تیر خلاص شترها بر پیکر نحیف الله‌آباد آبیک/ طرح ناموفق کاشت گونه‌های گیاهی

به گزارش خبرنگار ایلنا از قزوین، دشت الله‎‌آباد استان قزوین 59 هزار و 940 هزار هکتار مساحت دارد که شامل شهرستان‌های بوئین‌زهرا و آبیک می‌شود که از این میزان، 20 هزار هکتار از دشت الله‌آباد استان در شهرستان آبیک واقع شده است.

تالاب یعقوب‌آباد واقع در دشت الله‌آباد شهرستان آبیک هم دو هزار و 581 هکتار است که پهنه آبدار تالاب فصلی 666 هکتار است که در حوزه تالاب صالحیه شهرستان نظرآباد استان البرز قرار دارد.

حمیدرضا رضانژاد رئیس اداره منابع طبیعی و آبخیزداری  شهرستان آبیک در گفت‌وگو با خبرنگار ایلنا در قزوین به کشت گونه‌های گیاهی قره‌داغ و آتریپلکس در سال گذشته به مساحت دو هزار هکتار در اراضی دشت الله‌آباد این شهرستان اشاره می‌کند و می‌گوید: در یک مرحله کشت صورت گرفت اما گونه‌ها  استقرار نیافتند و پیمانکار با هزینه خود ملزم به واکاری شد که این مهم هم صورت گرفت اما تنها 20 درصد گونه‌ها سبز شدند.

وی می‌افزاید: دلیل اینکه در دو مرحله گونه‌ها گیاهی کشت شده در اراضی الله‌آباد خشک شدند، وجود اراضی کویری و بیابانی و همچنین خشکسالی و شرایط جوی حاکم بر منطقه بوده و 20 درصد سبز شدن گونه‌ها مطلوب مسئولان نیست.

گونه‌های گیاهی خشک شدند

رئیس اداره منابع طبیعی و آبخیزداری شهرستان آبیک ادامه می‌دهد: در اواخر اردیبهشت ماه امسال گونه‌های گیاهی کشت شده بر اثر گرمای هوا و خشکسالی خشک شدند و با توجه به شرایط خشکسالی حاکم، خاک دشت الله‌آباد کاملا خشک شده و گیاه نمی‌تواند استقرار یابد.

با توجه به توضیحات رئیس اداره منابع طبیعی و آبخیزداری  شهرستان آبیک باید گفت که کاشت گونه گیاهی آن هم در دو مرحله در دشت الله‌آباد شهرستان آبیک و نتیجه نگرفتن مسئولان از این موضوع یعنی این طرح امتحان خود را پس داده و نتیجه مطلوب را در پی نداشته و تخصیص اعتباری دوباره برای کاشت گونه گیاهی در این دشت به منزله هدر رفت بیت‌المال محسوب می‌شود.

 رئیس اداره منابع طبیعی و آبخیزداری شهرستان آبیک بیان می‌کند: کاشت گونه گیاهی با توجه به شرایط آب  وهوایی شهرستان آبیک و خشکسالی حاکم و تلفات زیاد، هزینه بسیار زیادی را می‌طلبد.

قرق دشت در صورت تصویب و تامین اعتبار

رضانژاد در پاسخ به این سئوال که آیا طرحی برای دشت الله‌آباد در نظر دارید، توضیح می‌دهد: مقرر شده از محل اعتبارات ملی، اعتباری برای اجرای قرق در 20 هزار هکتار از اراضی دشت مصوب شود که در صورت تصویب و تامین اعتبار در سازمان جنگل‌ها و مراتع، عملیات اجرایی این طرح انجام می‌شود.

وی می‌افزاید: البته 30 هزار هکتار از دشت الله‌آباد واقع در شهرستان بوئین‌زهرا هم قرار است عملیات قرق صورت گیرد که با 20 هزار هکتار دشت الله‌آباد شهرستان آبیک، حدود دو میلیارد و 500 میلیون ریال اعتبار نیاز است.

این مسئول با اشاره به پیگیری در زمینه تخصیص اعتبار عملیات قرق دشت الله‌آباد ادامه می‌دهد: در صورت تامین اعتبار، عملیات قرق دشت الله‌آباد با مشارکت بخش خصوصی اجرایی می‌شود.

رئیس اداره منابع طبیعی و آبخیزداری  شهرستان آبیک این را هم گفت که با اجرای عملیات قرق در دشت الله‌آباد علاوه بر جلوگیری از ورود احشام به ویژه شتر به دشت، با توجه به بارندگی‌ها و بارش نزولات جوی منطقه قرق شده پس از چهار تا پنج سال به حالت اولیه باز می‌گردد و وضعیت بهتری پیدا می‌کند.

طبق اذعان رضانژاد، هزینه انجام عملیات قرق در دشت الله‌آباد که بهترین راهکار محسوب می‌شود، یک چهارم کشت گونه‌های گیاهی است.

حضور حدود 500 شتر در تالاب یعقوب‌آباد

امید رحمانی رئیس اداره حفاظت از محیط‌زیست شهرستان آبیک در گفت‌وگو با خبرنگار ایلنا می‌گوید: با توجه به ذخیره آب در زهکش مسدود شده طبق دستور شورای تامین شهرستان آبیک در زمان ورود آب سیلاب‌های استان به دشت الله‌آباد، پوشش گیاهی در اطراف زهکش رو به رشد بوده که بیشتر گونه‌ها، گز بوده و پرندگان کنار آب‌زی و خشکی که نیاز به آب دارند مشاهده شده است.

وی با اشاره به تاثیر زهکش موجود در دشت الله‌آباد می‌افزاید: باید نسبت به اصلاح و تغییر ساختاری زهکش پس از بررسی‌های کارشناسی شده، حق‌آبه دشت کاملا وارد منطقه شود تا به مرور زمان و سالیان متمادی طبیعت دشت بتواند خودش را احیا کند.

این مسئول با اشاره به بازدید از دشت الله‌آباد در 29 شهریور ماه امسال و معضل  دوباره حضور شترهای شهرستان‌ها و استان‌های مجاور شهرستان آبیک در این دشت ادامه می‌دهد: حدود 500 نفر شتر مشاهده شد که مکاتبه با مسئولان ذیصلاح در این زمینه صورت گرفته است.

رئیس اداره حفاظت از محیط زیست شهرستان آبیک این مطلب را مطرح کرد که قبلا شترها در مرز آبیک و بوئین‌زهرا بودند اما جدیدا وارد تالاب یعقوب‌آباد شده‌اند که معضل افزایش جمعیت چرای شترها درنهایت منجر به تخریب پوشش گیاهی و بیابانی شدن دشت و ایجاد کانون ریزگرد می‌شود.

تامین آب تالاب از تصفیه‌خانه روستای قشلاق

صادق خسروی رئیس اداره محیط زیست طبیعی اداره کل حفاظت از محیط زیست استان قزوین هم در گفت‌وگو با خبرنگار ایلنا در پاسخ به این سئوال که برای احیای تالاب یعقوب‌آباد شهرستان آبیک اعتبار اختصاص یافته است، اظهار می‌کند: اعتبارات در این زمینه به صورت ملی معرفی می‌شود این در حالی است که سال گذشته عملیات اجرایی کمربند سبز انجام شد و توسعه آن در محدوده تالاب در دستور کار قرار دارد.

وی می‌افزاید: به دفتر اکوسیستم‌های تالابی سازمان محیط زیست کشور پیشنهاداتی در زمینه تالاب شهرستان آبیک و قرق بخش‌های از تالاب و تامین آب از تصفیه‌خانه روستای قشلاق برای جلوگیری از بروز گرد  وغبار و ورود احشام سنگین مانند شتر داده شده که به احتمال قوی، با بخشی از برنامه‌های پیشنهادی موافقت شود.

این مسئول ادامه می‌دهد: با توجه به اختصاص اعتبارات به استان‌های سیل‌زده و آسیب دیدن تالاب‌های این استان‌ها تخصیص اعتبارات به تالاب‌های استان قزوین ممکن است مانند سال گذشته نباشد و کمتر باشد.

رئیس اداره محیط زیست محیطی استان قزوین اضافه می‌کند: تالاب یعقوب‌آباد از جمله تالاب‌های فصلی است که در زمان وجود آب پرندگان حضور یافته و تخم‌گذاری می‌کنند که برای حفظ تالاب باید منابع ابی مصنوعی تعریف کرد که مقرر شده از تصفیه‌خانه فاضلاب روستای قشلاق با دو هزار و 500 متر لوله‌کشی، آب به تالاب برسد که برای تحقق این مهم، باید مطالعات صورت گرفته و مشاور تایید کند.

خسروی خاطرنشان می‌کند: این تالاب از زمان قدیم به عنوان محلی برای ورود آب‌های جاری از دشت قزوین و ارتفاعات شمال قزوین و آبیک بوده است و درفروردین ماه امسال که آب سیلاب‌ها وارد این تالاب شد تبخیرشد.

عوامل دخیل در ایجاد گرد و غبار

وی در خصوص عوامل دخیل در ایجاد گرد و غبار در دشت الله‌آباد شهرستان آبیک بیان می‌کند: احداث سدها در رودخانه‌ها، وجود چاه‌های غیرمجاز و برداشت غیرمجاز آب از چاه‌های مجاز کشاورزی، کشاورزی نامتوازن و وجود شترها از جمله علل تاثیرگذار در بیابانی شدن دشت محسوب می‌شوند.

این مسئول می‌افزاید: وضعیت دشت الله‌آباد قزوین که شامل بویئن‌زهرا و آبیک می‌شود، بحرانی نیست .

به گزارش ایلنا، کماکان مانور شترها در دشت الله‌آباد شهرستان آبیک که در سال 94 چرای تعلیف شتر در این دشت ابطال شده، ادامه دارد و در این دشت جا خوش کرده‌اند که جلوگیری نکردن مسئولان استانی از ورود شترها و برخورد قاطع با این موضوع، ابهام دارد و اینکه پشت پرده چه مسائلی وجود دارد، جای سوال بوده و تامل‌برانگیز است.

امید است نسبت به جلوگیری از چرای شترها و تصویب و تامین اعتبار قرق 50 هزار هکتار از اراضی دشت الله‌آباد اقدام لازم صورت گیرد تا شاهد کویری شدن دشت نباشیم و مانند چند سال پیش، آبیک به کانون ریزگرد تبدیل نشود در غیر این صورت؛ ریزگردها علاوه بر آبیک، میهمان ناخوانده استان‌های قزوین، کرج و تهران می‌شود که کاهش یا رفع ریزگردها کاری بس دشوار و در برخی مواقع، غیرممکن خواهد بود.