در نامه سرگشاده فعالان محیط زیست گیلان به رئیس جمهوری مطرح شد؛
چارهاندیشی برای نجات محیط زیست گیلان از سوی دولت
جمعی از سفر فعالان محیط زیست گیلان در نامهای به رئیس جمهور خواستار رسیدگی بیشتر بر وضعیت اسفناک و فاجعه آمیز محیط زیست و زیست بوم این استان شدند.
به گزارش خبرگزاری ایلنا، در بخشی از این نامه خطاب به رئیس جمهور آمده است: ما فعالان محیط زیست گیلان سفر شما به استان را فرصتی مغتنم میشماریم تا در جهت رفع مظلومیتها وبرطرف شدن تنگناهای مختلف مردمان این دیارمانند آمار بالای بیکاری، تعطیلی کارخانهها و شهرکهای صنعتی، کم بازدهی در حوزه کشاورزی، تعطیلی صنعت پرورش کرم ابریشم گیلان، از رونق افتادن صنعت چای، آسیبهای زیست محیطی، تغییر کاربری زمینهای کشاورزی و باغی و.. است برای رفع آنها تدابیر شایسته بیاندیشد.
محرومیت زیست محیطی گیلان در پشت ظاهر سرسبز آن پنهان است
فعالان محیط زیستی گیلان در ادامه این نامه اینگونه نوشتهاند که؛ به نظر میرسد مهمترین معضل و آسیبها در گیلان مربوط به توسعه نامتوازن و بدون توجه به الزامات توسعه پایدار است که آثار و آسیبها ی زیست محیطی بسیاری به جا گذاشته تا جایی که شماری از پژوهشگران و کارشناسان حوزه بهداشت نسبت به رابطه آلودگی محیط زیست وسلامتی افراد درگیلان هشدار دادهاند.
در ادامه این نامه آمده است: در صورت توجه نکردن به معضلات زیست محیطی به زودی محرومیتهای گیلان در پشت سرسبزیهای متظاهر آن پنهان خواهد شد.
در بخش دیگری از نامه مذکور نوشته شده است؛ شما به عنوان رئیس جمهور مستحضرهستید که مسأله محیط زیست و حفظ آن به عنوان میراث مشترک بشر و محل رشد و زیست انسانهای گذشته، حال و آینده از الزامهای بدیهی زندگی اجتماعی انسانها بوده که به نظر میرسد مبنای نخست واساسی این الزام بینیاز از توجیه و اثبات است.
خطر انقراض در بیخ گوش تالاب انزلی است
فعالان محیط زیستی گیلان در ادامه این نامه با اشاره به بخشی ازآسیبهای فعلی حوزه محیط زیستی گیلان آوردهاند: خطر بیخ گوش تالاب انزلی نشسته است واگر به همین زودی به داد تالاب انزلی نرسیم این تالاب مثل خیلی از تالابهای دیگر و یا مثل دریاچه ارومیه خواهد خشکید.
این نامه اضافه میکند؛ میانگین عمق تالاب انزلی از ۱۱ متر به کمتر از ۲ مترکاهش پیداکرده است و عرصه زیادی از این تالاب نابود شده است. تخلیه فاضلاب و زبالههای شهری، رسوب گل و لای رودخانهها وتصرف عرصه آن و آلودگیهای شیمیایی حاصل از فاضلاب و سموم مورد استفاده در حوضه کشاورزی آن را ازحالت محیط زیست خارج کرده است. به خوبی آشکار است که اگر دیر اقدام شود در آینده نزدیک چه بلاهایی برپیکره نیمه جان این تالاب ودر پی آن دریای خزر خواهد آمد.
اکوسیستم دریای خزر در حال فروپاشی است
این نامه خطاب به رئیس دولت تدبیر و امید در خصوص خطرهای دریای خزر نیز تصریح میکند،
وضعیت دریای خزر نیز به مانند تالاب انزلی شده است با این تفاوت که آسیبها بر آن خیلی آشکار و معلوم نیست ولی صدای مظلومیت آن را کاملاً میتوان شنید. دریا مظلوم واقع شده است از یک سو سواحل آن مورد دریاخواری قرار گرفته و از سوی دیگر حجم بالای آلودگی تهدید جدی برای این دریا به شمار میرود چرا که این دریا به دلیل محیط بستهاش امکان پالایش درآن بسیار محدود است.
فعالان عرصه محیط زیست گیلان در پایان نوشتهاند که این دریا امکان آلودگی بسیار بالایی دارد زیرا تمام رودخانههای آلوده مهمان دریای خزر هستند و به عبارت دیگر اکوسیستم این دریا در حال از هم پاشیدن است.
رودخانههای گیلان بوی مرگ میدهند
در بخشی دیگر از این نامه به حوزه رودخانههای گیلان اشاره شده و اخطار میدهد که؛ بسیاری از رودخانههای گیلان به خصوص رودخانههای مادر به علت برداشت بیرویه شن و ماسه و آلودگی وعدم توجه به مسایل اکولوژیکی در معرض نابودی قرارگرفته یا نابوده شدهاند. رودخانههایی مثل زرجوب، گوهر رود، رودخانههای حوضههای غرب و شرق گیلان و حتی سفیدرود در معرض نابودی قرار گرفتهاند.
این نامه متذکر میشود: امروزه رودخانههای ما بوی مرگ میدهند. کسانی که این بلاها را بر سر رودخانهها آوردهاند باید پاسخ گو باشند چرا که رودخانهها به هیچ وجه نمیتوانند از خودشان دفاع کنند وتنها عکس العمل آنها این است که در مقابل این همه تهدید و آسیبگاه گاهی سیلابی و طغیانی شوند و هرچه را که در مسیرشان است نیست ونابودکنند و از بین ببرند.
جنگلهای گیلان نیازمند پالایش دوباره خود هستند
فعالان حفاظت از محیط زیست گیلان در این نامه وضعیت جنگلها را نیز اسفناک توصیف میکنند و آوردهاند: جنگلهای گیلان به عنوان یک میراث تاریخی بوده که قدمت وهویت جنگلهای هیرکانی را به دوش میکشد. ثروت تمام نشدنی هستند که اگر خوب مراقبت شوند میتوانند درشکوفایی اقتصاد و حفظ اقلیم این استان و ایران نقش پر رنگی را داشته باشند ولی متاسفانه حال جنگلهای گیلان به هیج عنوان خوب نیست و به عبارت دیگر آنها دچار بیماری مزمن شدهاند.
این نامه اضافه میکند؛ اگر دیر عمل شود جنگل را از دست میدهیم و این احتمال وجود دارد که گیلان هم روزگاری به جرگه اقلیم خشک و نیمه خشک ایران بپیوندد.
نامه فعالان محیط زیست گیلان خطاب به رئیس جمهور جنگلها را مادر بارش برف و باران میخواند.
این نامه خاطر نشان میکند؛ جنگل باعث کنترل آبهای سطحی و تغذیه آبهای زیر زمینی میشوند. نقش اساسی در مبارزه با آلودگی هوا دارد و از فرسایش جلوگیری کرده ودر حفظ و تولید خاک تاثیرگذار است. تاثیر زیادی در تلطیف هوا وتعدیل آب و هوای یک منطقه دارد. نقش اساسی در اقتصاد ملی و استانی داشته وعامل اصلی تامین اکسیژن هوا است.
در این نامه نوشته شده که با تمام توصیف مذکور، حال ما باید چگونه بپذیریم که این ثروت خدا دادی را از دست بدهیم. باتوجه به وضعیت فعلی جنگلهای گیلان باید یک دوره طولانی به آنها استراحت داد تا آنها توان پالایش خود را دوباره پیدا کنند و همچنان چون نگینی درخشان در فضای این استان و کشور مثل قرنهای گذشته جولان دهند.
بحران تولید زباله در گیلان
فعالان عرصه حفظ محیط زیست گیلان با اشاره به فاضلاب و پسماند در این استان نیز آوردهاند: یکی دیگر از مهمترین معضلات که به صورت جدی محیط زیست گیلان را تهدید میکند بحث زباله هاست. زباله در پهنه سرسبز گیلان حالا دیگر تبدیل به یک بحران شده است. زبالههای شهری، بیمارستانی، صنعتی و کشاورزی در این استان جولان میدهند.
این نامه سرگشاده ادامه میدهد: وقتی که میلیونها مسافر به استان گیلان وارد میشوند وحجم زبالهها را چندین برابر میکنند دیگر از مدیریت استانی خارج میشود و یک عزم ملی را میطلبد. در گیلان ۳۱مرکز دفن زباله وجود دارد که هیچ یک به صورت اصولی زبالههای استان را دفن نمیکنند.
در ادامه نامه فعالان محیط زیست گیلان به رئیس جمهور نوشته شده است؛ بزرگترین محل دپوی زبالهها در جنگل سراوان را میتوان یکی از خطرناکترین آسیبهای توسعه شهری در استان نامید. ورود شیرابههای جنگل سروان به چرخه آبهای زیر زمینی استان معضل زبالهها را تشدید میکند. رودخانهها، جنگل و سفرههای آب زیر زمینی درگیلان بوی شیرابه گرفتهاند و متاسفانه تلاشها برای حل مشکل چند ساله هنوز نتیجه نداده وزبالهها فعلاً خوش نشین آب و هوای پاک استان گیلان شده وبه تهدیدی جدی برای منابع آب و جنگل تبدیل شدهاند.
این نامه تاکید دارد: جناب رئیس جمهور واقعیت این است که محیط زیست گیلان دیگر تحمل این همه فشار را نخواهد داشت و باید زنگها را به صدا در آورد زیرا تخریب محیط زیست بکر وبی نظیر این استان اگر به همین صورت به پیش رود به خطری بزرگ مبدل میشود که باید آستینها را بالا زد و برای برون رفت از وضعیت فعلی طرحی نو در انداخت تا بیش از این ظرفیت و توانمندیهای طبیعی گیلان مورد آسیب جدی قرار نگیرد.
در این نامه نوشته شده: اگر دیراقدام شود قافیه را خواهیم باخت و آن وقت حسرت روزها و سالهای گذشته را خواهیم خورد واز غفلتی که نسبت به حقوق حقه طبیعت و آیندگان کردهایم سخت پشیمان خواهیم بود.
این نامه به امضاء چند تن از اعضای فعال محیط زیست گیلان به شرح ذیل رسیده است.
حسن زیبایی سندی (کارشناس ارشد جغرافیای سیاسی)، سید یعقوب آل شفیعی (کارشناس ارشد جغرافیا برنامه ریزی شهری)، علی علیزاده ازبری (کارشناس ارشد برنامه ریزی توریسم).