ایلنا گزارش می‌دهد؛
جولان صنایع دستی شهرهای دیگر در بازار وکیل شیراز / بی‌توجهی اداره میراث فرهنگی فارس به بخش آموزش و پژوهش/ سایه؛ تنها اثر باقیمانده از صنایع دستی فارس
بازار وکیل شیراز نماد این شهر از دوره زندیه تا‌کنون است. بازاری که سال‌ها محل عرضه و فروش صنایع دستی شیراز بود این روزها محل فروش آثار صنایع‌دستی استان‌های دیگرشده‌است.کافی است سری بزنید به غرفه صنایع دستی در بازار وکیل و سرای مشیر؛ سوغات اصفهان و یزد ، چرم تبریز و... حرف نخست را در این بازار می‌زنند.
به گزارش خبرنگار ایلنا ، صنایع دستی شیراز مثل خاتم شیراز و مینای شیراز، نسبت به خاتم و مینای اصفهان قیمت بالاتری دارد و در شرایط فعلی خیلی از مشتری‌ها ترجیح می دهند جنس ارزان‌تر را خریداری کنند. البته اغلب غرفه‌داران سرای مشیر، هم آثار صنایع دستی شیراز را می فروشند هم آثار اصفهان و یزد و... را، اما خیلی ها به ویژه خود شیرازی ها ترجیح می‌دهند به خاطر قیمت پایین تر، محصولات اصفهان را خریداری کنند.
علی که چندسالی است غرفه‌اش در سرای مشیر محل فروش انواع واقسام آثار خاتم و مینا و مس است، می‌گوید :اجاره‌ها بالاست و مجبوریم برای تامین هزینه‌های جاری و دخل وخرج مغازه، اجناس اصفهان و یزد هم بفروشیم تا بتوانیم از پس هزینه‌ها بر‌بیاییم.
وی اضافه می‌کند: اگرچه بعضی از خریداران محلی و مسافران ترجیح می‌دهند خاتم شیراز بخرند، اما خیلی‌ها که قصدشان بردن هدیه برای دوستان و فامیل است از اجناس و محصولات ارزان‌تر استقبال می کنند.
در حافظیه محصولات فارس می فروشند
این وضع البته در مراکز گردشگری دیگر شیراز مانند حافظیه متفاوت است. در غرفه‌های حافظیه، تقریباً تمامی محصولات ارائه شده آثار تولیدشده در استان فارس است. چه از همان ورودی آرامگاه که عرقیات و انواع شربت‌ها و نان یوخه و گل بهارنارنج و مسقطی شیرازی می‌فروشد، و چه در غرفه صنایع دستی.
اداره‌کل میراث فرهنگی،صنایع دستی و گردشگری فارس غرفه‌های حافظیه را ملزم کرده محصولات ساخته شده در شیراز را بفروشند. حتی عروسک‌های پارچه‌ای موجود در غرفه نیز ساخته دست زنان روستاهای فارس است.
خاتم اصفهان یا شیراز کدام مشهورترند؟
مسئول غرفه حافظیه در این باره می‌گوید : قیمت محصولات شیراز و فارس گرانتر از محصولات صنایع دستی اصفهان و یزد است، اما به سبب کیفیت فاخر این محصولات، گردشگران خریدار آنها هستند. «خاتم در اصل هنر شیراز است، اما امروز خاتم اصفهان مشهورتر از خاتم شیراز است. معمولاً خاتم شیراز روی استخوان کار می شود، خاتم اصفهان روی چوب، اما امروز هر دو شهر، هم روی چوب و هم روی استخوان کار می زنند. بااین حال اغلب کارهای خاتم که روی استخوان کار شده، کار هنرمندان شیراز است.
سال گذشته در یونسکو خاتم شیراز به نام شیراز ثبت جهانی شد. خاتم یکی از میراث‌های هنری شیراز است. در غرفه‌ای از حافظیه، مسئول غرفه از ترکیب و چگونگی ساخت خاتم توضیح می‌دهد و می گوید: خاتم شیراز از برنج، استخوان شتر و چوب ساخته شده است. در ساخت خاتم قطعه‌های مثلثی شکل را کنار هم می گذارند تا طرح یک گل خاص را تشکیل دهد. هرچه طرح ها منظم تر باشد و فلز برنج و استخوان شتر به کار رفته، درصد بیشتری از محصول را تشکیل داده باشد، آن خاتم مرغوب‌تر و گرانتر است. برای مثال قیمت جعبه‌های جواهرات خاتم کاری شده در شیراز از 160 هزار تومان به بالاست، درحالی که کارهای خاتم اصفهان از 50 هزار تومان به بالاست.
تعطیلی آموزش و پژوهش اداره میراث فرهنگى
یک استاد قلم زنى با بیان اینکه در حال حاضر به دلیل مشــکلات اقتصادى صنایع دســتى از سبد و ســفره خانواده‌ها خارج شده است می گوید: این امر باعث شده یک رکود سنگینى در بخش صنایع دســتى به وجود بیاید.
سید‌احمد حمیدى در گفت و گو با ایلنا اضافه می‌کند: اگرچه بعضى از صنایــع و محصولات مانند صنایع فلزى و فرش دســتباف یک نفس هایى مى‌کشــد اما به طور کلى بیشــتر صنایع دستى استان در رکودی سنگین بسر مــى‌برد و صنایع فلزى به این دلیــل که از بخش ظرف هاى قدیمى و زیور آلات ســاخته مى‌شود مورد استقبال مردم قرار مى گیرد.
وی بیان می‌کند: با توجه به اینکه استان فارس از استان‌هایى است که از دیرباز سهم عظیمى در صنایع دستى دارد بنابراین اگر بخواهیم وضعیت این مهم را در اســتان ارزیابى کنیم، متوجه مى‌شویم، تنها سایه‌اى از صنایع دستى فارس بجا مانده و آن رونق سابق را ندارد.
حمیدی ادامه می دهد: طبق بازدیدى که از شــهر اصفهان و صنایع دستى این شهر داشتیم متوجه شدیم که صنایع دستى و محصولات آن ها از زمین تا آسمان با فارس و شیراز تفاوت دارد این در حالی اســت که در اصفهــان به دلیل اینکه صنایع دستى و محصولاتشان از کیفیت بســیار بالایى برخوردار است این امر باعث شــده آنها نیازى به اجناس خارجى نداشته باشند.
وی در ادامه می گوید: بخش آموزشــى و پژوهشى معاون صنایع دســتى میراث فرهنگى در فارس نتوانسته به طور موفق عمل کند، و در حال حاضر عملا این بخش در اســتان تعطیل است. هم اکنون آموزش صنایع دســتى در شیراز و فارس توسط ان.جى.او‌ها و استادان قدیمى که کارگاه یا مغازه دارند صورت می‌گیرد.
حمیدی خاطر نشان می کند: نمایشــگاه هایى که در ســطح کشور و اســتان برگزار مى شود، نتوانسته آن طورکه باید و شاید منافعى از لحاظ مالى براى ما و غرفه‌داران داشته باشد و ما تنها براى کسب تجربه و آشنایى با محصولات و طرح‌هاى روز در این نمایشگا‌ها شرکت مى کنیم.
وی می افزاید: انتصابات و روى کار آمدن افراد غیر مسئول در بخش‌هاى صنایع دستى ارگانها باعث شده صنایع دستى استان نتواند روند پیشــرفت و توسعه‌اى داشته باشد زیرا بسیاری از این افراد نه تنها با علم روز آشنایی ندارند که از تجارب گذشتگان نیز بخوبی استفاده نمی کنند.
