حمیدرضا امیدی سرور در گفتگو با ایلنا؛
ترجمه‌‌ی آثار فارسی از نوع کاذب
ادبیات واقعی ما ترجمه نمی‌شود بلکه کارهایی ضعیف با استفاده از رابطه‌هایی قدرتمند ترجمه می‌شوند که به شکلی کاذب ادبیات ایران را معرفی می‌کنند. این نویسنده‌ها از رانت و ناشران دولتی برخوردارند.
به گفته امیدی سرور(نویسنده معاصر) اقتصاد نشر، آنچنان هم بد نیست. وارد صحبت با ناشران که می‌شوی همه از اوضاع ناراضی هستند، اما در واقع اقتصاد نشر آنچنان هم بد نیست. اگر کاری آن‌قدر بد باشد و هیچ گونه سودی به همراه نداشته باشد کسی آن را ادامه نمی‌دهد.
این نویسنده به خبرنگار ایلنا گفت: ناشرانی که در سال کتاب‌های زیادی را با کیفیت پایین منتشر می‌کنند؛ نمی‌توانند بگویند که اقتصاد نشر خراب است، چراکه آنها خرج چندانی برای چاپ یک کتاب نمی‌کنند. اما کار برای انتشاراتی‌های بزرگی که روی چاپ آثار خود وسواس نشان می‌دهند و می‌خواهند که کار را با کیفیت هرچه تمام‌تر وارد بازار کنند، سخت می‌شود.
حمیدرضا امیدی سرور؛ کار نگارش «سین آخر» را به پایان رسانیده و نوشتن رمان «خودزنی» را شروع کرده که فعلاً برای انتشار آن دست نگه داشته تا به قول خودش، اوضاع نشر به یک نوع ثبات برسد. این کتاب حالت تلخی دارد و تم آن اجتماعی است و به همین دلیل ممکن است برای دریافت مجوز با مشکلاتی روبه رو شود.
وی در ادامه افزود: مشکلی که با نوشته‌های من داشتند؛ سیاه‌نویسی بود. در سخنرانی‌ها و شعار‌ها این بحثمطرح می‌شود که نویسنده باید آزاد باشد و ممیزی‌ها خیلی کم شده اما در عمل اوضاع به گونه‌ای دیگر است. فشار از سمت بالاست. متأسفانه مجلس با دولت خیلی کنار نمی‌آید و این باعثمی‌شود علی‌رغم شعارهایی که داده می‌شود، وضعیت نشر تغییری نکند. حتی به نوعی سختگیری‌ها بیشتر هم شده.
به گفته این نویسنده، دریافت مجوز کتاب «از پائولو کوئیلو متنفرم» دو سال و نیم طول کشید. «از پائولو کوئیلو متنفرم» رمانی است برپایهٔ عشق. عشق نویسندهٔ فقیری که دل‌بستهٔ دختری به نام غزل می‌شود. او غزل را آن‌گونه که هست نمی‌پسندد و از پائولو کوئیلوخوانی‌اش احساس خوبی ندارد.
او در این باره گفت: در ابتدا این کتاب را رد کردند و گفتند که قابل چاپ نیست. بعداز آن، دوسوم کتاب را بازنویسی کردم. متأسفانه با تغییراتی که به اثر تحمیل شد، شیرازه کار از هم پاشید. به همین جهت برای کتاب «خودزنی» منتظرم تا اوضاع به یک نوع ثبات برسد.
امیدی سرور در رابطه با کتاب «خودزنی» افزود: درحال انجام یک کار تحقیقی هستم که می‌خواهم آن را در قالب کتاب عرضه کنم. «خودزنی»، تجدد در ایران را به شکل روایی آن بیان می‌کند.
این نویسنده با اشاره به اینکه چند وقت است درگیر صفحه کتاب سایت «الف» هستم؛ گفت: این سایت که فعالیت‌های سیاسی و اقتصادی داشت و جزء سایت‌های تحلیلی به‌شمار می‌رفت؛ درحال تغییرات جدیدی است. این سایت، حوزه فرهنگ را هم به کار خود اضافه کرده است. درحال حاضر درگیر این صفحه کتاب با نام «الف کتاب» هستم که محتویات آن بیشتر معرفی کتاب و ناشران و تصویرگران است که بعداً قرار است نقد کتاب هم به آن افزوده شود.
امیدی سرور با بیان اینکه ممیزی روی کار ترجمه هم صورت می‌گیرد اما کمتر از تألیفات داخلی؛ اظهار داشت: اگرچه در حوزه ترجمه ممیزی مفصلی وجود دارد اما در مقایسه با تألیفات داخلی، راحت‌تر برخورد می‌کنند. متأسفانه با ممیزی‌هایی که ارائه می‌شود اتفاقات مهم داستان منطق خود را از دست می‌دهند که البته این هم بستگی به ناشر دارد که چقدر روی کار وسواس داشته باشد و مقید به این باشد که کتاب کیفیت پایین را منتشر نکند.
وی با اشاره به اینکه کار جدیدی در ترجمه باب شده که آن رونویسی از روی ترجمه‌های دیگر است؛ گفت: یک ناشر در عرض یک ماه، ۱۵-۱۰ کار ترجمه به بازار داده که همه آنها به اسم یک خانم است. از نویسندگانی چون داستایوفسکی و آلبرکامو و… ترجمه‌هایی را منتشر کرده که به گونه‌ای همان ترجمه‌های قبل است! در وزارت ارشاد قانونی وجود دارد که اگر در متن قبلی مقداری تغییرات صورت گیرد به عنوان یک متن جدید مورد تأیید قرار می‌گیرد. کسانی را می‌شناختم که می‌دانستم زبان آنها به حدی قوی نیست که کار ترجمه انجام دهند، اما امروز می‌بینم که همین‌ها چندین کتاب ترجمه شده منتشر کرده‌اند که همان کارهای قدیمی است با اندک تغییرات جزئی.
این نویسنده با اشاره به اینکه در کار ترجمه اسم جعلی زیاد داریم؛ گفت: خود من اگر کار ترجمه بخوانم باید اسم مترجم را بشناسم و اگر با یک مترجم جدید روبه رو شدم به ناشر آن اعتماد می‌کنم.
امیدی سرور با اشاره به تفاوت ادبیات ایران و ادبیات خارج از ایران بیان کرد: نویسندگان ما آنچنان درخواستی از ناشران خارجی برای چاپ کتاب‌هایشان نداشته‌اند. اگر ما در قانون کپی‌رایت عضو بودیم؛ قیمت کتاب چند برابر می‌شد. وجود قانون کپی‌رایت تبعات زیادی برای نشر ایران دارد. کتاب‌های فارسی داریم که ترجمه شده باشند اما نه اینکه ناشران خارجی برای ترجمه آنها درخواستی داده باشند بلکه خودمان آنها را به زبان‌های دیگر ترجمه کردیم. متأسفانه ادبیات واقعی ما ترجمه نمی‌شود و کارهایی ضعیف با استفاده از رابطه‌هایی قدرتمند ترجمه می‌شوند که به شکلی کاذب ادبیات ما را معرفی می‌کنند.
وی افزود: این نویسنده‌ها موفق می‌شوند که از رانت و ناشران دولتی برخوردار باشند.
