌های استان البرز انتخاب شده،  با تصمیمات متعدد مسئولان و سوء مدیریت شهری روبرو است.  همجواری این منطقه با فرودگاه بین المللی پیام، انتشار بوی نامطبوع و اعتراض ساکنان منطقه و عدم ساماندهی به موقع مدیران و پیمانکاران گذشته منجر به اتخاذ دستور اکید استاندار در رسیدگی و ساماندهی فوری این مشکل شد.

چند سال پیش بدون ایجاد بستر لازم و بدون درنظر گرفتن شرایط زیست محیطی همجوار با سایت انباشت زباله در حلقه دره و تصفیه خانه فاضلاب کرج، حدود ۱۰ هزار و ۴۴۰ واحد مسکن مهر، احداث شد که تاکنون جمعیتی بالغ بر ۱۵ هزار نفر در آن ساکن شده‌اند. این تعداد را باید به آمار  قبلی جمعیت ماهدشت که حدود 70 هزار نفر بود افزود با وجودی که بسیاری از واحدهای این منطقه خالی از سکنه است اما مردمی که مجبور به سکونت شدند اغلب از قشر ضعیف و کارگری هستند که عمدتا با انتشار بوی نامطبوع انباشت زباله خصوصا در فصل گرما، دچار آسیب می شوند.

به گفته عزیزاله شهبازی، استاندار البرز موضوع حلقه دره مربوط به امروز و دیروز نیست و قدمت آن از مسئولان کنونی استان و شهرستان بیشتر است، بلکه نزدیک به ۳۰ سال این معضل وجود داشت است.

وی با تاکید به رسیدگی مطالبات زیست محیطی ماهدشت عنوان کرد: برای ساماندهی این مشکل قدیمی برنامه ریزی شده ولی نباید انتظار داشت که به فوریت اقدام شود چراکه ساماندهی مشکل  ۳۰ ساله  منطقه به زمان زیادی نیاز دارد.

کاهش منشاء انتشار بوی حلقه دره 

احمد خیری، رئیس سازمان مدیریت پسماند کرج با اشاره به اقدامات اخیر در حلقه دره و دفع زباله گفت: در راستای مطالعات تطبیقی با نگاه استراتژیک در مجموعه تعریف شد و در حال حاضر با تیم جوان و پرانرژی و با سابقه کار دنبال می شود.

وی با اشاره به ۶۵۰ گرم زباله برای هر شهروند و مجموع ۸۰۰ تن تولید روزانه شهر کرج از اهداف کوتاه مدت یاد کرد و گفت: تمام تلاش مجموعه در مرحله اول ساماندهی سایت حلقه دره است و باید به صورت جدی و در مدت کوتاه در راستای رفع مشکلات آن اقدام شود.

وی ادامه داد: ایجاد مشکلات حلقه دره به دلیل فرایند سنتی دفع زباله ایجاد شده لذا با هوشمندسازی این فرایند، بخش مهمی از مشکلات مرتفع خواهد شد.

رئیس سازمان مدیریت پسماند کرج تصریح کرد: در تامین منابع مالی ساختار خوبی ایجاد شده که امیدواریم سال آتی میانگین ۱۰۰ میلیارد تومان برای انجام پروژه های شهری درآمدزایی کنیم.

خیری با اشاره به بوی نامطبوع منطقه تاکید کرد: این تصور که منشاء بوی نامطبوع منطقه، تنها از محل دفع زباله ناشی می شود ذهنیت اشتباه است. این موضوع در سنوات گذشته منجربه اتخاذ تصمیم جابجایی محل دفع زباله شد ولی مشکل با انتقال زباله به مکان دیگر، رفع نمی شد چراکه منشاء بوی بد، تنها مربوط به زباله نیست.

خیری گفت: طی بررسی های انجام شده بخشی از دلایل انتشار بوی نامطبوع به ۳ عامل درون مجموعه ای کارخانه کمپوست، شیرابه و سلول های فعال دفع، مرتبط است.

وی از ادامه عملیات بهسازی کارخانه کمپوست خبر داد و گفت: هدف از اجرای عملیات بهسازی، پاکسازی کامل  محیطی، ترمیم ابنیه و اصلاح مهندسی خطوط پردازش است که زمان پیش بینی شده برای انجام عملیات بهسازی کارخانه دو ماه اعلام شد.

وی گفت: با گذشت یک ماه از اجرای عملیات با بهسازی کامل کارخانه کمپوست سهم مهمی در کاهش انتشار بوی نامطبوع و انجام اصلاحی فرایندهای پردازش و تولید کمپوست خواهد داشت.

خیری با اشاره به عوامل دیگر که مرتبط با پسماند نیست، تصریح کرد: بخش دیگر منشاء بوی نامطبوع در منطقه، مربوط به دامداری ها، تصفیه فاضلاب شهر کرج، واحدهای تولید پودر ماهی و تولید آلاینده است که در منطقه مستقر هستند.

خیری با اشاره به اینکه پاکسازی حلقه دره طی دو ماه در دستور کار سازمان قرار دارد، گفت: یک ماه از پاکسازی حلقه دره گذشته و بعد از پاکسازی با توجه به اینکه دانشگاه تهران برنامه عملیاتی توسعه را به سازمان داده است این برنامه به مناقصه عمومی گذاشته می شود و حداکثر تا پایان امسال، کارخانه با مدل توسعه جدید شروع به کار خواهد کرد.

ضرورت دخالت دیگر مدیران در رفع بوی نامطبوع منطقه

احد رسولی، عضو شورای شهر کرج در گفت و گو با ایلنا، گفت: در حال حاضر، روزانه هر زباله که وارد سایت حلقه دره می شود پس از آماده سازی اولیه، پوشانده می شود که جلوی انتشار بوی نامطبوع گرفته شود.

وی افزود: علاوه بر دفع زباله و پوشش آن، فعالیت کارخانه کمپوست به مدت یک ماه متوقف شده است لذا تا کنون مشکل دو منشاء انتشار بوی آزار دهنده که به سمت منطقه و شهر کرج می رسید، رفع شده است.

وی به راه اندازی اولین سایت پیرولیز اشاره کرد و اظهار داشت: با صدور مجوزهای لازم راه اندازی این سایت، بخشی از زباله و پلاستک دورریز در فرایند بازیافت قرار گرفته و علاوه بر اشتغالزایی، مواد مورد استفاده تولید می شود.

رسولی از کنترل و ساماندهی شیرابه‌ها یاد کرد و گفت: حدود ۷۰ تا ۸۰ درصد منشا بوی نامطبوع با مطالعه و برنامه‌ریزی در حال برطرف شدن است.

وی برای رفع سایر علت‌های تولید بوی آزار دهنده منطقه اظهار داشت: شهرداری کرج درصد رفع منشاء انتشار بوی نامطبوع که مربوط به وظایف مدیریت شهری است به جد پیگیری می کند و اعضاء شورا نیز مرتب عملیات اجرایی را نظارت خواهد کرد لذا لازم است دیگر سازمانها نیز فعالیت خود را برای حل این مشکل بیشتر کنند.  

مدیران به مشکلات زیست محیطی کمتر بهاء می دهند

سعید توکلی، کارشناس و مسئول کمیته محیط زیست سمن مردمی البرز شتاسی در پاسخ به سئوال خبرنگار ایلنا مبنی بر دلایل بوی نامطبوع منطقه ماهدشت، گفت: با توجه به اینکه فاضلاب کرج به صورت دریاچه با فاصله کوتاه از جنوب غربی سایت حلقه دره قرار دارد لذا بخشی از انتشار بوی نامطبوع منطقه ماهدشت را به خود اختصاص داده است. 

این کارشناس با عنوان اینکه انتشار گسترده بوی نامطبوع به حدود سه ماه پیش برمی گردد، گفت: با شروع فصل سرما از شدت بو کم شده است اما قطعا پوشش زباله و شیرابه، بخش عمده ای از بوی نامطبوع را کاهش داده است.

وی افزود: دفع روزانه زباله و پوشاندن آنها با سنگ و خاک به‌رغم اینکه راه حل علمی برای این مشکل نیست اما به صورت مقطعی و زودبازده موثر است.

توکلی با اشاره به اجرای دفع روزانه زباله در برخی از شهر و استان های دیگر، ادامه داد: این روش از نظر کارشناس محیط زیست روش مناسبی نخواهد بود چراکه گاز متان تولید شده از فساد زباله در زیر زمین، انفجار هر لحظه ای آن را ممکن می کند لذا به گفته رئیس سازمان پسماند کرج در این طرح، حفر چاهک هایی برای تخلیه گاز و مصرف سوخت، دیده شده است.

وی به مشکلات گذشته پسماند کرج اشاره کرد و گفت: سوء مدیریت به لحاظ عدم پایداری مدیران باعث شد که طرح ساماندهی حلقه دره به نتیجه دلخواه نرسد بنابراین همچون سایر بخش ها، تغییر مدیریت ها به مشکلات مدیریت شهری کرج نیز ضربه می زند.

وی در باره شیرابه زباله گفت: در فصل تابستان به‌رغم گرمایی که انتشار بوی شیرابه را افزایش خواهد داد اما تبخیر شیرابه بالا  یکی از منابع انتشار بود است.

توکلی افزود: مدیران به دنبال راه حل های زودبازده هستند که در دوره کوتاه مدیریتی خودشان به نتیجه دلخواه برسند که در افکار عمومی دیده شود و این مشکل در تمام حوزه ها وجود دارد لذا با این روش مدیریتی مشکل پسماند کرج به راحتی حل نمی شود چراکه دوره حداقل ۱۰ ساله لازم است که خط پردازش مکانیزه کاربردی داشته باشد.

معصومه امین زاده _ سرپرست خبرگزاری ایلنا(ی ) البرز