آلایندگی نیروگاه حرارتی شازند در کوتاه‌مدت قابل حل‌وفصل نیست / طرح توسعه نیروگاه با مخالفت محیط‌زیست روبرو شد

یوسف یوسفی در گفت‌وگو با خبرنگار ایلنا، افزود: از لحاظ قانونی اداره‌کل حفاظت محیط‌زیست استان مرکزی اقدامات متعددی برای جلوگیری از ایجاد آلایندگی توسط نیروگاه حرارتی شازند انجام شده است. از جمله اینکه هر ساله این نیروگاه در لیست صنایع آلاینده قرار می‌دهد تا 1.5 درصد از درآمد این مجموعه عظیم صنعتی به عنوان عوارض مدیریتی سبز قلمداد شود. از سویی دیگر به‌رغم اینکه نیروگاه مصوبه شورای تأمین را نیز برای فعلیت‌های خود دارد، به عنوان تهدید علیه بهداشت عمومی شکوائیه برای فعالیت این مجموعه بزرگ صنعتی تنظیم شده و در دادگاه نیز پرونده علیه این نیروگاه تشکیل شده است.

وی به دیگر اقداماتی که برای کاهش آلایندگی در این مجموعه عظیم صنعتی اجرایی شده است اشاره کرده و ادامه داد: موضوع دیگر فرایند پایش آنلاین نیروگاه حرارتی شازند است. در این رابطه پایش آنلاین این نیروگاه پیگیری شده است و امیدواریم به زودی این فرایند راه‌اندازی شود. برای اجرای فرایند پایش آنلاین و اندازه‌گیری میزان آلایندگی، سیستم‌هایی بر روی دودکش‌های این نیروگاه نصب می‌شود و اطلاعات نوع و حجم آلایندگی به صورت آنلاین در اختیار محیط‌زیست قرار می‌گیرد. مقرر شده تا پایان فروردین ماه و یا اوایل اردیبهشت ماه سیستم پایش آنلاین نیروگاه به بهره‌برداری برسد.

بهترین گزینه برای جایگزینی نیروگاه حرارتی شازند انرژی خورشیدی است

مدیرکل حفاظت محیط‌زیست استان مرکزی اظهار داشت: در خصوص نیروگاه حرارتی شازند که فرایند تولید برق را به شکل وسیع بر عهده دارد، این موضوع مطرح است که در فضایی که این نیروگاه ایجاد شده، می‌توان فرایند انرژی‌های پاک و تجدیدپذیر به خصوص نیروگاه‌های انرژی خورشیدی جایگزین کرد. باید عنوان کرد که بهترین گزینه برای جایگزینی نیروگاه حرارتی شازند انرژی خورشیدی است و بر این اساس موضوع ایجاد نیروگاه‌های خورشیدی و تولید برق از این طریق در دستور کار استان قرار دارد. این موارد از جمله پتانسیل‌هایی است که می‌توان بر روی آن تفکر کرد و اقدامات ویژه‌ای انجام داد.

یوسفی به برنامه‌های که برای تولید برق از طریق انرژی خورشیدی در دست اجرا است اشاره داشته و تصریح کرد: نهضت بسیار خوبی برای ایجاد و توسعه انرژی‌های پاک و تجدیدپذیر به خصوص انرژی خورشیدی در استان مرکزی پایه‌گذاری و راه‌اندازی شده است که امیدواریم این نهضت ادامه پیدا کند. ایجاد 5000 مگاوات انرژی خورشیدی در سطح استان برنامه‌ریزی شده و مقرر شده است تا در بازه زمانی 3 سال آینده راه‌اندازی شود تا به سیکل تولید برق افزوده شود. در حقیقت انرژی خورشیدی جایگزین و جانشین بسیار خوبی برای نیروگاه حرارتی شازند خواهد بود تا بتواند تولید برق را اجرایی کند.

وی بیان داشت: اگر اراده خاصی در این راستا وجود داشته باشد می‌توان تکنولوژی نیروگاه حرارتی شازند را تغییر داد و این غول صنعتی به نیروگاه خورشیدی تبدیل شود. امیدواریم در آینده نزدیک نیروگاه‌های خورشیدی کم‌کم جایگزین نیروگاه‌های آلاینده شوند. این موارد برنامه‌های میان‌مدت و بلند مدت است. اما در فرایند کوتاه‌مدت تنها می‌توان بر روی مدیریت مسائل موجود اقدام کرد و این آرزو را داشت که نیروگاه تعطیل شود و یا به مکان دیگری منتقل گردد. یا اینکه برق از مسیر دیگری تأمین شود که این موضوع فرایند بسیار دشواری است. موضوع دیگر اینکه مازوت‌سوزی مدیریت شود و از سوخت گاز استفاده گردد و یا اینکه از فرایند اورهال استفاده شود.

3 درصد درآمد خالص نیروگاه حرارتی شازند به عنوان جریمه پرداخت شود

مدیرکل حفاظت محیط‌زیست استان مرکزی به موضوع قانون هوای پاک اشاره داشته و تأکید کرد: موضوع دیگر ماده 14 قانون هوای پاک است. متأسفانه این ماده قانونی از سال 1396 تا سال 1401 اصلاً فعال نبوده است. اما از سال 1401 ماده 14 این قانون فعال شده و جلسات متعددی نیز برای آن برگزار شده و فرایندهای آن در بازه زمانی 2 سال گذشته اجرایی شده است. بر این اساس اقداماتی انجام شده و مصوب شده است تا بتوان بر اساس آراء قضایی و پیگیری‌های ویژه و همچنین طبق ماده 14 قانون هوای پاک، 3 درصد درآمد خالص نیروگاه حرارتی شازند به عنوان جریمه پرداخت شود.

یوسفی به موضوع جابجایی نیروگاه حرارتی شازند از مکان فعلی خود بر اساس قانون هوای پاک اشاره کرده و در این خصوص ابراز داشت: موضوع دیگری از در رابطه با ماده 14 قانون هوای پاک مطرح شده بود این است که نیروگاه حرارتی شازند باید از مکان فعلی خود جابجا شود و در مسیر دیگری قرار گیرد. موضوع اجرایی شدن این ماده قانونی نیز در دستور کار قرار دارد تا مطالعات و اقدامات اولیه آن بر روی آن انجام شود و در نهایت تصمیم گرفته شود تا نیروگاه حرارتی شازند به مکان دیگری منتقل شود. این موضوع یک برنامه درازمدت است و در کوتاه‌مدت بعید است که پاسخگو باشد.

وی به اختصاص مازوت کم‌سولفور به نیروگاه اشاره داشته و اضافه کرد: ضمن اینکه در زمستان سال 1403 مازوت کم‌سولفور به نیروگاه حرارتی شازند اختصاص داده شد. با اندازه‌گیری‌هایی که انجام شده است، مازوت کم‌سولفور می‌تواند یک‌سوم از میزان آلایندگی‌های مازوت پرسولفور را داشته باشد. در نهایت اگر برنامه‌ریزی‌های مدیریتی انجام شود، واحدهای نیروگاه نیز با برنامه فعالیت خواهند کرد. برای مثال اگر از مجموع 4 واحد نیروگاه حرارتی شازند، اگر 2 واحد در حالت اورهال و تعمیرات اساسی قرار بگیرد، دیگر سوختی مصرف نخواهد کرد و در نتیجه کاهش تولید برق را به همراه داشته باشد.

پیشنهاداتی مطرح می‌شود تا فیتراسیون نیروگاه حرارتی شازند اجرایی شود

مدیرکل حفاظت محیط‌زیست استان مرکزی به موضوع فیتراسیون نیروگاه اشاره کرده و گفت: به لحاظ فنی پیشنهاداتی مطرح می‌شود تا فرایند فیتراسیون نیروگاه حرارتی شازند به روش‌ها و تکنولوژی‌های جدید، اجرایی شود. بالاخره باید پذیرفت علم پیشرفت کرده است و در این راستا مواردی مطرح می‎شود که این موارد نیز به شدت در حال پیگیری است. باید در نظر داشت که فیلتراسیون نیروگاه اینگونه نیست که یک دستگاه خاصی بر روی دودکش نصب شود و بگویند که فیلتراسیون انجام شده است. اجرای این فرایند نیازمند فراهم آوردن زیرساخت‌های متعددی است که با وضعیت فعلی، نمی‌توان این زیرساخت‌ها را تأمین کرد.

یوسفی به موانعی که بر سر راه فیتراسیون نیروگاه قرار دارد اشاره داشته و افزود: نخست اینکه به اندازه وسعت زمینی که نیروگاه حرارتی شازند در آن احداث شده و یا شاید مقداری بیشتر از وسعت زمین این نیروگاه، فضا مورد نیاز است تا سیستم فیلتراسیون نیروگاه در آن احداث شود. فیلتراسیون نیروگاه حرارتی شازند باید از ابتدای فرایند احداث این مجموعه عظیم صنعتی اجرایی می‌شد که متأسفانه این موضوع انجام نشده است. بررسی‌هایی که انجام شده حاکی از آن است که با وسعت زمین موجود در نهایت شاید تنها برای یک واحد از نیروگاه حرارتی شازند بتوان فرایند فیلتراسیون ایجاد کرد.

وی ادامه داد: از سوی دیگر فرایند فیلتراسیون حدود 80 تا 90 لیتر در ثانیه آب نیاز دارد. حتی اگر فیلتراسیون نیز انجام شود، منابع آبی مورد نیاز در منطقه وجود ندارد. اگر برای فیلتراسیون بتوان از پساب هم استفاده کرد، باید بر روی فرایند استفاده از پساب نیز اقدامات خاصی انجام شود و مورد تسویه قرار گیرد. این موضوع موارد فنی و اجرایی خاص خود را دارد. موضوع دیگر پسماندهای حاصل از فیلتراسیون است. آهکی که از فرایند فیلتراسیون به عنوان پسماند تولید می‌شود، در نوع خود پسماندی است که باید بر روی کاربردهای مصارف آن اقدامات خاصی صورت گرفته و بررسی‌های لازم انجام شود. با این وضعیت در وزارت نیرو اراده‌ای برای فیلتراسیون نیروگاه وجود ندارد.

اما و اگرهای استفاده از سوخت LPG در نیروگاه حرارتی شازند

مدیرکل حفاظت محیط‌زیست استان مرکزی به دیگر مواردی که می‌توانست به کاهش آلایندگی‌های نیروگاه حرارتی شازند کمک کند اشاره کرده و در این خصوص اظهار داشت: استفاده از سوخت LPG در نیروگاه حرارتی شازند نیز یکی از بحث‌هایی بود که به شدت مورد پیگیری قرار گرفت، اما چندین موضوع در این رابطه وجود دارد. یک موضوع بحث مخازن ذخیره LPG است. برای استفاده نیروگاه حرارتی شازند از این نوع سوخت باید حدود 600 میلیون مترمکعب LPG ذخیره‌سازی شود، این در حالی است که فرایند ساخت مخازن ذخیره LPG در نوع خود یک پروژه بسیار زمان‌بر و هزینه‌بر است.

یوسفی تصریح کرد: موضوع بعدی اینکه که امکان ساخت مخازن ذخیره سوخت LPG باید مورد بررسی و پژوهش قرار گیرد که در برآوردهای اولیه این موضوع رد شده است. موضوع دیگر بحث قیمت سوخت LPG است که هزینه‌های تولید را در نیروگاه حرارتی شازند بالا می‌برد و به نحوی این موضوع نیز منتفی شده است. بحث بعدی این است که LPG باید وجود داشته باشد تا بتوان آن را ذخیره کرد. تولید این نوع سوخت در حال حاضر به اندازه نیاز انجام می‌شود. تمامی این موارد ریزه‌کاری‌های خاص خود را دارد که باید در جایگاه‌های خاص آنها مورد پژوهش و بررسی قرار گیرد.