خشکسالی تالاب‌های فارس را از چرخه زیستی خارج کرد؛
قهر پرندگان مهاجر با تالاب های فارس/ ریزگرد های نمک به شیراز می‌رسند/ وضعیت تالاب پریشان بحرانی شد
خشکی، بی آبی و شیوه میهمان نوازی تالاب های فارس، پرندگان مهاجر را به قهر با این زیستگاه ها برده است.
به گزارش خبرنگار ایلنا، بهره‌برداری بیش از حد و غیرمجاز از سفره‌های آب زیرزمینی باعث شده تا تالاب‌های فارس به واسطه خشک شدن از چرخه زیستی خارج شده و هر کدام از آنها به کانون ریزگردی برای اهالی این مناطق تبدیل شوند.
وضعیت ناگوار تالاب ها به حدی است که حتی یک پرنده مهاجر هم به سمت تالاب ها نیامده اند.
مدیر کل محیط زیست فارس در بازدید از پارک ملی بمو و همزمان با هفته محیط زیست با بیان اینکه امسال تالاب‌های فارس کاملا خشک شده اند و هیچ پرنده مهاجری به تالاب ها نیامده است، گفت: آب سدها نیز کم شده است و با وجود اینکه حقآبه هم برای تالاب‌ها تعیین شده اما اولویت با آب شرب بوده است و اگر از آب شرب اضافه آید به دیگر مناطق و تالاب‌ها داده می‌شود.
به گفته عطا پورشیرزاد تغییر معیشت مردم در حاشیه تالاب‌ها می‌تواند کمک کند تا وضعیت تالاب‌ها بدتر نشود.
وی معتقد است ریزگردهای محلی ناشی از خشکیدگی تالاب در کنار ریزگردهای فرامنطقه‌ای سلامت مردم را به خطر می‌اندازد و ادامه داد: تالاب مهارلو، تالاب نمک است و اگر به طور کامل خشک شود ریزگرد نمک زندگی در شیراز را دچار مشکل می‌کند.
مدیر کل محیط زیست فارس با بیان اینکه برداشت زیاد از آب‌های زیرزمینی عامل اصلی خشکیدگی تالاب‌ها است، ابراز کرد: باید استفاده از چاه‌ها هوشمند شود و معیشت جایگزین برای مردم تعریف شود و این برنامه‌ها باید ادامه‌دار باشد.
پورشیرزاد با بیان اینکه تغییر اقلیم و دیگر مسائل سبب آسیب و خطر برای تنوع زیستی و محیط زیست شده است که نتیجه آن تهدید سلامت مردم است، عنوان کرد: گستردگی، تنوع خاص، پیچیدگی و چالش‌های محیط زیست در فارس امری آشکار است اما مدیریت ارشد استان باورمندانه و عمیقاً نسبت به محیط زیست برنامه دارند.
وضعیت بحرانی تالاب پریشان
در ادامه معاون محیط زیست فارس با بیان اینکه در بین تالاب های استان وضعیت پریشان خیلی بحرانی است، عنوان کرد: این تالاب از سال ۸۸ کاملا خشک شده است و هیچ آبگیری نمی شود و با طرح انتقال آب از سد نرگسی به میزان ۲۰ میلیون متر مکعب ۳ ساله مشکل پریشان حل می شود.
نبی اله مرادی علت خشکیدگی و وضعیت بحرانی پریشان را کسری 40 میلیون مترمکعبی مخازن آب این تالاب عنوان و خاطرنشان کرد: هزار چاه در اطراف پریشان فعال است که بدون محدودیت برداشت آب انجام و کشت می‌شود.
به گفته وی باید به سمت مسلوب کردن چاه‌های غیرمجاز و تغییر الگوی کشت رفت تا پریشان جان بگیرد.
مرادی درخصوص آخرین وضعیت تالاب‌های استان فارس گفت: تنها تالاب هفت برم و برمشور با وجود مشکلات زیاد زنده هستند و کارکرد تالابی دارد و مابقی تالاب‌ها خشک شده و وضعیت مناسبی ندارند.
معاون محیط زیست طبیعی و تنوع زیستی فارس با اشاره به انعقاد تفاهم‌نامه بین 10 دستگاه اثرگذار در احیای تالاب‌ها عنوان کرد: دستگاه‌های مرتبط موظف شدند براساس برش زمان‌بندی به تکالیف خود عمل کنند و برای تالاب‌های پریشان، مهارلو و کافتر نیز برنامه احیا در نظر گرفته شده است.
حفظ حریم هفت برم مطالبه محیط زیست است
معاون محیط زیست فارس در خصوص ساخت و ساز ها در حریم تالاب هفت برم و مشخص نبودن این حریم، گفت: در چند سال گذشته با تغییر کاربری که در هفت برم رخ داده است منجر به ساخت و سازهایی شده است که به این موضوع ورود کرده ایم و بازرسی‌ها بیشتر و دستگاه قضایی ورود کرده است .
مرادی با بیان اینکه در هفت برم ساختمان واحد حفاظتی در حال ساخت است که امسال کار خود را شروع خواهد کرد، عنوان کرد: با ایجاد واحد نظارتی محیط زیست بر روی ساخت و سازها به طور کامل نظارت می شود و سارمان آب منطقه ای باید حریم ان تالاب را مشخص کند.
وی با اشاره به جهاد کشاورزی نیز باید در رابطه با تغییر کاربری زمین‌های اطراف ورود کند، ابراز کرد: حفظ حریم هفت برم نیز مطالبه ما هم است و باید این برنامه‌ها در هفت برم اجرایی شود.
مرادی افزود: محیط زیست برای حفاظت از هفت برم بحث آموزش، پاکسازی محل، جلوگیری از صید، شکار غیر مجاز و تشدید گشت‌ها تاکید دارد و نظارت محیط زیست در هفت برم به صورت شبانه‌روزی می‌شود.
80 پروانه اکتشافات معدنی در منطقه بهرام گور ابطال شد
معاون محیط زیست طبیعی و تنوع زیستی استان فارس درباره مجوز اکتشافات معدنی در منطقه حفاظت شده بهرام گور نیز گفت: این منطقه از مناطقی است که تفاهم نامه سازمان محیط زیست و وزارت صنایع و معادن برای حفاظت از آن مربوط به دهه 40 است و در برخی از نقاط از آن نیز معدن‌کاوی محدود و ممنوع شده است و برخی نقاط هم این ممنوعیت وجود ندارد.
مرادی با بیان اینکه در منطقه بهرام گور فعالیت معدنی ممنوعیت کامل نداشته است، عنوان کرد: در گذشته تعداد زیادی پروانه معادن صادر شده بود و در ابتدای دهه 90 تعداد موارد ثبت شده بسیار زیاد بود که مورد اعتراض قرار گرفت.
وی ادامه داد: برای حفاظت از این منطقه صنعت و معدن و محیط زیست تعامل کردند که برای جلوگیری از تخریب گسترده حدودی مشخص شود که 5 پهنه مشخص و به محیط زیست اعلام شد تا غیر از آن در جای دیگری اکتشافات انجام و پروانه جدید صادر نشود.
به گفته مرادی همچنین برخی از پروانه های قدیمی ابطال شد و برای حفاظت از منطقه بهرام گور 80 پروانه ابطال و 6 پهنه معرفی شد که در نهایت به 4 پهنه رسید.
معاون محیط زیست فارس تصریح کرد: درحال حاضر عملیات معادن برای 2 پهنه در منطقه بهرام گور به مرحله اکتشاف رسیده است و قطعا اگر برای مدیریت بهتر موضوع در منطقه نبود به همین پهنه ها هم رضایت داده نمی شد.
شناسایی مناطق با ریسک بالای حریق
معاون محیط زیست طبیعی و تنوع زیستی فارس با اشاره به گرمای هوا و امکان حریق در مناطق حفاظت شده استان گفت: از ابتدای دهه 90 آتش‌سوزی‌ها به دلیل خشکی هوا و ورود بیشتر مردم به عرصه‌های طبیعی شدت گرفت.
مرادی با بیان اینکه برای کاهش آتش‌سوزی‌ها برنامه‌ها و اقدامات پیشگیرانه انجام می‌شود، ابراز کرد: در همین راستا برای تشکیل گروه‌ها در نقاط مختلف استان و تجهیز آنها اقدام و نقاط بحرانی شناسایی شده است که از کل محدوده محیط زیست استان فارس ۴ تا ۵ منطقه با ریسک بالای حریق هستند.
هر ۱۵ هزارهکتار تنها یک محیط بان داریم
همچنین معاون توسعه سازمان محیط زیست نیز با اشاره به کمبود نیروها در محیط زیست فارس گفت: براساس استاندارد جهانی هر هزار هکتار یک محیط بان نیاز است اما برای هر ۱۵هزار هکتار یک محیط‌بان داریم و نسبت به کل کشور کمبود در استان فارس بسیار زیاد است.
هوشنگ علیپور با بیان اینکه در استان فارس ۱۳منطقه تحت مدیریت محیط زیست است، عنوان کرد: این۱۳ منطقه شامل ۸منطقه حفاظت شده، ۳ پارک ملی، ۲ پناهگاه وحش و ۲۱منطقه شکار ممنوع است.
وی با بیان اینکه در کل کشور ۳ هزار و ۲۰۰ محیط‌بان استخدام سازمان هستند در حالی که حداقل باید ۷ هزارو ۵۰۰ نفر باشند، تصریح کرد:امسال فقط ۳۰۰نفر سهم استخدام محیط بان آن هم در سطح کشور داده شده است.
جبران کمبود نیرو با پذیرش کارکنان علاقمند به محیط زیست
مدیرکل محیط زیست فارس نیز در رابطه با کمبود نیرو در محیط زیست گفت: درواقع کمبود نیرو به شدت وجود دارد به گونه‌ای که از ۸۰۰ ردیف پستی ۵۰۰ ردیف خالی است و برای جبران این نقیصه کارکنان دیگر دستگاه‌ها را که علاقه‌مند به محیط زیست باشند به ویژه در حوزه محیط‌بانی پذیرا هستیم.
پورشیرزاد با بیان اینکه با توجه به محدودیت‌های استخدامی تنها راهکار همین است، خاطرنشان کرد: استفاده از ظرفیت عشایر نیز بسیار خوب است به ویژه فارس که بیشترین جمعیتی عشایری را دارد و سازمان محیط زیست با عشایر تفاهم‌نامه‌ای امضا کرده، پیشنهادی دادیم که استان فارس پایلوت این همکاری شود و در آینده نزدیک این امر اجرایی می‌شود.
