افزایش صدور پروانه های بهره‌برداری بدون حساب و کتاب برای معادن زنجان/ جان باختن برخی شهروندان در پی تردد کامیون‌های معادن با بارهای غیرمجاز

مجید اصانلو در گفت و گو با خبرنگار ایلنا، اظهار داشت: 10 سال پیش با توجه به تحریم هایی که در کشور به وجود آمد موضوع فعال شدن معادن رونق گرفت که اتفاقا سیاست خوبی هم بود و معادن به دلیل اشتغالزایی و ارزش افزوده ای که دارند می توانند موتور محرک اقتصاد کشور باشند اما در استان زنجان و بخصوص در شهرستان خدابنده که از مرکز دور هستند و نظارت های دقیقی روی آنها انجام نمی گیرد ،مشکلات زیادی را به وجود می آورند.

وی ادامه داد: پروانه‌های بهره برداری زیادی متاسفانه برای این معادن بدون حساب و کتاب و هیچ گونه بررسی و نظارت کارشناسی دقیقی صادر شد و ما شاهد رشد قارچ گونه معادن در شهرستان خدابنده هستیم. هرکس، هرجایی را که توانست استخراج کرد. آن هم معادنی که برخی از آنها هیچگونه توجیه اقتصادی ندارند. مثلا ما در شهرستان خدابنده معدن سنگ لاشه داریم  که توسعه 2 الی 3 شهر را متوقف و راه ارتباطی یک شهر بزرگ مثل سهرورد یا شهری کرسف را از بین برد.

عضو شورای عالی استان‌ها افزود: در جاده‌های استان زنجان به دلیل مشکلات زیر ساختی که از تردد های بی رویه خودروهای معادن با بارهای غیر استاندار به وجود آمده ده ها نفر در حوادث جاده ای کشته شده اند. مثلا با بارگیری غیر مجاز جاده ها از بین رفته و خودروها با انحراف از جاده منحرف و کشته شده اند. یا مثلا لاستیک خودرویی داخل چاله ای افتاده و با ترکیدن به پل برخورد کرده و راننده و سرنشینانش کشته شده اند. یا در مواردی کامیون های معدن در روزهای گذشته پرایدی را با چند سرنشین در حادثه تصادف زیر گرفتند و 9 کشته برجای گذاشت.

نماینده زنجان در شورای عالی استان ها اضافه کرد: متاسفانه آسیب‌های زیرساختی این موضوع فراوان است چرا که این کامیون ها در معادن 2 برابر ظرفیت بارگیری می‌کنند و کامیونی که 18 تن ظرفیت دارد، 45 تن بارگیری می کند و این باعث از بین رفتن ابنیه های بین راهی می شود و جاده ها ، آسفالت ها  و  زیر ساخت‌های بین شهری و روستایی را  از بین می‌رود.

اصانلو بیان کرد: متاسفانه معادن به واسطه پول‌های بادآورده‌ای که دارند که آن هم ناشی از بهره برداری از منابع ملی مردم است و قرار  بود عصای دست مردم و کمک حال شان باشند تا  بتوانند از مشکلات تحریم بگذرند، نه تنها  دردی  از مردم دوا نکردند بلکه  بلای جان شان هم شده‌اند. برای سود یکی دو نفر باید زندگی و جان مردم در خطر باشد. با استفاده از این سودها دهان ها را می بندند و قوانین را دور می زنند و گاهی حتی قوانین را نادیده می گیرند و مسقیما به قیمت جان مردم تمام می شود.

وی گفت: در شهرستان خدابنده تاحدودی توانسته ایم به کار معادن نظم بدهیم.  ولی به هرحال در زیرساخت زندگی مردم این معادن همانند آفتی است که نمی شود کاری اساسی درباره شان انجام داد  و بیشترین مشکلات را در حوزه های محیط زیست و منابع طبیعی به وجود آورده اند به طور مثال در شهرستان خدابنده ما چشمه هایی داریم که 100 الی 120 لیتر در ثانیه آب تولید می کنند که در کنار هر کدام از این چشمه ها 600 الی 700 هکتار جنگل و باغات وجود دارد و رگ های حیاتی چندین شهر و روستا هستند که متاسفانه در بالادست حوزه آبریز این چشمه ها برای استخراج معادن موادهای 10 تنی منفجره کار می گذارند و این باعث می شود وقتی مواد منفجره در بالادست چشمه ها کار گذاشته می شود چشمه ها خشک  شوند.

عضو شورای عالی استان ها تصریح کرد: با خشک شدن چشمه ها منابع معیشتی مردم تهدید می شود. همچنین  گرد و خاک هایی که ایجاد می کنند باعث نابودی زمین های کشاورزی می شود. تغییرات آب و هوایی هم مزیت بر علت شده است. کارخانه هایی که ایجاد کرده اند بالاخره کارخانه دانه بندی شن و ماسه را و آسفالت و غیره بدون حساب و کتاب آمده اند و این کارها را کرده اند. الان ما کارخانه ای داریم در شهرستان خدابنده که چندین شاکی دارد و یکی از شاکی های شان هم خود محیط زیست است.  به دلیل اینکه اینها پروانه بهره برداری نداشته اند و دوباره توانسته اند  با زدو بندهایی از این موانع عبور کنند و فعلا هم در حال فعالیت هستند.

وی ادامه اد: در جاده های شهرستان با تردد قطاری از کامیون ها مواجه ایم و هر لحظه احتمال حوادث جاده ای و کشته شدن مردم وجود دارد. صبح زود هزاران کامیون در حال تردد در سطح شهر هستند. مردم آرامش روانی ندارند. آلودگی صوتی، زیست محیطی و خطرات جاده ای امان مردم را بریده است.

نماینده زنجان در شورای عالی استان ها عنوان کرد: بیشتر معادنی که در شهرستان خدابنده مشغول به فعالیت هستند بیشترشان کم ارزش و بی ارزش اند. البته معادن با ارزشی هم داریم که بخواهند مواد معدنی با ارزش هم استخراج کنند. ولی اکثرا سنگ لاشه و شن و ماسه اند که واقعا با توجه به مشکلاتی که به وجود می آورند اصلا توجیه اقتصادی ندارند. در همه استان زنجان استخراج از معادن غیر عادی است و تقریبا در تمام کوه های ما معدن کاری ، بدون حساب و کتاب دارد کار می کند. طبق قوانینی که وجود دارد بهره بردار باید منطقه را بعد از انجام کار به حالت اولیه بازگرداند و باطله های معدنی را جمع آوری کند. متاسفانه هیچ کدام از این مسئولیت ها را انجام نمی دهند و به مسئولیت اجتماعی شان اصلا عمل نمی کنند. این افراد مسئولندچرا که دارند از منابع ملی این منطقه استفاده می کنند باید به حق و حقوق مردم رسیدگی کنند.

اصانلو افزود: در کرسف، سهرورد و خدابنده توانستیم با شکایت، درگیری و به لطف شما اصحاب رسانه یک سری مشکلات را از جمله آسفالت هایی که از بیین رفته را ترمیم و بازسازی کنیم. ولی در کل اینها به مسئولیت اجتماعی شان عمل نمی کنند. از  مسئولان خواهشمندیم انتقادات ما را نسبت به معادن اینگونه تعبیر نکنند که درکی از معدن و مواد معدنی نداریم و اصرار داریم حتما باید معادن جمع آوری شوند. ما می دانیم که بسیاری از مایحتاج زندگی مان از محصولات همین معادن رفع می شود ولی بحث ما این است که انتظام داده شوند و مدیریت شوند. بارگیری و برداشت مجاز شوند و در مناطق کم هزینه و کم دردسر به این معادن مجوز داده شود.

وی گفت: اینکه زندگی چندین هزار نفر نادیده گرفته شود تا  بخواهند سنگ لاشه و آسفالت و یا مثلا ماسه تامین کنند خیلی عاقلانه و عادلانه نیست. درخواست ما این است در این باره مدیدیت مناسبی صورت گیرد. در کشورهای خارجی معادن هیچ خطری و دردسری برای مردم ندارند و برای محیط زیست کمترین آثار مخرب را دارند. اما در کشور ما یکی دو معدن می توانند زندگی چندصد هزار نفر را تحت تاثیر قرار دهند.