مدیرکل منابع طبیعی لرستان:
۲۰ درصد از حجم روان آبهای اخیر در خرمآباد ذخیرهسازی شد
مدیرکل منابع طبیعی و آبخیزداری لرستان، گفت: با اجرای سازههای آبخیزداری، ۲۰ درصد از حجم روان آبهای اخیر در خرمآباد ذخیرهسازی شد.
به گزارش ایلنا، شیرزاد نجفی امروز دوشنبه در جمع خبرنگاران، گفت: روند رو به رشد وقوع سیلاب در سالهای اخیر حاکی از آن است که اکثر مناطق کشور در معرض تهاجم سیلابهای مخرب قرار داشته و ابعاد خسارات و تلفات جانی و مالی سیل افزایش یافته است.
سیلاب و خشکسالی دو روی سکه تغییرات آب و هوایی
او با اشاره به اینکه به دلیل تنوع شرایط اکولوژیکی، دستیابی به یک الگوی مشخص و یا ارائه دستورالعمل معین که دارای کاربرد یکسان در تمامی حوزههای آبخیز باشد میسر نیست، عنوان کرد: به همین دلیل افزون بر شناخت حوزهها و مسائل آنها، اولویت عملیات آبخیزداری، متناسب با پتانسیلهای موجود اجتنابناپذیر است.
مدیرکل منابع طبیعی و آبخیزداری لرستان، استفاده غیر اصولی از اراضی را دلیل محکمی بر موجبات برهمخوردن تعادل اکولوژیک که در نهایت منجر به افزایش پتانسیل سیل خیزی حوزههای آبخیز میشود، دانست و تصریح کرد: به دلیل موقعیت جغرافیایی و شرایط اقلیمی استان لرستان، کمبود آب و خشکسالی نیز یک تهدید حتمی و اجتناب ناپذیر است؛ اما میتوان با ارائه الگوهای بهینه مدیریتی اثرات و عوارض پیچیده آن را تعدیل کرده و مانع از بروز بحران آب شد.
نجفی، سیلاب و خشکسالی را دو روی سکه تغییرات آب و هوا قلمداد کرد که یکی از طریق مازاد آب (سیل) و دیگری از طریق کمبود آب (خشکسالی) عمل میکند، بیان داشت: گزارش ملی سیلابها که به دنبال سیلاب فروردین ۱۳۹۸ از سوی دفتر ریاست جمهوری تهیه شد، به کرات به نقش و اهمیت آبخیزداری اشاره کرده و طبق گفته مدیرکل دفتر کنترل سیلاب و آبخوان داری سازمان جنگلها، مراتع و آبخیزداری کشور، پروژههای آبخیز و آبخوان داری فقط در ۱۰ درصد از حوضههای آبخیز کشور اجرایی شده؛ زیرا در برنامههای سوم، چهارم و پنجم توسعه، منابع تخصیص یافته اندک بوده و در حال حاضر نیز فقط منابع مالی برای انجام آنها از ردیف بودجه صندوق توسعه ملی و با عنایت مقام معظم رهبری تخصیص مییابد.
نقش پروژههای آبخیزداری در کنترل سیلاب خرمآباد
مدیرکل منابع طبیعی و آبخیزداری لرستان، آبخیزداری را تنها راه برون رفت از بحرانهای سیلاب و خشکسالی در استان دانست و عنوان کرد: در همین راستا اداره کل منابع طبیعی و آبخیزداری لرستان بر اساس اولویتهای کارشناسی، اقدام به بررسی و مطالعه تفصیلی اجرایی حوزههای آبخیز استان کرده که با استفاده از نتایج حاصله، میتوان پروژههای متعدد کنترل سیلاب و سازگاری با خشکسالی (مدیریت بحران آب) را در سال گذشته و امسال عملیاتی کرد.
نجفی، گریزی به بررسی بارشهای مورخه ۹۹.۹.۱ و اثر بخشی عملیات آبخیزداری در حوزه آبخیز شمال خرم آباد زد و افزود: حوزه آبخیز شمال خرمآباد، به غیر از حوزههای کوچک حومه شهر، تنها حوضه ایست که روان آب حاصل از بار ش های آن به رودخانه خرمرود میریزد؛ بنابراین اجرای برنامههای جامع آبخیزداری در این حوضه و سایر حوضههای استان لرستان، علاوه بر حفاظت از منابع خاک و آب بالادست، صدمات ناشی از سیلاب و خشکسالی را کاهش داده و سبب کنترل سیلابهای شهری و برطرف کردن مشکلات و مسائل پایین دست نیز میشود.
او در خصوص موقعیت حوزه آبخیز شمال خرمآباد و تحلیل اثر بخشی عملیات آبخیزداری در بارشهای اخیر، گفت: به گزارش اداره کل هواشناسی استان لرستان، مقدار بارش شهرستان خرمآباد، طی ۳۰ ساعت گذشته ۲۴ میلی متر بوده است که با توجه به مساحت ۴۳ هزار هکتاری حوزه شمال خرم آباد، کل بارش دریافت شده بر سطح این حوضه ۱۰ میلیون و ۳۲۰ هزار متر مکعب برآورد میشود.
ذخیره سازی ۲ میلیون متر مکعب روان آب در سازههای آبخیزداری
مدیرکل منابع طبیعی و آبخیزداری لرستان، افزود: بر اساس بیلان کلی ۳۰ ساله کشور چنانچه ۲۳ درصد از بارش یاد شده به صورت رواناب جاری شود، حجمی حدود ۲ میلیون و ۴۰۰ هزار متر مکعب روان آب وارد رودخانه خرمرود خواهد شد؛ از طرفی طی سال ۱۳۹۸ تا کنون، ۷۰ نقطه برای احداث سازههای تأخیری، کنترل فرسایش و رسوب با استفاده از سامانههای سنجش از دور و سیستم اطلاعات جغرافیایی و روش پیمایشی مکانیابی شده است که در صورت اجرای سازههای مذکور حجم ایجاد شده حدود ۴ میلیون مترمکعب تخمین زده میشود.
نجفی با بیان اینکه تاکنون قریب به دو میلیون متر مکعب از سازهها احداث شده و در حال بهرهبرداری است، اظهار کرد: بنابراین سوای پیچیدگیهای هیدرولوژیکی و مسائل بارش روان آب، سازههای احداث شده توانایی ذخیره سازی دو میلیون مترمکعب از حجم روان آب ایجاد شده را دارند که به عبارت دیگر در رخداد بارشی اخیر، ۲۰ درصد از حجم روان آب جاری شده در مخزن سازهها ذخیره شده که به مرور از طریق لولههای تخلیه تحتانی و زهکشی تخلیه میشوند.
او به بیلان کلی کشور اشاره کرد و عنوان کرد: چنانچه شش درصد از حجم ذخیره شده در زمین نفوذ کند بالغ بر ۱۲۰ هزار مترمکعب آب به لایههای زیرین یا سفرههای زیرزمینی تزریق خواهد شد که باعث رونق فضای کسب و کار در بخشهای مختلفی به خصوص بخشهای کشاورزی و صنعتی که به طور مستقیم با آب سرو کار دارند، میشود.