ایلنا از قزوین گزارش می دهد؛
واکاوی دلایل تعرض و مزاحمت‌های خیابانی/ وجود نگاه مرد سالار، ابزاری و درجه دو به زنان/ برخورد قاطع و غیرتمندانه پلیس با مزاحمان
با وجود تاکیدات بسیار زیادی که در قانون و شرع ما بر تکریم زنان در جامعه می‌شود، مزاحمت، توهین و کنایه به بانوان یکی از ناهنجاری های رایج در جامعه است.
به گزارش خبرنگار ایلنا از قزوین، متاسفانه گاهی شاهدیم که در برخی مواقع عبور از یک کوچه یا منطقه به معضلی جدی برای زنان تبدیل می‌شود و با تاریک شدن هوا این ترس و نگرانی افزایش می یابد. یک خانم قزوینی با گلایه فراوان از مسئولان شهری گفت: مسیر رفت و آمد من در مرکز شهر، حدفاصل پارک بانوان و چهارراه فسطین از یک محوطه بزرگ می گذرد که هیچ روشنایی ندارد و محل تجمع اراذل و اوباش شده و هر بار از این محل عبور می کنم نگرانم که مشکلی پیش نیاید.
این دختر جوان ادامه می دهد: بارها پیش آمده که برخی از همین اوباش جلوی راهم سد شوند، دستم را بگیرند، طعنه بزنند و با الفاظی چندش آور مرا صدا کنند، سرم را پایین می اندازم و سعی می کنم سریع از آن منطقه عبور کنم.
وی با بیان اینکه مسئولان سعی دارند ما را مقصر جلوه دهند، گفت: شاید اگر روشنایی خیابان ها را بیشتر کنند این اتفاقات کمتر شود و یا شرایطی برای ما باشد که بتوانیم از خودمان دفاع کنیم، برای مثال اسپری فلفل یا شوکرالکتریکی همراه خود داشته باشیم.
خانم دیگری می گوید: پل های عابر پیاده یکی از ترسناک ترین محل هایی هستند که من مجبورم از آنها عبور کنم، هر بار در پل عابر پیاده با مردی روبرو می شوم می ترسم و گاهی فکر می کنم خطر عبور از عرض خیابان کمتر است.
ریشه مزاحمت های خیابانی زنان
دکتر توران والی مراد درباره ریشه این رفتارها گفت: ریشه این مزاحمت‌ها و بسیاری از گرفتاری‌های دیگر زنان ما در جامعه امروز نگاهی است که از گذشه تاکنون وجود داشته که زنان را شهروندان درجه دو می‌دانند که صرفا برای خدمت به مردان خلق شده اند.
این جامعه‌شناس با اشاره به تبلیغات و محتوی رسانه‌های غربی افزود: به دیدگاه غلطی که از گذشته وجود داشت هجمه های غربی در سال‌های اخیر را هم اضافه کنید که به نگاه ابزاری و جنسی به زنان دامن می زند این نگرش است که منجر به این می‌شود که افراد به خودشان اجازه دهند کرامت انسانی زنان را نادیده بگیرند و جایگاه آنان را خدشه دار کنند.
والی مراد با بیان اینکه نگاه انقلاب اسلامی به زن این است که زنان در تصمیم گیری‌ها، نقش حیاتی دارند و حضور آنان در جامعه سرنوشت ساز است، تصریح کرد: متاسفانه در چند دهه اخیر، رفته‌رفته به همان نگاه ابزاری که قبل از انقلاب بود بازگشتیم و به رغم اینکه زنان ما بسیار رشد کردند و متعالی شدند اما از آنجا که مجموعه نظام، مردسالار است و نگاه‌شان این است که زنان نمی‌توانند از عهده کارهای بزرگ برآیند، از آنها در پست های عالی بهره نبردند.
وی با اشاره به زنانی که در عرصه‌های مختلف اجتماعی، فرهنگی و علمی افتخار آفریده‌اند،گفت: به دنبال همان نگاه بالا به پائین که به زنان وجود دارد ما می‌بینیم که روسای دانشگاه‌های ما تماما مرد هستند، مدیران رسانه‌ای ما همگی مرد هستند و به همین دلیل خیلی وقت‌ها دستاوردهای زنان در جامعه ما نادیده گرفته می‌شود.
والی مراد با بیان اینکه از دید انقلاب اسلامی زنان جایگاه والایی دارند ولی در سپهر سیاسی ایران جای زنان خالی است، ادامه داد: در دیداری که در ابتدای دولت یازدهم با دکتر ظریف داشتیم از ایشان خواستم که سخنگوی خود را از زنان توانمند انتخاب کند و ما شاهد بودیم که با انتخاب خانم مرضیه افخم چقدر خوب از عهده این کار برآمدند؛ از وزیر کشور هم در دیداری خواستم این تفکر که زنان نمی توانند را کنار بگذارند و از زنان در پست های کلیدی استفاده کنند تا دختران ما الگوهای مناسبی برای خود پیدا کنند.
این فعال حقوق زنان خاطر نشان کرد: فقط مسئله نگرش مردان به زنان نیست که نیاز به اصلاح دارد بلکه زنان نیز باید دید درستی به خودشان پیدا کنند و از عرضه خود به عنوان ابزاری جنسی خودداری کنند.
وی با تاکید بر جایگاه زنان در جامعه اسلامی افزود: دیدگاه غربی می‌گوید مالکیت زن بر بدن خودش به او اجازه می دهد هر کاری دوست دارد انجام بدهد ولی نگاه اسلامی معتقد است چه زن و چه مرد، کسی مالک بدن خود نیست و مالک همه ما خداست؛ بنابر این در چنین نگاهی هم زنان باید با رعایت موازین شرعی خود را از نگاه‌های ابزاری محافظت کنند و هم مردان از آسیب رساندن یا مزاحمت برای آنها خودداری کنند.
این جامعه شناس مشکلاتی از جمله مزاحمت‌ها را نتیجه همین نگاه های مدیران به زنان دانست و افزود: وقتی ما 12 میلیون جوان مجرد داریم که امکان ازدواج برای‌شان تسهیل نمی‌شود و امروزه از طریق فضاهای مجازی مورد هجوم فرهنگی هم قرار می‌گیرند، طبیعی است که گرفتار هیجاناتی می‌شوند که منجر به رفتارهایی از جمله مزاحمت برای بانوان می شود.
والی مراد در پاسخ به این سئوال که چرا بعضی از زنان در مقابل مزاحمت‌ها سکوت می‌کنند و به مراجع قانونی شکایت نمی کنند، گفت: جامعه زنان عرف خودش را دارد؛ انسان با عقلی که دارد منافع و خطراتی که یک اقدام در پی دارد را با خود می سنجد. در نتیجه زنان وقتی با خود سبک سنگین می‌کنند و می‌بینند در صورت پیگیری قانونی هیاهوی بسیاری می‌شود و خیلی سخت می‌توانند ادعای خود را ثابت کنند، ترجیح می‌دهند سکوت کنند و نادیده بگیرند.
این فعال حقوق زنان با اشاره به اقداماتی که برای افزایش امنیت اجتماعی زنان انجام داده است، گفت: برای ریاست قوه قضائیه نامه نوشتم و خواستار تشکیل معاونت امور زنان در این قوه شدم تا وقتی به زنان تعرضی شد جایی باشد که بتوانند به راحتی و فورا پیگیر شکایت خود شوند و دادخواهی کنند. در نامه دیگری از مجلس نیز خواستم که در برنامه ششم توسعه در اصلاحات فرهنگی خود مسائل زنان را در نظر بگیرد و حضور آنها در زمینه های مختلف به ویژه پست های تاثیر گذار را تسهیل کنند.
برخورد قانون با مزاحمان نوامیس
صدیقه ربیعی با بیان اینکه در قانون، ضمن توجه به جایگاه و شئون زنان، به مسئله امنیت بانوان در جامعه به خوبی پرداخته شده است، گفت: در ماده ۶۱۹ قانون مجازات اسلامی صراحتا آمده است هر کس در اماکن عمومی یا معابر متعرض یا مزاحم اطفال یا زنان شود یا با الفاظ و حرکات مخالف شئون و حیثیت به آنان توهین نماید به حبس از دو تا شش ماه و تا (۷۴) ضربه شلاق محکوم خواهد شد.
مدیرکل دفتر امور زنان و خانواده استانداری قزوین تصریح کرد: برای ضمانت اجرایی قانون، نیروی انتظامی گشت‌های امنیت اخلاقی را در سطح استان داشته و با کسانی که مخل امنیت زنان و کودکان می شوند برخورد جدی و قانونی لازم را بعمل می آورند.
ربیعی از کاهش آمار مزاحمت ها و تعرض به بانوان خبر داد و گفت: آمارها نشان می دهد مسئله مزاحمت برای بانوان سیر کاهشی چشمگیری داشته به گونه‌ای که در سال‌های ٩٨ و ٩٩ کمترین میزان جرم را به خود اختصاص داده است. خوشبختانه گزارش‌ها نشان می‌دهد مزاحمت یا تعرض فیزیکی به بانوان بسیار محدود بوده و در این زمینه اقدامات خوبی صورت گرفته است اما به هیچ وجه نمی‌توان از مزاحمت‌های لفظی گذشت و آنها را کم اهمیت انگاشت.
ربیعی با بیان اینکه کارشناسی های انجام شده نشان می دهد در حوالی پارک بانوان و تفرجگاه‌ها و مناطق و معابر خلوت مزاحمت‌ها بیشتر است، گفت: اینکه برخی مناطق شهر ما روشنایی یا امنیت کافی ندارند در جلسات استانداری مطرح خواهد شد اما لازم است علاوه بر شناسایی آن مناطق توسط دستگاه‌های ذیربط که در این زمینه وظیقه قانونی دارند همشهریان عزیز هم هر نقطه مشکلی را دیدند گزارش کنند تا در جلسات مربوطه طرح مساله شود.
در فرهنگ سازی، مادران موثرترین نقش را دارند
وی با بیان اینکه عفیف بودن منحصر به زنان ما نیست و مردان ما نیز باید عفت و اخلاقیاتی که از مرد ایرانی مسلمان انتظار می رود را رعایت کنند، ادامه داد: در سال 1400 سرفصل های آموزشی در نظر گرفته ایم که به این مسئله در آن پرداخته شده است اما اصلی ترین کار فرهنگی در این زمینه باید در خانواده ها و توسط مادران ما انجام شود.
ربیعی با بیان اینکه مادران به عنوان کسانی که نسل آینده ما را تربیت می کنند مهمترین نقش را در این زمینه ایفا می کنند، افزود: آنها باید پسران خود را به گونه ای تربیت کنند که حافظ امنیت زنان ما در جامعه باشند نه اینکه مخل امنیت و موجب مزاحمت برای آنها.
مدیرکل دفترامور بانوان و خانواده استانداری قزوین گفت: ما وظیفه داریم شرایط را برای حضور امن زنان در جامعه فراهم کنیم؛ درست است که رعایت حجاب و عفاف توسط بانوان نیز مطابق شرع و قانون باید صورت گیرد اما عدم رعایت یا قصور عده ای از زنان در آن به هیچ وجه نباید بهانه یا توجیهی برای مزاحمت یا برهم‌زدن امنیت جامعه شود.
نیروی انتظامی مسئول تامین امنیت در شهر است
سرهنگ ابوالفضل قلی‌پور در پاسخ به این پرسش که بعضی بانوان را مقصر می دانند و معتقدند در ساعات نیمه شب باید از تردد در شهر خودداری کنند، گفت: به هیچ وجه چنین صحبتی پذیرفتنی نیست، شاید خانمی بخواهد ساعت 2 بامداد در هر نقطه ای از شهر قدم بزند، تامین امنیت او وظیفه ماست و هیچ کس نباید جرات کند امنیت شهروندان ما را به خطر بیاندازد.
معاون عملیات فرماندهی نیروی انتظامی استان قزوین با بیان اینکه تمام بانوان باید امنیت‌شان تامین شود و ما با مزاحمان آنها برخوردی غیرتمندانه خواهیم داشت، افزود: بانوان با پوشش صحیح اسلامی خودشان می‌توانند خود مراقبتی کرده و امنیت خودشان را تامین کنند اما این به بدان معنا نیست که اگر کسی حجاب کامل نداشت دیگران حق دارند مزاحم او شوند.
سرهنگ قلی پور در مورد روند رسیدگی به چنین مزاحمت هایی گفت: اگر واحدهای گشتی ما شاهد مزاحمت باشند سریعا برخورد لازم را انجام خواهند داد در غیر این صورت شهروندان با تماس با مرکز فوریت‌های پلیس110 مطمئن باشند در کمتر از 10 دقیقه همکاران ما در محل حضور خواهند یافت.
گزارشات مردمی، نقش موثری در کاهش آمار مزاحمت ها دارد
معاون عملیات فرماندهی نیروی انتظامی استان قزوین با بیان اینکه نیروهای انتظامی از همین مردم هستند و مردم نیز چشم و گوش ما هستند، افزود: از شهروندان تقاضا داریم مسائل و مشکلات خود را با ما در جریان بگذارند و با ما در ارتباط باشند. اگر به گزارشات آنها رسیدگی نشد پیگیری کنند، تمام مکالمات در سامانه ما ضبط خواهد شد و اگر قصوری از همکاران ما سر زده باشد حتما پیگیری خواهیم کرد.
سرهنگ قلی پور اظهار داشت: در رفع معضلات این چنینی، مناسب سازی فضاهای شهری اهمیت زیادی دارند، برای مثال در خیابان مجاهد درختان پوشش مناسبی برای برخی سودجویان ایجاد کرده و نیاز است که روشنایی در این منطقه بیشتر شود؛ در خیابان‌های ایران گاز و راه آهن نیز وضعیت مشابهی داریم. به علاوه شهرک‌های اقماری داریم که نیازهای اولیه نوجوانان و جوانان در آن مهیا نیستند و باید امکانات مناسبی فراهم شود، از جمله توسعه ورزشگاه ها، کتابخانه ها و اماکنی که جوانان بتوانند اوقات فراغت خود را در محیطی سالم سپری کنند و از آسیب های اجتماعی دور بمانند.
وی با تاکید بر لزوم توجه به مناطق مختلف شهر ادامه داد: در بحث روشنایی شهر ما از مسئولان مربوطه درخواست داریم با ما همکاری‌های بیشتری داشته باشند؛ محله‌هایی هستند که بیشترین آمار معضلات اجتماعی را در آنها شاهد هستیم اما نه ورزشگاه مناسبی دارند، نه کتابخانه نه استخر و تجربه به ما نشان داده است که این قبیل اقدامات فرهنگی حتما از برخوردهای قهری موثرتر واقع می شوند.
