کبوتری که طاووس شد

پیش از برگزاری انتخابات مجلس شورای اسلامی و با توجه به شرایط حاکم در آن که منجر به رد صلاحیت های گسترده اصلاح طلبان شده بود ، کمتر کسی احتمال ورود جریان اصلاح طلب و تحول‌خواه را به مجلس شورای اسلامی می داد.

ایجاد جریانی اصلاح طلب جهت حضور در انتخابات با عنوان لیست امید و حمایت قاطع و بلا قید رئیس دولت اصلاحات - سید محمد خاتمی- از این جریان انتخاباتی ، نتیجه ای را در اقلیم سیاسی کشور رقم زد که کمتر تحلیلگر سیاسی به وقوع آن اشاره کرده بود.

فارغ از نحوه تشکیل لیست امید در شهرهای مختلف کشور و چگونگی ورود افراد به این لیست که در غیاب چهره های شناخته شده اصلاح طلب صورت گرفته بود ، می توان نفس این حرکت را بعنوان بارزترین رفتار تشکیلاتی اصلاح طلبان در سال‌های اخیر محسوب کرد.

با تشکیل مجلس جدید و ایجاد فراکسیون امید که با توجه به نحوه چیدمان افراد در لیست های منطقه ای از اصلاح طلبان ، اعتدال گرایان و اصولگرایان اعتدالی تشکیل شده بود ، جریان اصلاح‌طلبی پس از یک دوره ۸ ساله بار دیگر در کانون اثرگذاری مدیریتی در خانه ملت قرار گرفتند.

ریاست محمدرضا عارف بر کرسی فراکسیون امید و حضور اقلیت‌های قومی و مذهبی در این جریان سیاسی می توانست نویدبخش مدیریتی قاطع و موثر در خانه ملت و برای ملت باشد.

مدیریتی که در برهه هایی از زمان دارای ایرادات شکلی و ماهوی بسیاری بود و گاهی تا سرحد ناامیدی نیروهای حامی جریان اصلاحات در خارج از مجلس نیز پیش می رفت.

سکوت‌های پیاپی و عدم موضع گیری های لازم شائبه سوءمدیریت در هدایت فراکسیون امید را پررنگ‌تر می کرد که در کاندیداتوری محمدرضا عارف جهت ریاست مجلس نمود عینی یافت.

حال بدون قصد ورود به نحوه مدیریت فراکسیون امید در مجلس شورای اسلامی ، که البته با توجه به تشکیل دهندگان این لیست در سراسر کشور که الزاما از اصلاح طلبان ریشه دار منشعب نشده بودند، باید اذعان کرد که سنگ محک چگونگی سامان دهی افراد منتسب به لیست امید در مجلس را می توان در انتخاب اعضای هیات رئیسه جدید مجلس جستجو کرد.

وارد کردن علی لاریجانی بعنوان یک وزنه سیاسی اصولگرا به جبهه اعتدالیون و استفاده بهینه از پتانسیل رییس مجلس برای مهار قدرت اصولگرایان تندرو که سبب ابقا و انتخاب مجدد دو کاندیدای مورد حمایت لیست گردید را می توان بعنوان بزرگترین دستاورد فراکسیون امید به ریاست محمدرضا عارف برشمرد.

پرداختن به تفاوت‌های انتخابات هیات رئیسه مجلس در سال نخست و این دوره به نوبه خود مجالی دیگر را می طلبد اما بصورت اجمالی می توان به تفاوت نقش ایفا شده از سوی فراکسیون امید اشاراتی داشت.

شاید بتوان از عدم سازماندهی رای در اعضای فراکسیون امید مجلس در سال اول انتخاب هیات رئیسه به عنوان شاخص ترین ایراد وارد بر مدیریت این فراکسیون نام برد.

عدم مدیریتی که منجر به آرای پایین محمدرضا عارف در برابر علی لاریجانی شد و بدین ترتیب بر قدرت اثرگذاری و نفوذ لاریجانی افزوده شد.

نفس رقابت بین عارف و لاریجانی در دور نخست انتخابات هیات رئیسه را می‌توان پاسخی در خور احترام به خواست مردم برای تغییر جهت گیری های مجلس معنا کرد که می توانست با شرایطی دیگر و اهتلافی کمتر به پایان برسد.

ورود دو کاندیدای فراکسیون امید به جایگاه نواب رئیس نیز پیروزی دیگری بود که در سایه عدم ورود جدی جریان اصولگرای تندرو به این رقابت بدست آمد.

شاید بتوان مهمترین تفاوت بین دور نخست انتخابات هیات رئیسه مجلس با انتخابات اخیر صورت گرفته را در نحوه ورود اصولگرایان تندرو برای کسب کرسی های نایب رئیسی مجلس جستجو کرد.

رقابتی که با توجه به عدم التزام برخی از نمایندگان لیست امید به خواسته های تشکیلاتی این فراکسیون زنگ خطری را برای جریان اصلاح طلب مجلس به صدا در آورده بود.

عدم ورود به فضای رقابتی با لاریجانی و البته ایجاد فضای دو قطبی میان اصلاح طلبان و حامیان لاریجانی که می توانست به کم شدن آرای او در کرسی ریاست مجلس منجر شود و پافشاری فراکسیون امید به رهبری محمدرضا عارف برای ابقای نواب رئیس که با توجه به اثرگذاری حیثیتی اصلاح طلبان برای میزان آرای لاریجانی، با موافقت جریان اصولگرای میانه رو مواجه شد ، در زمره پیروزی های مدیریتی فراکسیون امید مجلس به شمار می آید.

کوتاه سخن اینکه، کبوتری که طاووس شد، نوید تاثیرات مدیریتی ژرف تر بر فضای حاکم بر مجلس شورای اسلامی را می دهد .

بدون سوگیری درباره ترکیب کلی هیات رئیسه مجلس و با توجه به اثرگذاری نواب رئیس و هجمه های رسانه ای جریان اصولگرا جهت حذف علی مطهری از نیابت مجلس، این ابقای پیروزمندانه را می توان بعنوان برگ برنده فراکسیون امید برشمرد که می تواند ندای دوست داشتنی مدیریت بحران را در شرایط خاص طنین انداز کند.

امیر راعی فرد