حافظ موسوی:
شاملو از یک انسان آرمانی سخن می‌گوید
شاملو به گونه‌ای خاص از «ابر انسان» نیچه اعتقاد دارد و در شعرهایش به دنبال یک انسان والا و قهرمان است، انسانی که به پلیدی‌ها تن در نمی‌دهد و حتی در برابر کائنات سر خم نمی‌کند.
بیست‌ویکم آذر زادروز خالق پریا، دخترای ننه دریا، حسین‌قلی و… است. شهرت اصلی شاملو به خاطر شعرهای اوست که شامل اشعار نو و برخی قالب‌های کهن نظیر قصیده و نیز ترانه‌های عامیانه است. شاملو تحت تأثیر نیما یوشیج، به شعر نو روی آورد، اما برای اولین بار در شعر «تا شکوفهٔ سرخ یک پیراهن» که در سال ۱۳۲۹ با نام «شعر سفید غفران» منتشر شد؛ وزن را رها کرد و به‌صورت پیشرو سبک جدیدی را در شعر معاصر فارسی گسترش داد. از این سبک به شعر سپید یا شعر منثور یا شعر شاملویی یاد کرده‌اند. بعضی از منتقدان ادبی او را تنها شاعر موفق در زمینه شعر منثور می‌دانند. شاملو علاوه بر شعر، کارهای تحقیق و ترجمه شناخته‌شده‌ای دارد. مجموعه کتاب کوچه او بزرگ‌ترین اثر پژوهشی در باب فرهنگ عامیانه مردم ایران است.
حافظ موسوی(شاعر) معتقد است؛ مسائل سیاسی، اجتماعی، فرهنگی در شعر شاملو نمود و بارز و روشنی داد و ا. بامداد هم همچون بسیاری از شاعران معاصر همچون نیما و اخوان ثالثتحولات اجتماعی را در شعرهایش به نمایش می‌گذاشت و حتی می‌توان شاملو را سیاسی‌ترین شاعر دوره‌ی معاصر نامید.
او در گفت‌وگو با خبرنگار ایلنا اظهار داشت: شاملو بعداز کتاب اولش به‌صورت مداوم با تحولات سیاسی و اجتماعی عصر خودش پیش رفت و مضامینی مثل آزادی، خفقان و… در شعرهایش نمود پیدا می‌کند. حتی بعداز کودتای ۲۸ مرداد شاملو مثل اخوان ثالثبه ورطه‌ی یاس و ناامیدی نمی‌افتد و همچنان با جادوی واژه‌ها به بیان حرف‌هایش ادامه می‌دهد. می‌توان گفت شاملو بعداز کودتا هم هنوز به تجدید حیات جنش آزادی‌خواهانه مردم چشم امید دارد و حتی بعداز دهه‌ی ۴۰ که در شعرهایش مردم را مورد خطاب می‌دهد و به نوعی از رخوت و خمودگی آن‌ها گله می‌کند هم هنوز به بیدار کردن مردم امیدوار است. بعد از آغاز دوره‌ی مبارزات چریکی و ماجرای سیاهکل هم همچنان رویه‌ی نگاه به مسائل اجتماعی - سیاسی جامعه را دنبال می‌کند و حتی برای بسیاری از مبارزان و اعدامی‌ها شعر می‌گوید و مرثیه‌سرایی می‌کند، البته اینجا هم مرثیه‌سرایی به معنای آه‌وناله نیست بلکه تلاشی است برای راه‌اندختن دوباره‌ی انسان‌ها. تمام این‌ها یعنی نظام سیاسی - اجتماعی - فرهنگی که در ایران شکل گرفته بود بر شعر شاملو و خود شاعر تاثیر می‌گذاشت.
موسوی ادامه داد: استعاره‌ی مرکزی شعرهای شاملو انسان است، اما یک انسان آرمانی و ایده‌آل. شاملو در تمام عمر به دنبال چنین انسانی است و حتی در مجموعه شعر «حدیثبی‌قراری ماهان» از انسانی کمال‌گرا سخن می‌گوید و در ستایش دست‌ها انسان که توانایی ساختن و پرداختن دارند؛ شعر سروده است. شاید بتوان گفت شاملو به گونه‌ای خاص از «ابرانسان» نیچه اعتقاد دارد و در شعرهایش به دنبال یک انسان والا و قهرمان است، انسانی که به پلیدی‌ها تن در نمی‌دهد و حتی در برابر کائنات سر خم نمی‌کند. نقطه‌ی قوت کارهای او این است که فرم و ساختار شعرهایش آنقدر با این انسان آرمانی همخوانی دارد که گویی مابه‌ازای بیرونی این ابر انسان را یافته است.
او در رابطه با فعالیت‌های روزنامه‌نگای شاملو و تاثیر این فعالیت‌ها در نگاه و نگرش او به وضعیت سیاسی - اجتماعی زمان خودش و بازنمایی و نمود نگاهی سیاسی و اجتماعی در شعر، گفت: دوره‌ی روزنامه‌نگاری شاملو از مهمترین و تاثیرگذارترین دوره‌های زندگی شاملو بود. ویژگی خاص فعالیت‌های روزنامه‌نگاری شاملو این است که او فقط به اتفاقات و ماجراهای سیاسی اکتفا نمی‌کرد و خودش را درمعرض کارهای داستانی و ترجمه خوب قرار می‌داد و آن‌ها را به مردم معرفی می‌کرد. می‌توان گفت شاملو در «کتاب هفته» نوع خاصی از روزنامه‌نگاری را پایه‌ریزی کرد که به روزنامه‌نگاری ادبی منتج شد. درکل او در اغلب کارهایی که ورود می‌کرد با نبوغ خاص خودش راه‌گشایی می‌کرد و تاثیرگذار یود.
این شاعر همچنین درباره‌ی قرائت خاص شاملو از حافظ و در پاسخ به این سوال که تعبیر شاملو از شعر حافظ تعبیری عرفانی و الهام‌گونه بود یا زمینی و انسان‌گونه، گفت: شاملو نسخه‌ی خودش را از حافظ ارائه می‌کرد و نگاه متفاوتی به حافظ و شعرهایش داشت. درواقع از دید شاملو، حافظ فقط یک عارف و متشرع که عموما در ذهن مردم وجود دارد؛ نیست. در حقیقت شاملو چهره‌ی زمینی و انسان‌گونه‌ی حافظ را هم نمایان می‌کند و او را یک روشنفکر معترض معرفی می‌کند نه یک عارف گوشه‌نشین.
موسوی در پایان با اشاره به اینکه در شعرهای شاملو ادبیات بر شعر قدرت می‌گیرد، گفت: خطاب تمام شعرهای شاملو با مردم است. شاعر خودش را در جایگاهی می‌بیند که باید پاسخ درخواست جامعه برای سخن‌گفتن را بدهد و از آنجایی که در جست‌وجوی یک انسان آرمانی است لحن و قدرت شعرش هم لحنی مقتدرانه و قدرتمند است و طبیعی هم است که وقتی از یک ابرانسان حرف می‌زند؛ نمی‌تواند با آهنگی ضعیف و کم‌رمق صدایش را به گوش مردم برساند.
