گزارش ایلنا از وضعیت موسیقی آذربایجان‌شرقی؛
جولان دلالان موسیقی در تبریز / هنرمندان بومی در حاشیه مانده‌اند
موسیقی، عرصه‌ای فرهنگی که چندی است اسیر دست دلالی شده و برگزاری کنسرت توسط گروههای برگزار کننده که از موسیقی اطلاعی ندارند و کسب سود و منفعت ملاک اصلی آنها در گزینش شعر، شاعر و خواننده باعث شده تا آثار هنرمندان بومی در حاشیه بماند.
به گزارش ایلنا، امروزه بازار موسیقی در استان آذربایجان شرقی جولانگاه دلالان شده و پر از افرادی است که تخصصی در این زمینه ندارند و تنها از روی سرگرمی و کسب سود وارد این حرفه شده اند.
این دلالان با دریافت مبلغی سنگین و با در اختیار گذاشتن ترانه، ملودی و سپس ضبط و پخش آن اثر راه جدیدی را پیش روی جامعه می‌گذارند، به علاوه در برخی موارد آموزش سطحی خوانندگی و صداسازی های مرسوم جزء فاکتورهای تضمینی دلالان محسوب می شود.
در همین راستا گفت وگویی با هنرمندان بومی برای جلوگیری از این مشکلات داشتیم که در ادامه می آید…
هیچ نهادی از جامعه موسیقی حمایت نمی‌کند
غلامرضا میرزازاده موسیقی‌دان و آهنگساز تبریزی درباره عدم حمایت‌های دولتی می‌گوید: تمامی ژانرهای موسیقی اعم از موسیقی های هنری، مقامی، کلاسیک در تمامی مملکت ها مورد حمایت دولت قرار می گیرد ولی متاسفانه این حمایت در کشور ما کمی مورد غفلت واقع شده است.
بهرنگ تیلا یکی دیگر از موسیقی دانان تبریزی با بیان اینکه متولی برگزاری کنسرت در کشور سازمان فرهنگ و ارشاد اسلامی است، افزود: در تمامی ملل دولت برای حمایت از هنرمندان هزینه هایی را متقبل می شود ولی این امر در کشور ما وجود نداشته و هیچگونه کمک مالی نه از سوی اداره ارشاد بلکه از هیچ ارگانی مشاهده نمی شود.
دلالی نوعی منفعت طلبی برای افراد غیر حرفه ای در جامعه موسیقی به شمار می رود
میرزازاده در خصوص دلالان موسیقی می گوید: با موضوع دلالی در موسیقی مخالفم چرا که تعدادی از افراد غیرحرفه ای که از موسیقی اطلاعات آنچنانی ندارند وارد این عرصه شده و تنها دلیل ورود آنان به این حرفه کسب سود و منفعت طلبی است که صدمه بسیار شدیدی به این عرصه وارد می‌کند.
تیلا در خصوص بازارسیاه برخی از کنسرت‌ها عنوان کرد: بازار سیاه داغ بلیط فروشی برخی از کنسرت های غیربومی که از سوی برخی متولیان و موسسات غیرمجاز برگزار می‌شود، معضلی برای جامعه موسیقی محسوب می شود به همین دلیل هنرمندان بومی همچنان در حاشیه مانده اند.
شاهد معین پور یکی دیگر از هنرمندان عرصه موسیقی در خصوص قضایای دلالی موسیقی در تبریز توضیح می دهد: معمولا بحث دلالی در شهر ما کمی آشکار توضیح داده نمی‌شود، متاسفانه برخی از موسساتی که از سوی اداره فرهنگ و ارشاد اسلامی مجوز برگزاری کنسرت ها را دریافت و در پشت صحنه با دلالان همکاری می‌کنند یک اتفاق بسیار ناگوار برای این عرصه به شمار می رود.
شهرام آبرومند فعال حوزه موسیقی در رابطه با دلالان حوزه موسیقی اضافه می‌کند: واژه دلالی کلمه ای وسیع و در عین حال سخت است، دلالی در عرصه موسیقی برگزاری کنسرت بومی در شهر ما را به نفع مالی خود نمی‌داند و البته با موسیقی های اجرا شده در شهر نیز مخاطبان ارضا نمی شوند.
محدودیتی برای اجرای کنسرت های بومی وجود ندارد
میرزا زاده در خصوص اجرای کنسرت‌های بومی اظهار می‌کند: هنرمندان بومی هیچگونه محدودیتی از سوی اداره فرهنگ و ارشاد اسلامی برای اجرا صحنه ای ندارند و به راحتی می توانند برنامه های خود را ارائه دهند، از سوی دیگر فروش بلیط و استقبال مردم از موسیقی های بومی کم شده، چرا کیفیت موسیقایی برای آنان مهم است.
وی با بیان اینکه موسیقی در مرحله اجرا صحنه ای از دو منظر مورد بررسی قرار می گیرد که یکی از آنها بعد هنری و دیگری تجاری است، ادامه می دهد: درآمد موسیقی های پاپ بیشتر از موسیقی های محلی بوده چر اکه این نوع موسیقی ها مخاطب بسیاری نسبت به موسیقی های بومی جذب می کند.
این هنرمند تبریزی اذعان می کند: گروه های بومی پس از سالیان سال همچنان نتوانسته اند مخاطب جذب کنند جز عده کمی از گروه ها که مسیر تجاری خوبی را در پیش گرفته و هر ۶ ماه یک بار کنسرت اجرا می کنند، همگی در این راه به آهستگی عمل کرده اند.
وی می گوید: تقلید از آهنگ های تکراری برخی کشورها نیز به موفقیت گروه ها بستگی ندارند ولی برخی از افراد این امر را همچنان الگوی کاری خود قرار داده اند.
آهنگساز تبریزی با بیان اینکه اداره فرهنگ و ارشاد اسلامی به موسسات و شرکت ها هنری مجوز برگزاری کنسرت می دهد و این موسسه ها در پشت پرده با عده ای از افراد غیرحرفه ای همکار ی می کنند، توضیح می‌دهد: برخی موسسات برای کسب سود با عده‌ای از دلالان همکاری داشته تا منفعتی در این راستا داشته باشند و این یک معضل اساسی به شمار می رود و این معضل در شهر ما از سالیان قبل وجود داشته و دارد.
وی رقابت طلبی را امری ضروری دانست و عنوان کرد: گروه های غیربومی اگر اجراهای‌شان محدود شود طبیعتا گروه های بومی رشد نمی‌کند! اگر به گروه های غیر بومی اجازه اجرا ندهیم به طور حتم پسرفت خواهیم داشت چرا که رقابت طلبی با غیریومی ها موجب پیشرفت می شود.
میرزازاده با بیان اینکه اگر موسیقی دانان از باب تجاری به این موضوع بنگرند باید سلیقه های مخاطب را در نظر داشته باشد، ادامه می دهد: کیفیت موسیقی مهم ترین عامل جذب مخاطب است پس باید تماشاگران را راضی سازیم تا از موسیقی بومی نیز حمایت کنند.
فضای مالی بی رحم و دلالانه موسیقی را از هنر جدا کرده است
تیلا در خصوص فضای دلالی عنوان می‌کند: فضای مالی بی‌رحم و دلالانه موسیقی را از هنر جدا کرده و زمینه‌ساز اقتصاد قوی در این حوزه شده، به همین دلیل موسیقی سنتی از رونق افتاده و در تنگنای فراموشی قرار گرفته شده است.
وی کمبود سالن را یکی از معضلات اصلی عرصه موسیقی دانست و اظهار می کند: کمبود سالن یکی از اصلی ترین مشکلات اجرای کنسرت به شمار می رود چراکه سالن ها را به بخش خصوصی واگذار کرده و این بخش ها هزینه های بسیاری برای برگزاری برنامه ها از متولیان دریافت می کنند.
این موسیقی دان تبریزی می گوید: واژه کنسرت یک بار فرهنگی دارد و هر کنسرتی به عنوان یک رویداد فرهنگی محسوب نمی شود، اکثر کنسرت هایی که در زمینه پاپ فعالیت دارند به نوعی جای خالی برخی از محافل خوشی جوانان را پرمی کند.
تیلا اضافه می کند: بزرگترین ضربه از سوی گروه های پاپ به گروه های بومی سنتی وارد می شود چرا که مخاطبان بسیاری را جذب کرده و در نبود کیفیت لازم، تنها بنگاه اقتصادی راه انداخته است.
عدم تولید مداوم آثار سنتی موجب دلسردی مخاطبان می شود
شاهد معین پور در خصوص کم توجهی به گروه های بومی عنوان می کند: اگر هنرمندان بومی تولیدات خود را به صورت مداوم به مخاطبان خود ارائه دهند طبیعتا طرفداران بسیاری را جذب موسیقی سنتی خواهند کرد، علاوه بر این برگزاری کنسرت‌های غیربومی مربوط به کم طرفداری گروههای سنتی نبوده بلکه تمامی هنرمندان بومی صاحب مخاطبان آن چنانی نیستند.
وی با بیان اینکه تولید آثار خوب در جذب مخاطب تاثیر بسزایی دارد، ادامه می دهد: اگر گروه های سنتی آثار خوبی تولید کنند طبیعتا مخاطبان بسیاری جذب کرده و در اجرای کنسرت های خود پذیرای علاقمندان خواهد بود از سوی دیگر وضعیت منابع مالی نیز بهبود پیدا می کند.
این هنرمند تبریزی می گوید: داشتن مدیر برنامه برای هر گروهی الزامی است چراکه برنامه ریزی‌های مناسب گامی مثبت برای موفقیت بیش از پیش گروه های بومی به شمار می رود، متاسفانه بسیاری از فعالان این موارد را رعایت نکرده و در نهایت با مشکلات بسیاری در این راستا مواجه می شوند.
وی ادامه می دهد: باتوجه به سهمیه بندی موسسات که هرکدام از آنها متولی اجرای یک برنامه است زمینه دلالی نیز گسترش یافته و برگزاری کنسرت ها موفقیت آمیز مشاهده نمی شود.
معین پور با بیان اینکه سهم فروشندگان مجوز کنسرت بیشتر از برگزار کنندگان آن است، تشریح می کند: برخی از اساتیدی که پس از سالیان سال اینک مجوزی برای برگزاری کنسرت دریافت کرده اند با فروش این مجوز سود می‌کنند، این افراد به دلیل کهولت سن و ناتوانی سهم خود را فروخته و زمینه ای برای فعالیت دلالان برای برگزاری کنسرت های غیربومی فراهم می سازند.
هنرمند تبریزی در خصوص موسسات فرهنگی می گوید: اینک ۳۰ موسسه برگزار کننده کنسرت در شهر تبریز وجود دارد که از این تعداد تنها ۵ مورد به صورت حرفه ای فعالیت داشته و مابقی با دلالان همکاری می کنند.
معین پور خاطر نشان می کند: واگذاری نوعی دلالی به شمار می رود، اگر سهمیه بندی حذف شود هنرمندان بومی نیز می توانند به موفقیت های بسیاری دست یابند
در حاشیه ماندن هنرمندان بومی درد بی درمان جامعه موسیقی است
وی در خصوص بی توجهی به هنرمندان بومی عنوان می کند: سالیان سال است که از درد های ناگفته عرصه موسیقی رنج می کشیم، در حاشیه ماندن گروه های سنتی درد بی درمان جامعه ما به شمار می رود.
وی با بیان اینکه تصمیم گیری ها و جریان سازی ها هیچکدام منجربه نتیجه نمی شود، ادامه می دهد: کسانی که در این عرصه فعالیت دارند از روی عشق و علاقه مشغول به کارند.
آبرومند اظهار می کند: فضایی که برای هنرمندان غیربومی فراهم شده عرصه را برای هنرمندان بومی تنگ کرده، از سوی دیگر کنسرت ها نیز بنگاه اقتصادی شده و تنها سود و منفعت حرف اول را می زند، هنر و هنرمند بومی نیز در این راستا مورد غفلت قرار گرفته است.
وی با بیان اینکه، موسیقی حتما نباید فاخر باشد، ادامه می دهد: تمامی ژانرها می تواند برای مخاطبان برگزار شود با این لحاظ اینکه کیفیت موسیقی باید قوی باشد.
منتقد عرصه موسیقی اذعان می کند: حمایت هایی که از برخی هنرمندان بومی می شود حتما با خطا و اشتباهاتی مواجه است چراکه تاکنون از سایر هنرمندان حمایتی به عمل نمی اید.
وی در خصوص برگزاری کنسرت های غیربومی می گوید: حضور برخی گروههای بی کیفیت غیربومی که از نظر امار ریالی بیشترین هزینه را دریافت می کنند معضلی برای جامعه موسیقی تبریز به شمار می رود، از سوی دیگرحمایت از کارهای اشتباه که ریشه ندارند طبیعتا ضربه ی محکمی به موسیقی وعرصه هنر وارد می کند.
آبرومند اضافه می‌کند : به نوعی گروههای محلی همچون دریاچه ارومیه خشک شده و فعالیت اندکی را در بین انها می توان دید، گروه ها فعال نیز به صورت پروسه ای تمرین کرده و کنسرت اجرا می کنند که نوعی افت در این عرصه به شمار می رود.
****
بازار کنسرت‌های موسیقی در تبریز دچار آشفتگی معناداری است که در صورت عدم ورود به موقع متولیان فرهنگی، دود آن به چشم فعالان موسیقی این خطه و نیز فرهنگ حاکم بر جامعه خواهد رفت.
می‌توان با تشویق مردم را به سوی کنسرت اصیل و فاخر و همچنین کنسرت های خیابانی که به تازگی بحث آن در کشور بالا گرفته، موسیقی بومی را دوباره احیا کنیم، از سوی دیگر حمایت ارگان های دولتی نیز از این جامعه می تواند زمینه موفقیت آمیزی محسوب شود.
