اعتیاد؛ خوب ببینیم، درست عمل کنیم

به گزارش ایلنا ، مطلب زیر که بخشی از آن  را در  بالا خواندید یادداشتی ‌از مجتبی شجاعی -بخشدار مرکزی خاش است .وی در  این یادداشت  راه حل مشکل اعتیاد  را نه در برخورد قهری که توجه جدی به مطالبات اجتماعی جامعه می داند. متن کامل یادداشت را در زیر می‌خوانید.

اعتیاد به مواد مخدر نه تنها یک آسیب و بیماری جدی اجتماعی است بلکه امروزه یکی از مهم ترین مشکلات اجتماعی، اقتصادی و بهداشتی محسوب می شود که عوارض ناشی از آن تهدیدی جدی برای جامعه است و باعث رکود اجتماعی در زمینه های مختلف می شود.

تاثیر منفی فردی و اجتماعی اعتیاد و گرایش به سمت مصرف مواد مخدر آن چنان است که زمینه ساز سقوط بسیاری از ارزش ها و هنجارهای فرهنگی و اخلاقی می شود و سلامت جامعه را به طور جدی به مخاطره می اندازد.

اعتیاد معضلی بوده که اگر چه درباره آن بحث ها و تلاش‌های مختلفی انجام می گیرد، اما همچنان بر پیچیدگی‌های آن افزوده می‌شود و به عنوان یک بحران موثر اجتماعی، فرهنگی و... مطرح است. در جامعه ما نیز متأسفانه اعتیاد با وجود تلاش های زیادی که برای مبارزه با آن انجام گرفته، به دلایل مختلف پدیده ای رو به رشد بوده و به عنوان خطر بزرگی بر سر راه تحقق آرمان های کشور که همانا کرامت و تعالی انسان است قد برافراشته است.

 پدیده شوم قاچاق مواد مخدر بیش از آن که فعالیتی سوداگرانه، تجاری و اقتصادی در عرصه مافیای اقتصاد بین المللی باشد، ابزاری کارآمد، موثر و راهبردی در رویارویی های سیاسی و فرهنگی با کشورهای مختلف از جمله کشور خودمان است و از سویی مبارزه با اعتیاد نیز قطعاً بیش از آن که تکلیف و ماموریتی انتظامی و امنیتی باشد اقدامی هماهنگ و استراتژیک و هوشمندانه است بنابراین معضل اعتیاد در جامعه ما به غیر از زمینه های اجتماعی، اقتصادی و روانی جنبه های سیاسی نیز دارد. قرار گرفتن در مسیر ترانزیت مواد مخدر، همسایگی با افغانستان و توطئه های مشهود دشمنان در گسترش مواد مخدر به عنوان ابزاری علیه منافع کشورمان، این موضوع را در کشور ما و به ویژه استان های مرزی مانند سیستان و بلوچستان پیچیده تر کرده است.

 اعتیاد به عنوان یک آسیب اجتماعی، هیچ گاه به طور کامل ریشه کن نخواهد شد، اما با تدبیر، اندیشه و تلاش مخلصانه حداقل می توان آن را کنترل کرد.

علاوه بر این از سویی باید گفت اعتیاد، فقر، بیکاری، طلاق، خودکشی و ... در مجموع در فهرست مشکلات اجتماعی قرار می گیرد و به این اعتبار می توان گفت ارتباط مشخصی بین مجموعه مشکلات اجتماعی نیز وجود دارد. بی شک اعتیاد به مواد مخدر، علاوه بر تباه کردن زندگی فردی، آسیب‌های جبران ناپذیر اجتماعی مانند ضعف پایبندی به اصول اخلاقی و دینی، ارتکاب انواع انحرافات و جرایم مثل سرقت، فحشا، خشونت های اجتماعی و خانوادگی، تجاوز و قتل، آدم ربایی، افزایش شغل‌های کاذب و نامناسب، بیکاری و بی خانمانی و فقر را بر خانواده و جامعه و کشور تحمیل و سلامت و امنیت اجتماعی را به شدت مخدوش می کند.

 بدون شک مبارزه با اعتیاد از مسائل بسیار بنیادی کشور است که به عنوان یک مسئله اجتماعی باید به آن نگریست و بر این اساس اقدام کرد.وقتی اعتیاد را به عنوان مسئله اجتماعی بپذیریم ناگزیر علل آن را نه لزوماً در امور فردی بلکه در مجموعه‌ای از مشکلات اجتماعی جست وجو خواهیم کرد.

مجموعه عوامل اقتصادی، سیاسی، فرهنگی، علمی و غیره در یک ساختار و شاکله واحد، معنا و مفهوم پیدا می‌کند لذا وقتی می‌توانیم معضل اعتیاد را برطرف کنیم که نگاه یکپارچه و تعاملی را در ارتباط با مشکل اعتیاد در جامعه داشته باشیم و البته صرف این جامع نگری نیز مشکلی را حل نمی‌کند بلکه در عمل باید برنامه ریزی و چاره سازی کرد. این حقیقت را باید قبول کنیم که تا زمانی که درست نبینیم، درست عمل نخواهیم کرد.

در شرایط کنونی برای محدود کردن دامنه اعتیاد به مواد مخدر می توان اقداماتی مانند از بین بردن زمینه های اجتماعی و اقتصادی قاچاق و کاهش تقاضای مصرف موادمخدر، شناسایی و مصادره اموال نامشروع و وارد آوردن ضربه به توان اقتصادی قاچاقچیان، توجه به توسعه فرهنگی، اقتصادی و اجتماعی مناطق، ایجاد کار و جذب نیروها به مراکز صنعتی و کشاورزی، ایجاد مراکز باز آموزی و اشاعه فرهنگ سالم و بررسی علل و ریشه های این بیماری اجتماعی، ایجاد مراکز تفریحات سالم، پرورش هنر و ادبیات، ایجاد مراکز درمانی رایگان برای ترک اعتیاد تحت مراقبت پزشکان، تامین آینده معتادانی که معالجه می شوند، با فراهم آوردن شرایط بازگشت آن ها به کار، گسترش فعالیت هایی در راستای امید به آینده، افزایش صبر و تحمل، احترام به قانون، نقش صحیح وسایل ارتباط جمعی، استفاده از تجربه دیگر کشورها مانند چین، فروکش کردن فرهنگ منزلت دادن به ثروت، هماهنگی نظام فرهنگی با نظام اجتماعی و اقتصادی و سیاسی، ریشه کن کردن بی سوادی والدین، فراهم آوردن امکان استفاده از مشاوره روان شناسی و مددکار اجتماعی در مدارس برای رفع مشکلات عاطفی، اخلاقی و خانوادگی دانش آموزان، تدوین محتوای کتاب های درسی در راستای کمک به از بین بردن انحرافات اجتماعی و به ویژه اعتیاد در راستای رشد و شکوفایی استعداد انسانی نوجوانان، ارائه برنامه‌های متنوع رادیویی و تلویزیونی درباره مضرات مصرف مواد مخدر به ویژه برای نوجوانان، آموزش ارزش های دین مبین اسلام و هنجارهای اجتماعی و اخلاقی از طریق رسانه های همگانی را انجام داد.

 بنابراین با  دیدگاه فرهنگی به جای صرفاً انتظامی و اجرای دقیق طرح ها و برنامه های دولت در بحث مواد مخدر که الحمدلله ستاد هماهنگی مبارزه با  مواد مخدر به صورت پررنگ به آن‌ می‌پردازد  می‌توان راهکارهای مذکور را بر بستر مساعد توسعه پایدار اجتماعی، سیاسی، فرهنگی واقتصادی قرار داد.