ایلنا گزارش میدهد؛
افکار عمومی خوزستان خواهان تشریح اقدامات بینالمللی برای مقابله با ریزگردها هستند/استاندار باز هم از لزوم همکاری بینالمللی سخن گفت

امروز استاندار خوزستان در حالی صحبت از لزوم همکاری بینالمللی برای مقابله با پدیده ریزگردها کرد که در سالهای گذشته نیز مسئولین کشوری و استانی بارها این موضوع را فقط به زبان آوردهاند و هیچ گزارشی از اقدامات احتمالی صورت گرفته ارائه نکردهاند.
به گزارش ایلنا از خوزستان، شروع پدیدهای به نام ریزگرد یا گردوخاک با منشأ خارجی، تقریبا از دولت محمود احمدینژاد آغاز شد و تا کنون ادامه دارد.
موضوعی که طبق گفتهی مسئولین محیطزیست، دو منشأ داخلی و خارجی دارد که منشأ داخلی آن مربوط به کم آبی تالابها در سالهای اخیر و ایجاد کانونهای تولید گردوغبار است.
در خصوص منشأ خارجی این معضل، از بیابانهای کشورهای همسایه، به خصوص عراق و عربستان نام برده میشود که در تازهترین اظهار نظر، امروز چهارشنبه سید محمدرضا موالی زاده استاندار خوزستان گفته است: «بیش از ۷۰ درصد منشا ریزگردهای خوزستان خارج از مرزهای کشور است و حل این مسئله نیازمند پیگیریهای بینالمللی و منطقهای با تکیه بر کنوانسیونهای موجود است.»
در مهرماه ۱۴۰۱ یعنی ۱۸ ماه پیش نیز دبیر ستاد ملی مقابله با گرد و غبار سازمان حفاظت محیط زیست کشور نیز گفته بود: «با رایزنیهای انجام شده میان ایران و عراق، قرار است تیمی کارشناسی شنبه ( ۳۰ مهرماه ۱۴۰۱) برای بازدید از کانونهای گرد و غبار بحرانی و تاثیرگذار بر روی کشور ما به عراق اعزام شوند.»
علی محمد طهماسبی بیرگانی گفته بود: «این یک تیم کارشناسی ۷ نفره متشکل از سازمان حفاظت محیط زیست، وزارتخانههای خارجه، جهاد کشاورزی، نفت، نیرو، نیروهای مسلح و دفاع و پشتیبانی است و تمام برنامههای آنها در این سفر مشخص و جمعبندی شده است، حتی امروز چهارمین جلسه هماهنگی کارهایی که قرار است انجام شود نیز برگزار میشود.»
هر چند پیش از این نیز، سایر مسئولین کشوری هم چنین نظراتی را ارائه کرده بودند، ولی از اقدامات احتمالی صورت گرفته، گزارشی داده نشده است.
متاسفانه با گذشت حدود ۲۰ سال از این موضوع، آنچه ملموس است، درگیری مجدد استانهای به خصوص جنوب غربی و غرب کشور با این پدیده نامیمون است، موضوعی که طبق گفتههای امروزِ معاون دانشگاه علوم پزشکی جندیشاپور اهواز، فقط در ۴۸ ساعت گذشته بیش از ۲ هزار شهروند خوزستانی را با علائم بیماریهای قلبی و ریوی به مراکز درمانی استان کشانده است.
سئوالی که اکنون مطرح میباشد این است که در این مدت طولانی چه اقدامات عملی برای حل این ابر بحران منطقهای صورت گرفته است؟
در خصوص عوامل داخلی، هرچند در سالهای اخیر سدسالاران و طرفداران آنان این رویکرد را به عنوان یکی از افتخارات خود معرفی میکنند، اما امروز چهارشنبه استاندار خوزستان انتقاد تند خود را متوجه همین موضوع کرد و با اشاره به پیامدهای منفی سدسازی در استان، بیان کرد: «در جهان ثابت شده که تخریب سدها پیچیدهتر از ساخت آنهاست، سدسازی همیشه مفید نیست و در مواردی جریان طبیعی آب را مختل میکند.»
متاسفانه مشکلات فراوان استان پر برکت خوزستان، کماکان به قوت خود باقی ماندهاند و هرگاه معضلی به بحران تبدیل میشود، تنها واکنش مسئولین استانی، اشاره به علت وقوع آن است و مردم استان، شاهد اراده اجرایی مبتنی بر دانش و تجربه نبودهاند و صرفا طرحهایی را شاهد بودهاند که به جز تحمیل هزینه یا تبدیل وضعیت موجود به بحرانی جدید، حاصلی نداشته است. (نهال کاری هایی که هیچگاه به نتیجه نرسیدند و مالچپاشی هایی که خود، مشکلات جدیدتری را ایجاد کردند.)
در خصوص عدم توجه به نهالهای کاشته شده، میرعلایی معاون وقت فنی اداره کل منابع طبیعی و آبخیزداری خوزستان در ۱۷ اسفند ماه ۱۴۰۰ نسبت به خشک شدن ۲۲ هزار هکتار از نهالکاریها در کانونهای ریزگرد هشدار داده و گفته بود: «تاکنون کمتر از ۳۰ درصد برنامههای پیشنهادی طرح مقابله با گرد و غبار انجام شده و کمتر از یک دهم اعتبارات پیش بینی شده برای این طرح اختصاص یافته است.»
در چنین شرایطی، معمولا نمایندگان استان در مجلس شورای اسلامی به نیابت از طرف موکلین خود میبایست پیگیر و ناظر بر اقدامات علمی و کارشناسی شده باشند که متاسفانه اکثر آنها فاقد تخصص لازم برای ورود به چنین مباحث تخصصی هستند.
نکتهی قابل تأسفتر این است که در این مدت، فعالان حوزه محیط زیست بارها به خبرنگار ایلنا گفتهاند که هیچگاه مسئولان استانی از آنان نظر و راهکار نخواستهاند.
در پایان ذکر این نکته خارج از اهمیت نیست که با یک جمعبندی ساده، قیاس بین مشکلات امروز خوزستان با مشکلات ۲۰ سال پیش این استان، بخوبی نشان از رشد فزاینده مشکلات متعدد به خصوص محیطزیستی را حکایت میکند که این موضوع نشاندهنده بی ثمر بودن اقدامات صورت گرفته و همچنین هدر دادن منابع ملی است.
گزارش: ذوالفقار شریعت