در گفت و گو با ایلنا مطرح شد؛
ساخت‌وسازهای غیرمجاز در کنار کوره‌های قنوات موجب تخریب این سازه‌های آبی می‌شود
پروژه‌های عمرانی نظیر فیبرنوری و زیرساختی در تخریب قنوات تأثیرگذار است
مدیر آب و خاک سازمان جهاد کشاورزی استان مرکزی با بیان اینکه آفاتی نظیر ریزش، تخریب و ... همواره در کمین قنوات است، گفت: هنگامی که با انجام اقداماتی نظیر ساخت‌وسازهای غیرمجاز در کنار کوره‌های قنوات و ... به حریم قنوات تجاوز شود موجب تخریب این سازه‌های آبی شده و آسیب جدی به آنها وارد می‌کند.
رسول شمسی در گفت‌وگو با خبرنگار ایلنا، افزود: از سوی دیگر اجرای پروژه‌های عمرانی نظیر فیبرنوری و زیرساختی در شهرهایی نظیر اراک و تفرش در حریم قنوات مشاهده شده که در تخریب قنوات تأثیرگذار است. شناسایی مسیر قنوات و تلاش برای حفظ حریم آن مسئله مهمی است که در دستور کار جهاد کشاورزی قرار دارد.
وی ادامه داد: حفظ حریم قنوات به ویژه توسط جوامع روستایی بسیار لازم و ضروری است و همواره مورد تأکید قرار دارد. در این راستا با تخصیص اعتبارات دولتی و استانی و همچنین جذب خیرین و مشارکت مردم تلاش شده است که وضعیت موجود قنوات حفظ شود و از تجاوز به حریم آنها جلوگیری شود.
مدیر آب و خاک سازمان جهاد کشاورزی استان مرکزی اظهار داشت: برای تعداد 2813 رشته قناتی که در این استان دایر است، بالغ بر 3000 کیلومتر کوره در زیر زمین وجود دارد. باید در نظر داشت که از گذشته‌های دور برای احداث این تعداد قنات تلاش بسیاری زیادی صورت گرفته است.
شمسی تصریح کرد: این در حالی است که با اعتبارات و بودجه‌های امروزی، امکان احداث حتی یک رشته قنات وجود ندارد. بر این اساس لازم است که این تعداد قناتی که برای احداث آنها توسط گذشتگان زحمات زیادی کشیده شده است، وضعیت موجود آنها حفظ شود.
وی بیان داشت: نزولات آسمانی منشاء منابع آبی زیرزمینی به خصوص قنوات هستند و حیات قنوات ارتباط مستقیمی با بارش‌ها دارد. از آنجا که بارش‌های زمستانی بسیار محدودی به ثبت رسیده، میزان توان آبدهی قنوات کاهش نیز یافته که این امر، ضرورت استفاده بهینه از منابع آبی را دوچندان می‌کند.
مدیر آب و خاک سازمان جهاد کشاورزی استان مرکزی تأکید کرد: قنات یک موجود زنده است و منابع آبی موجود در قنات مانند خونی است که در رگ‌های انسان جریان دارد. آب در قنات موجب می‌شود تا زندگی در آن به لحاظ رطوبت موجود، تبادل رطوبت و ... در جریان باشد.
شمسی با اشاره به اینکه هنگامی که آبدهی یک قنات کاهش پیدا می‌کند امکان از بین رفتن آن قنات نیز یشتر می‌شود، ابراز داشت: بر این اساس باید اقدامات مرمت و احیای قنوات از طریق منابع دولتی و ... به طور مستمر انجام شود تا شاهد از بین رفتن قنوات نباشیم.
وی به وجود 4100 رشته قنات در استان مرکزی اشاره داشته و اضافه کرد: در حال حاضر 2813 رشته قنات در استان با دبی‌های مختلف از 5 لیتر در ثانیه تا 150 لیتر در ثانیه دایر است. این قنوات با توجه به دبی که دارند اراضی تحت شرب خود را پوشش داده‌اند. باید در نظر داشت که اکثر معیشت مردم در روستاها وابسته به آب قنوات است.
مدیر آب و خاک سازمان جهادکشاورزی استان مرکزی در این خصوص گفت: تخصیص اعتباری معادل 5000 میلیارد ریال به عنوان اعتبار اولیه و تخصیص سالانه 500 میلیارد ریال در ادامه روند اقدامات، می‌تواند ضمن حفظ شرایط موجود، وضعیت قنوات استان را تثبیت کند و اجازه ندهد قناتی خشک شود و از چرخه بهره‌برداری خارج شود.
شمسی افزود: در سال جاری 260 میلیارد ریال اعتبار ملی بلاعوض دولتی با مشارکت مردم برای لایروبی و مرمت قنوات تخصیص یافته است. با جذب خیرین در حوزه آب به همراه تخصیص اعتبارات دولتی، در سال جاری 138 رشته قنات لایروبی و بازسازی شده است. البته هنوز قنوات دیگری وجود دارند که نیازمند لایروبی و بازسازی هستند.
وی ادامه داد: 230 میلیارد ریال اعتبارات استانی برای لایروبی و حفظ وضعیت موجود سایر قنوات استان مرکزی تخصیص یافته است. در چند سال گذشته با تلاش‌های صورت گرفته اجازه داده نشده قناتی در استان خشک شود و اگر قناتی خشک شده مربوط به دهه گذشته بوده که دلیل آن رها شدن عملیات لایروبی و مرمت بوده است.
