از بین رفتن محصولات استراتژیک خراسان جنوبی به دلیل افزایش آفت سن در مزارع/ آبرسانی به 500 روستای استان با تانکر

حسین فنودی در گفت و گو با خبرنگار ایلنا، با بیان اینکه خراسان جنوبی 25 سال است که همانند استان‌های همجوارش  با خشکیدگی و بی آبی روبرو است  به طوری که بسیاری از کشاورزانش بیکار شده‌ و به شغل‌های کاذب، کارگری و  حاشیه نشینی در مرکز استان  روی آورده‌اند ، گفت: بخش زیادی از  حاشیه‌نشینی را در مهرشهر بیرجند شاهد هستیم.طبق تحقیقی که در این باره انجام شد در سال 82 در این منطقه تنها 4  خانوار زندگی می‌کرد اما الان تعدادشان  به 70 الی 80 هزار نفر افزایش یافته است.

فنودی ادامه داد:  خشکسالی یک پدیده طبیعی است که اتفاق افتاده و باید برای آن چاره اندیشی شود. متاسفانه در دولت‌های قبلی اعلام شد برای خراسان جنوبی از خلیج فارس، دریای عمان و  خزر  آب می آوریم  و استان را از وضعیت خشکسالی خارج می کنیم اما تاکنون این اتفاق نیفتاده است هر چند همین موضوع هم نیاز به کار کارشناسی و بررسی‌های زیاد دارد.

وی عنوان کرد: با توجه به اینکه خراسان جنوبی با کشور افغاستان بیش از 300 کیلومتر مرز مشترک دارد و همچنین در کنار کویر لوت است، همه این عوامل باعث می‌شود که مردم اینجا شرایط کم آبی را نسبت به دیگر مناطق کشور بیشتر احساس کنند و با  شرایط سختی زندگی کنند.

عضو شورای عالی استان‌ها افزود: با توجه به خشکسالی‌های پی در پی، در سطح استان اقدام به حفر چاه کردند که متاسفانه باعث تخلیه آب سفره‌های زیرزمینی شد و همین تخلیه شدن آب باعث فرونشست زمین در بسیاری از مناطق استان خراسان جنوبی شده است. به شکلی که در بعضی از مناطق سطح آب و سفره های آب زیر زمینی تا 10 متر کاهش یافته اما با این وجود کشاورزان از این آب استفاده می کنند.

فنودی بیان کرد: 25 سال خشکسالی در استان مردم را با چالش کشاورزی و  مهاجرت از روستاها روبرو کرد.این در حالی است که در گذشته نه چندان دور بسیاری از همین روستاها دارای چشمه و قنات بوده اند که اکنون بسیاری از این قنات‌ها خشک شده‌اند. علت خشک شدن این قنات ها عدم بارندگی در فصل زمستان است.

فنودی عنوان کرد: برای اینکه بتوانیم مرزها را نگه داریم و مرز نشینان ما در مرز بمانند باید آبرسانی شوند. دولتمردان وعده دادند که آب را  از شمال یا جنوب به کویر مرکز و شرق ایران منتقل می کنند که گویا تا کرمان هم رسیده ولی هنوز به استان ما نرسیده که این خودش قطعا باعث می‌شود شرایط زندگی برای مردم سخت‌تر شود به گونه‌ای که اینجا نتوانند شرایط را تحمل کنند.

وی گفت: خراسان جنوبی یک درصد یعنی یک میلیون از جمعیت کشور را تشکیل می‌دهد و سومین استان پهناور کشور است و طبس بزرگترین شهرستان خاورمیانه است هم به لحاظ بعد جمعیتی و هم مساحتی  که متاسفانه اگر در شرایط سخت بی آبی قرار بگیرد عده‌ زیادی از مردم زندگی‌شان را رها می‌کنند. هرچند طبق آزمایشاتی که انجام و اعلام شده همین آب شربی هم که مردم استفاده می کنند خیلی سالم نیست.

فنودی ادامه داد: جدا از کم آبی در استان شبکه های آبرسانی هم بسیار فرسوده و قدیمی‌اند به حدی که پرتی آب طبق گفته مسئولان استانی از مصرف خود آب بیشتر است.اهالی کنتور دارند اما آبی که  قبل از کنتور از طریق شبکه هدر می رود بسیار بیشتر است. چرا که لوله‌های فلزی و پلاستیکی عمرشان به 50 سال می‌رسد و کاملا فرسوده شده اند. باید برای تعمیر و بازسازی این لوله‌ها هم اعتباری در نظر گرفته شود.

هدایت آب‌های سطحی به افغانستان

وی تصریح کرد: در مناطقی مرزی سربیشه، درمیان، نهبندان و زیرکوه ، آب‌های سطحی به راحتی به سمت کشور افغانستان هدایت می‌شوند  در صورتی که  با احداث سد یا بندهای خاکی باید  از  هدایت‌ این آب‌ها  به سمت افغانستان جلوگیری کرد.

نماینده خراسان جنوبی در شورای عالی استان‌ها تصریح کرد: رود شور پس از گذر از سربیشه، بیرجند و خوسف -که حوزه آبریز بزرگی را تشکیل می دهند  - به حوزه کویر وارد می شود، این آب پس از گذشتن از سه شهرستان  رود بزرگ بیرجند یا کال‌شور را تشکیل می دهد  که را می توان با احداث سد جلوی ورود این آبها را به کویر گرفت.

عضو شورای عالی استان ها ادامه داد: کشور افغانستان نه تنهاحقابه‌ای به سمت ما هدایت نمی‌کند بلکه آب‌ ما  هم به سوی این کشور هدایت می‌شود. باید سد و بندهای خاکی ایجاد کنند و از هر طریقی جلوی این هدر رفت آب را بگیرند و از کاهش آب های زیر زمینی و فرونشست زمین ها پیشگیری کنند.

فنودی در بخش دیگری از صحبت‌های خود به مشکلات کشاورزی نیز اشاره کرد و گفت: به دلیل کاهش بارندگی و کمبود آب کشاورزی امسال نسبت به سال گذشته کاهش 60 درصدی تولید زعفران را داشتیم. قطعا اگر تولید این محصول کاهش یابد بر روی افزایش قیمتش اثر گذار خواهد بود و هم اکنون از مثقالی 30 هزار تومان به 180 هزار تومان افزایش یافته است. اگر چه  دولت اندکی از کشاورزان حمایت  کرده اما قیمت این محصول به دلیل عدم بارندگی به شکل سرسام آوری افزایش یافته است.

افزایش قیمت عناب ، زرشک و زعفران به دلیل کمبود آب

وی عنوان کرد: کمبود آب کشاورزی در سال های اخیر بر روی قیمت عناب و زرشک هم تاثیر گذاشته، آن‌هم محصول زرشک که قطب تولیدش در خراسان جنوبی است. کمبود آب باعث تشدید آفت سن شده و باعث از بین رفتن بسیاری از باغات و محصولات استراتژیک  استان یعنی زعفران و زرشک و عناب شده است.

عضو شورای عالی استان ها اضافه کرد: اگر بتوانیم با احداث سد آب های سطحی را نگه داریم حجم آبی که از طریق رود کال شور  جمع می شود  میلیارد ها متر مکعب آب است  اما چون آب های این استان دائمی نیست و با یک بارندگی به شکل رگباری می بارد و به شدت از مناطق می گذرد و   به دلیل سیلابی بودن‌ منطقه در زمین فرو نمی رود ، همگی هدر می‌روند.