سالانه 80 هزار نفر در ایران دچار مار و عقرب گزیدگی می‌شوند / تولید نوش دارو از نیش افعی‌های مارکوه دامغان + فیلم

به گزارش خبرنگار ایلنا از سمنان، پس از عبور از حدود 90 کیلومتر مسیر دامغان به سمت اصفهان نرسیده به منطقه کوه زر به محدوده ای بیابانی به نام «مارکوه» می رسیم. وجه تسمیه این منطقه بی جهت و بی ارتباط با نام آن نیست. منطقه ای با 100 هزار متر مربع وسعت و پر از سنگ و خاک که   جای جای آن لانه  و محل زندگی انواع مارها  است.

بسیار بعید است که به مارکوه مراجعه کنید و چند صد مار و شاید هم بیشتر نبینید؛ در ایران بیش از ۷۰ گونه مار وجود دارد که ۲۰ گونه آن سمی و ارزشمند هستند. منطقه کویری مارکوه دامغان به عنوان یکی از مهمترین زیستگاه های مارهای سمی کشور و یکی از تولید کنندگان اصلی مواد اولیه صنعت پادزهرسازی است.

این منطقه با دارا بودن 6 نوع افعی سمی که خطرناک‌ترین آن «افعی شاخدار» است ناجی مارگزیدگانی است که در اقصی نقاط ایران به مارگزیدگی دچار می شوند.

انجام عملیات زهرگیری از مارهای «مارکوه» با نظارت حفاظت محیط زیست

علی آذرپور رئیس اداره حفاظت محیط زیست دامغان در این باره به خبرنگار ایلنا گفت: عملیات مارگیری در منطقه کویری مار کوه همه ساله با شروع فصل پاییز و به منظور تولید پادتن انجام می‌شود.

وی با تاکید بر اینکه عملیات زهرگیری تحت نظارت اداره حفاظت محیط زیست دامغان انجام می شود، تصریح کرد: سالیانه 100 حلقه مار توسط موسسه سرم سازی رازی از این منطقه جمع آوری و به منظور عملیات زهرگیری به اداره حفاظت محیط زیست دامغان انتقال داده می شود.

آذرپور ضمن بیان اینکه تاکنون شاهد تلفات مارها به دلیل انجام عملیات زهرگیری نبودیم، ادامه داد: وجود افعی ها در مار کوه برای زنجیره غذایی و تنظیم جمعیت جوندگان مهم و رهاسازی آنها  پس از زهرگیری الزامی است .

نقش مارهای منطقه جنوب دامغان در کنترل سالک

رئیس اداره حفاظت محیط زیست دامغان به بحران شیوع سالک در سال های اخیر در روستاهای جنوبی دامغان اشاره کرد و افزود: دخالت بشر و برهم زدن چرخه طبیعت سبب رشد روزافزون موش های صحرایی شده که عامل اصلی شیوع سالک است.

وی گفت: اخیرا برخی از مسئولان و ساکنان روستاهای جنوبی دامغان به این نتیجه رسیدند که در صورت وجود مار در  منطقه، موش های صحرایی طعمه مار شده و شاهد شیوع سالک نخواهیم بود.

آذرپور یادآور شد: مارکوه دامغان از مناطق حفاظت شده اداره حفاظت محیط زیست است که عملیات مارگیری توسط افرادی ماهر از شمال کشور و مشهد صورت می پذیرد.

سالانه 80 هزار نفر دچار مار و عقرب گزیدگی می شوند

رئیس اداره محیط زیست دامغان اظهار کرد: طبق گفته کارشناسان در ایران سالانه بیش از 80 هزار نفر دچار مار و عقرب گزیدگی می شوند و نوش داروی درمان این افراد واکسنی است که از زهر افعی های دامغان در موسسه واکسن و سرم سازی رازی ساخته می شود.

وی گفت: در هر بار مراجعه صیادان به مارکوه از 100 حلقه افعی زهرگیری می شود تا 10 الی 15 سی سی زهر برای ساخت پادزهرهای مورد نیاز استحصال شود.

آذرپور اضافه کرد: مارکوه دامغان دارای «افعی قفقازی»، «افعی جعفری»، «افعی گرزه»، «افعی زنجانی»، «کفچه مار» و «افعی شاخدار» است و از مجموع سموم این مارها آنتی ژن تهیه می شود و پس از تزریق به اسب ها و تولید پلاسما از آن واکسن و سرم ضد مارگزیدگی می سازند.

آذرپور تصریح کرد: زهرها در موسسه رازی تبدیل به واکسن و سرم های ضدگزش شده تا در اختیار وزارت بهداشت قرار گیرد و با توزیع در همه بیمارستان ها و مراکز درمانی جان مصدومان را نجات دهد.

محمد عباسی رئیس سازمان نظام پزشکی دامغان در گفت و گو با خبرنگار ایلنا بیان کرد: هر ساله از اواخر فصل بهار تا پایان تابستان شاهد مراجعه افرادی به بیمارستان ولایت به علت مارگزیدگی هستیم.

عوارض ناشی از نیش مارهای کویری شدیدتر از سایر مناطق است

وی ادامه داد: آخرین مورد مارگزیدگی در دامغان مربوط به یک ماه گذشته بود که خانم 60 ساله ای دچار مارگزیدگی شد و پس از یک هفته معالجه و درمان با حال عمومی نسبتا خوب ترخیص شد.

عباسی تصریح کرد: بنا به دلایل متعددی نیش مارهای مناطق کویری همچون دامغان شدیدتر است و سابقه اعزام مارگزیدگان به مرکز استان و حتی تهران نیز وجود دارد.

رئیس سازمان نظام پزشکی دامغان یادآور شد: داروهای مورد نیاز برای معالجه افرادی که دچار مارگزیدگی می شوند در بیمارستان ولایت موجود است و کمبود دارو نداریم اما گاهی اوقات به دلیل وخامت حال بیماران مجبور به اعزام آنها به سایر مراکز درمانی تهران هستیم.

وی اظهار کرد: عوارض مارگزیدگی در برخی از افراد گاهی تا یک یا دو سال باقی می ماند و بسیاری از اعضای بدن همچون قلب، ریه و ... را درگیر می کند.

گزارش: محمود بانی