استاد برنامه ریزی توسعه آموزشی عالی:
انتظار شکوفایی از جامعه گرفتار دغدغه معیشت نمی‌توان داشت
عضو هیئت علمی دانشگاه شهید بهشتی و استاد برنامه ریزی توسعه آموزشی عالی گفت: مردم آنطور که زندگی می‌کنند می‌اندیشند، اقتصاد دستوری مردم را به سختی‌ها و مشکلات بیشتر دچار می‌کند، وقتی مردم فکرشان درگیر چالش تامین معیشت روزمره است، پس از این جامعه نمی‌توان انتظار شکوفایی فکری داشت.
به گزارش خبرنگار ایلنا از آذربایجان شرقی، اولین نشست تخصصی سازمان‌های مردم نهاد و امکان کنشگری مرزی با حضور مقصود فراستخواه جامعه شناس، استاد برنامه ریزی توسعه آموزشی عالی، در تبریز برگزار شد.
مقصود فراستخواه در نشست تخصصی سازمان‌های مردم نهاد و امکان کنشگری مرزی که با همت انجمن توسعه فرهنگ شهروندی آذربایجان شرقی برگزار شد، در تعریف توسعه با بیان اینکه توسعه یعنی گسترش افق انتخاب‌های آدمی در سرزمین و ظهور قابلیت‌های نهفته انسانی از طریق ماتریس، گفت: توسعه به واسطه یک‌نهاد یا بعد اقتصادی اتفاق نمی‌افتد، در کلاس‌ها و کارگاه‌ها برگزار نمی‌شود، بلکه باید بقا و پایداری ایجاد کند؛ طریقه زندگی مردم باید تغییر یابد و از اقتصاد دولتی دور شود تا به قابلیت‌های انسانی برسد.
وی، ادامه داد: گسترش رقابت، خلاقیت و مشارکت بخش غیردولتی و ورود به بازارهای بین المللی و معرفی اصولی ظرفیت‌ها، منجر به جذب سرمایه گذار می‌شود.
فراستخواه افزود: مردم کوچه بازار اول زندگی می‌کنند، بعد می‌اندیشند، این افراد آن طور که زندگی می‌کنند می‌اندیشند، اقتصاد دستوری مردم را به سختی‌ها و مشکلات بیشتر دچار می‌کند، وقتی مردم فکرشان درگیر چالش تامین معیشت روزمره است، پس از این جامعه نمی‌توان انتظار شکوفایی فکری داشت.
وی بیان اینکه، یکی دیگر از قابلیت‌های انسانی در توسعه تعامل، صحبت و ارتباط با دیگران است، گفت: کنش مرزی وقتی اتفاق می‌افتد که بتوانید در محل زندگی خود با همسایه واحد دیگر ارتباط بگیرید و رفاه خودتان و همسایه را در یک مسیر ببینید، براساس این قابلیت انسانی که ما فقط خود را در نظر نداشته باشیم، فضای فکری بین خود و دیگران را هم در نظر بگیریم، با دیگری سخن بگوییم و دیگری را بفهمیم و این قابلیت انسانی با هزینه‌های بسیار کم منجر به اجرای برخی قوانین زندگی می‌شود.
فراستخواه افزود: با این رویکرد با خود دولت هم باید بتوانیم تعامل کنیم، با هزینه کم دولت را به راه آوردن و با مسئولیت‌ها و مسائل خودش در راستای مطالبات مردم همسو کنیم.
مولف کتاب کنشگران مرزی با اشاره به اینکه کنشگران مرزی کسانی هستند که به لحاظ تاریخی اجتماعی و... می‌فهمند که دولت دچار چالش است، خاطرنشان کرد: صرف نظر از اینکه کنش معنوی هم در ایران هزینه زیادی دارد، کنشگران ایرانی به این نتیجه رسیده‌اند که در عرصه کنش‌های مدنی فقط عمل کافی نیست.
فراستخواه با بیان اینکه فلسفه کنش مرزی، در میان بودگی و یا میان فرهنگی یکی از جدیدترین فلسفه‌های دنیا است، اظهار کرد: ما باید نگاه‌مان را در میان فرهنگ‌ها توسعه دهیم، چرا که زیبایی‌ها در میان فرهنگ‌ها نمایان می‌شوند و از بین این میان فرهنگ‌ها، توسعه را می‌توان خلق کرد.
فراستخواه ادامه داد: کنشگران مرزی کسانی هستند که دیوار بین جامعه و دولت را در می‌نوردند و تردد می‌کنند تا بتوانند درد و پیام جامعه را از این سو یه آن طرف ببرند و تاثیری بگذارند، این کنشگران در تمامی جوامع هستند اما در جوامعی که دولت ساختار عمودی دارد بسیار سخت است که این کنشگران بتوانند فرصتی برای بروز جامعه بیابند.
وی با بیان اینکه تعادل قدرت باید در شهر ایجاد شود، توسعه فرهنگ با فرهنگ‌سازی و مهندسی فرهنگی از بالا نمی‌شود، تاکید کرد: مهم‌ترین بایسته‌های کیفیت شهروندی اول ایجاد تعادل قدرت در شهر و کشور است، از طریق تسهیل گری مشارکت پذیر ایجاد می‌شود، مردم اگر حس کنند قدرت دارند فرهنگ‌شان توسعه پیدا می‌کند.
این استاد برنامه ریزی توسعه آموزشی عالی افزود: یکی از قابلیت‌های شناختی دانش نهادینه شده در شهروند، مدل‌های شناخت، ذهن، ژن، باورها، انگیزش‌ها و هیجان، حافظه فرهنگی، نفوذ، تولید ارتباط و‌تعامل است.
وی با بیان اینکه ما جزء کوچکی از جهان بزرگ هستیم، خاطرنشان کرد: جامعه ما با مشکل ناشنوایی سیستماتیکی مواجه است لذا باید یک‌طرح تاب آوری و تفکر سیستمی برای زیستن داشته باشیم وگرنه شهروند کنشگری نخواهیم بود.
مولف کتاب کنشگران مرزی با یادآوری اینکه ایران کشور متن‌های خوب، ساختارهای اجرایی بد است، خاطرنشان کرد: ما در پارادایم فقدان افتادیم، درحالی که باید در پارادایم امکان به سر بریم.
