خارج شدن تولید کنندگان خُرد از بازار رقابت با حذف ارز ترجیحی/دولت علاوه بر گرانی جوجه و نهاده، نرخ بیمه را هم بالا برد/ احتمال شیوع بیماری با توزیع جوجه مازاد بین روستاییان

به گزارش خبرنگار ایلنا از البرز، حذف ارز ترجیحی که با هدف حذف رانت و فساد و قطع دست سودجویان بود، منجر به افزایش قیمت در نهاده‌های دامی و طیور شد که پیش از این با ارز دولتی به مرغداران عرضه می‌شد. این اقدامِ یک شبه که مصادف شد با جوجه ریزی مرغداران، قیمت نهایی تولید را افزایش داد به گونه‌ای که برخی مرغداران با معدوم کردن جوجه‌های خود سعی کردند از ضرردهی بیشتر جلوگیری کنند.

اما برخی از مسئولان این اقدام را نمایشی و برای رسیدن به اهداف همان سودجویان قبل معرفی کردند. علیرضا عباسی نماینده مردم البرز در مجلس این اقدام مرغداران را اخلاقی ندانست و پیشتر گفت این مرغداران "تولیدکننده نما" هستند که هدفشان گران کردن قیمت مصوب شده مرغ و تخم مرغ است.

جوجه کشی در البرز نداشتیم

عبدالرضا روشن نژاد، سرپرست سازمان جهاد کشاورزی البرز در پاسخ به سئوال ایلنا مبنی بر شرایط مرغداران استان گفت: با توجه به حمایت از واحدهای تولیدی به خصوص واحدهای تولیدی دام و طیور، تلاش داریم که این واحدها تولیدشان استمرار داشته باشد و در این راستا بحث تأمین نقدینگی مورد نیاز جهت تأمین نهاده‌های مورد نیاز از سوی جهاد کشاورزی در حال اجرا است.

او افزود: تداوم پرورش مرغ گوشتی یکی دیگر از برنامه‌های جهاد کشاورزی است و در این ارتباط ضریب خوداتکایی استان البرز در بحث تولید مرغ گوشتی ۱۲ تا ۱۵ درصد است. برنامه سازمان جهاد کشاورزی استان البرز این است که تولید واحدهای مرغ گوشتی را به دو میلیون قطعه افزایش دهیم و در حال حاضر یک میلیون و ۳۰۰ قطعه ظرفیت مرغداری‌ها است، اعتباری در قالب طرح مردم سازی و توزیع عادلانه یارانه از طریق بانک کشاورزی برای دامداران، مرغداران و آبزی پروران در قالب دامدار کارت با سود ۱۰ درصد نیز انجام می شود.

این مسئول با بیان اینکه هیچ‌گونه معدوم سازی جوجه در استان البرز رخ نداده است، اظهار کرد: اگر جوجه مازاد در مرغداری‌ها باشد در مرغداری‌های که به آن نیاز دارند توزیع می‌شود و همچنین بر این اساس چند روز گذشته ۸۵۰ هزار قطعه جوجه گوشتی کنسلی دیگر استان‌ها را مدیریت و به مرغداری‌های استان منتقل کردیم، که در این راستا سالن‌های مرغداریِ غیرفعال نیز فعال شدند.

واحد تولید استیجاری دارم، مجبور به جوجه ریزی شدم

اگر چه اغلب تولیدکنندگان واقعیِ مرغ و تخم مرغ در استان البرز  از حذف ارز ترجیحی رضایت دارند اما از تغییر ناگهانیِ قیمت جوجه و نهاده های طیور، ابراز نگرانی و نارضایتی کردند.

علیرضا مجلسی یکی از تولیدکنندگان مرغ گوشتی در استان البرز شهرستان ساوجبلاغ در ارتباط با مشکلات تولیدکنندگان واقعی به ایلنا گفت:پس از حذف ارز ترجیحی، بسیاری از تولیدکنندگان، دست از کار کشیدند اما بعضی مثل من که مستاجرند و کارگر دارند، مجبور به جوجه ریزی شدیم.

او ادامه داد: زمانی که ارز ترجیحی وجود داشت، تعادل مناسب بین عرضه و تقاضا برقرار بود و محصول به قیمت مناسب به دست مصرف کننده می رسید اما با حذف ارز ترجیحی این تعادل از بین رفت و امروز دیگر نه مصرف کننده قدرت خرید دارد و نه تولید کننده می تواند با قیمت مناسب محصولش را عرضه کند.

این تولیدکننده درباره چگونگی فروش تولید گفت: از طریق شرکت پشتیبانی امور دام قراردادی با مرغدار منعقد می شود و پشتیبانی موظف است که مرغ را به قیمت مصوب ۵۰ هزار تومان از مرغدار خریداری و به بازار عرضه کند. در حال حاضر هزینه هر یک کیلو مرغ زنده ۴۵ هزار تومان است و این شرکت، مرغ کشته را که ۲۵ درصد تلفات دارد ۵۰ هزار تومان خریداری می کنند.

مجلسی گفت: بخشی از نهاده های خریداری شده از قبل به تولیدکننده تحویل نشده، به عنوان نمونه سویا از زمان ارز ترجیحی خریداری کردم ولی به دستم نرسیده و مجبور شدم به صورت آزاد تهیه کنم و هنوز موفق به دریافت تسهیلات بانکی ۱۰درصد هم نشدم.

دولت طلب ذرت اردیبهشت ماه مرغداران را بدهد

علی یزدی یکی دیگر از مرغداران البرزی که واحد ۱۴۰هزارتایی مرغ تخمگذار و یک واحد ۶۰ هزارتایی پولت در اشتهارد دارد به ایلنا گفت: از ۲۰ اردیبهشت سال جاری نهاده طیور اعم از "ذرت" از قیمت هزار و ۹۰۰ تومانی به ۱۱هزار و ۳۰۰ و سویا که ۳ هزار و ۴۰۰ قیمت بندر امام بود به قیمت ۱۷ هزار افزایش یافت در حالی که قیمت تخم مرغ قبل از حذف ارز ترجیحی حدود ۱۸هزار و ۳۰۰ بود و امروز قیمت تخم مرغ به ۲۵ هزار تومان افزایش پیدا کرد و این در حالی است که مردم هم قدرت خرید ندارند. تخم مرغی که برای تولید کننده حدود ۴۰ تا ۴۲هزار تومان تمام می شود با آنالیز ۳۵هزار و ۵۰۰ که دولت برای تولید کننده تعیین کرده تنها هزینه نهاده است که کیلویی حداقل ۱۴هزار تومان است. اگر ۲ کیلو و ۲۰۰ دانه بدهیم و تخم مرغ بگیریم تنها ۳۲هزار تومان هزینه نهاده طیور می شود بنابراین تکلیف پولت که در قفس است چه می شود؟ 

او با عنوان اینکه حذف ارز ترجیحی، جلوی فساد و رانت را می گیرد، تاکید کرد: زیرساخت درست نداریم و می‌خواهند با ۵ برابر شدن قیمت ذرت و سویا، تسهیلات بدهند که ما را بدهکار کنند.‌ دولت اگر بخواهد به تولید کننده کمک کند باید ۲۱روز، طلب ذرت در اردیبهشت با قیمت یکهزار و ۹۰۰ تومان و ارز ۴۲۰۰ تومانی را که بدهکار تولیدکننده است به ما عرضه کند در حالی که در روزهای پایانی خرداد ماه هستیم و هنوز خرید قبل خود را تحویل نگرفتیم و از اول اردیبهشت مجبور شدیم ذرت آزاد تهیه کنیم.

بعضی مرغداران مجبور به گرفتن پول نزول شدند

این تولید کننده تصریح کرد: سرمایه ای که برای تولید تخم مرغ، هزینه کردم ۲۰ تا ۲۵ میلیارد است اما اگر ۶ ماه پیش سرمایه ام را به جای خط تولید در خرید دلار هزینه می کردم بدون استرس و زحمت سود کلان داشتم. در بین همکاران، مرغدارانی هستند که با همان سرمایه میلیاردی برای تهیه آزاد نهاده طیور، مجبور شدند پول نزول بگیرند. بعضی از همکاران نیز کمتر از سهمیه همیشگی جوجه ریزی کردند.

این تولیدکننده که حدود ۱۶ میلیارد سرمایه گذاری کرده است می گوید آینده این کار را تنگ و تاریک می بیند چراکه که هیچ امیدی برای تولید ندارد.

یزدی در مورد پشتیبانی و حمایت دولت اظهار داشت: تخم مرع کالای ذخیره شدنی نیست و روزانه کل کشور حدود ۳هزار و ۲۰۰ تن تولید داریم که در کمتر از دو روز،‌ ظرفیت ذخیره تکمیل می شود.

فشار تعزیرات به افزایش گرانی نهاده‌های طیور اضافه کرده

مجید ملک زاده  یکی دیگر از مرغداران استان البرز است، این تولیدکننده نیز گفت: با وجود هزینه های بالا که با حذف ارز ترجیحی ایجاد شد اما اداره تعزیرات به تولیدکننده فشار وارد می کند که به مقدار خواسته شده، مرغ و تخم مرغ تحویل دهد و این مسئله کار را برای تولید کننده سخت کرده است.

ملک زاده می افزاید: قیمت تولید مرغ و تخم مرغ در کشورهای همسایه به ویژه ترکیه بسیار پایین‌تر است و همین مسئله باعث می شود نتوانیم صادرات انجام دهیم. مشکل بعدی این است که سیاست خارجی ما هم در بخش اقتصادی ضعیف عمل کرده و ایران نفوذی در کشورهای همسایه برای صادرات محصول طیور ندارد.

این تولیدکننده با اشاره به تسهیلات ارائه شده به بخش طیور گفت: قبل از آزادسازی قیمت ارز، نهاده را با ارز ۴۲۰۰ تومانی تهیه می کردیم اما حالا ارز حدود ۸ برابر شده به همین نسبت هزینه‌های جاری مرغداری نیز ۸ برابر شده بنابراین تسهیلات ارائه شده حتی پاسخگوی هزینه جاری مرغداری را هم نیست.

گرانی تولید، مرغداران خُرد را از بازار رقابت حذف می کند

ملک‌زاده در پاسخ به اینکه آیا دولت سهیمه نهاده با ارز دولتی را تحویل داده یا خیر، به ایلنا گفت: بخشی از نهاده فروردین و اردیبهشت ماه  را هنوز به ما ندادند و برای همین  بسیاری از مرغداران مجبور به تهیه نهاده با قیمت آزاد شدند.

وی با انتقاد از اینکه قیمت مرغ و تخم مرغ در بازار متناسب با هزینه تولید نیست، ادامه داد: در حال حاضر مرغداری‌ها فشار زیادی متحمل شده اند چرا که هزینه تولید آنها بسیار بالاست.  هرچند با همین قیمت دولتی هم مردم در فشار هستند و توانایی خرید گذشته را ندارند اما کار برای تولید کننده هم صرف ندارد. اگر  وضعیت به همین صورت ادامه پیدا کند مرغدار نهایت یکی دوماه از جیب هزینه کند پس از آن قطعا دست از تولید خواهد کشید. 

وی اضافه کرد:. موضوع دیگر این است که با این وضعیت تولید کننده‌های خُرد حذف خواهند شد و بازار فقط در انحصار چند تولیدکننده بزرگ قرار می گیرد و همین انحصار باعث می شود قیمت گذاری محصول انحصاری و از دست دولت خارج شود که این زمینه سازِ مشکلات بزرگ آینده این صنعت خواهد بود.

دولت تجدید نظر نکند، اتفاق مثبتی نمی افتد

احمد معماری مهندس تولیدات دامی هم که از سال ۷۵ به عنوان تولیدکننده در استان البرز فعال است به خبرنگار ایلنا گفت  : تمام مشکلات امروز صنعت مرغداری ناشی از گران شدن یک شبه قیمت نهاده است که هیچ افق روشنی برای رهایی از این وضعیت دیده نمی شود. 

این تولیدکننده گفت: تمام اموری که در جهاد کشاورزی  تصمیم‌گیری شده و در اتحادیه پیاده شد، نتیجه‌ای جز ضرردهی تولیدکننده ندارد. هیچ یک از این برنامه‌ها باعث نخواهد شد که فاصله قیمت بین نرخ تخم مرغ موجود در بازار فعلی و قیمتی که باید باشد، کاهش پیدا کند. اگر دولت در قیمت نهاده طیور، تجدید نظر نکرده و آن را اصلاح نکند، هیچ  اتفاق مثبتی صورت نخواهد گرفت.

دولت علاوه بر گرانی جوجه و نهاده، نرخ بیمه را هم بالا برد

یکی دیگر از تولیدکنندگان البرز که بیش از ۲۵ سال در منطقه سهیلیه استان فعالیت دارد در ارتباط با ارائه تسهیلات به ایلنا، گفت: این تسهیلات برای تولیدکننده ای که با نرخ جدید، تولید و به نرخ قدیم، عرضه می کند، سودی ندارد در شرایط فعلی فروش کم می شود و خریدار آزاد به دلیل کاهش نقدینگی، قدرت خرید ندارد. 

این تولیدکننده در ارتباط با صندوق بیمه نیز گفت: بیمه یکهزار و ۱۰۰تومانیِ صندوق به ۲هزار و ۷۵۰ تومان افزایش پیدا کرد. یعنی دولت علاوه بر گران کردن جوجه و نهاده، بیمه را هم گران کرد و تولیدکننده را کلا در شرایط تنگ اقتصادی قرار داد.

او به ادعای جهادکشاورزی مبنی بر خرید و صادرات اشاره کرد و گفت: این وعده ها واقعی نیست، عملکرد مهم است. وقتی می گویند نهادهای دامی در اختیارمان می‌گذارند و بعد در این امر تاخیر دارند، منِ تولید کننده نمی‌توانم گرسنگی جوجه هایم را ببینم و منتظر عرضه عقب افتاده چند ماه گذشته باشم مجبورم غذای جوجه را آزاد تهیه کنم.

پخش جوجه در روستا منجربه شیوع بیماری طیور می شود

این تولیدکننده که دامپزشک است با انتقاد از پخش جوجه های مازاد بین روستاییان توسط جهاد کشاورزی گفت: این اقدام برای جلوگیری از جوجه کُشی است اما این تصمیم باعث ایجاد مشکلات بسیاری در ماه های آینده خواهد شد چرا که در روستاها، قرنطینه و نگهداری بهداشتی وجود ندارد و نگهداری علمی از جوجه‌ها نمی شود به همین دلیل قطعا شاهد بروز بیماری های بسیاری بین مرغ و جوجه ها خواهد شد که به مرغداری های استان هم ضربه وارد می کند.

او گفت: پخش جوجه که بدون واکسیناسیون و جیره نهاده طیور به روستاییان داده می شود باعث درگیری فارمای صنعتی می شود و نتیجه این اقدام، ۶ ماه آینده مشخص می شود که با شیوع بیماری، مشکل کمبودِ مرغ و تخم مرع خواهیم داشت. از طرفی به جای نهاده طیور،بخشی از جوجه‌ها را تبدیل به پودر گوشت و پودر جوجه می‌کنند که این مسئله نه تنها بهداشتی نیست که باعث بیماری هم خواهد شد.

این تولید کننده، قطعی متناوب برق را نیز یکی دیگر از دغدغه های مرغداران دانست و گفت: سال گذشته قطعی برق ضربه زیادی به مرغداری‌های استان البرز وارد کرد که امیدواریم با انتشار دغدغه‌هایمان، امسال شاهدِ اتفاقات سخت و مشکلات بیشتر از این نباشیم اما گویا "آنچه به جایی نرسد، فریاد است".

گزارش: معصومه امین زاده