آبتین گلکار:
دولت منتظر فرصتی برای گرفتن مالیات از ناشران و کتابفروشان است
بزرگترین مشکل مترجمان در ایران نبود قانون کپی رایت است / روند دریافت مجوز سرعت پیدا کرده / دولت باید معافیت مالیاتی ناشران و کتابفروشان را جدی بگیرد / در یک جامعه کتابخوان سطح خشونت تا حد زیادی کاهش پیدا می‌کند / سطح سواد برخی نویسندگان ایرانی پایین است.
رمان «آشیانه اشراف» نوشته ایوان تورگینیف و ترجمه آبتین گلکار به زودی توسط نشر ماهی منتشر می‌شود.
گلکار در گفت‌وگو با خبرنگار ایلنا در رابطه با محتوای این کتاب گفت: این کتاب یکی از مهمترین آثار تورگینف در ادبیات روسیه است چرا که معرف یک تیپ شخصیتی جدید است که در روسیه به «آدم اضافی» مشهور شد. این کتاب قبل از انقلاب ترجمه شده بود که در حال حاضر نسخه‌ای از آن در بازار موجود نیست. شخصیت اصلی داستان فردی تحصیل کرده، با فرهنگ و از خانواده‌ای اشرافی است. اما این فرد با تمام مزایایی که دارد کاری برای انجام دادن در این دنیا ندارد و به گونه‌ای به یک شخص اضافی تبدیل می‌شود.
کتاب «تاریخ ادبیات قرن بیستم روسیه» با ترجمه گلکار تا چند ما آینده از نشر چشمه منتشر می‌شود.
وی در این باره اظهار داشت: این کتاب تاریخ ادبیات و نقد ادبی است که از اوایل قرن بیستم شروع می‌شود و تا قرن بیست و یکم ادامه می‌یابد و از این منظر برای خواننده ایرانی جالب است که ما امروز آشنایی چندانی با ادبیات روسیه نداریم و این کتاب ادبیات روسیه را معرفی می‌کند.
در این کتاب استادان ادبیات و زبان روسی دانشگاه‌های اوکراین به بررسی ادبیات و داستان‌نویسی روسیه پرداخته‌اند. در واقع هر یک از نویسندگان این مقاله‌ها در حوزه‌ی تخصصی خودشان مقاله نوشته‌اند و برای همین هم این کتاب در زمینه‌ی بررسی و شناخت داستان‌نویسی روسیه تبدیل به یکی از منابع معتبر شده است.
گلکار درباره‌ی رویکرد این اثر نسبت به کتاب‌های مشابهی که در این زمینه تالیف شده است، اضافه کرد: «تاریخ ادبیات روسیه» بعد از فروپاشی اتحاد جماهیر شوروی نوشته شده است و برای همین هم از قواعد حاکم بر نقد و مقاله‌نویسی اتحاد جماهیر شوروی فاصله گرفته است و بیش از هر چیز ارزش ادبی اثر و جایگاه ادبی نویسنده‌ها به‌دور از سیاست‌زدگی، مد نظر نویسندگان مقاله‌ها است.
به گفته این مترجم سرعت دریافت مجوز از سوی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی بیشتر شده اما همچنان ایرادات عجیب و غریب به قوت خود باقی است.
وی با اشاره به این موضوع که در ترجمه فقط تسلط به زبان اصلی کافی نیست، گفت: عوامل زیادی در ترجمه وجود دارد. تسلط داشتن به زبان فارسی از اهمیت ویِژه‌ای برخوردار است. مترجم باید فضای کتابی که روی آن کار می‌کند را بشناسد. به عنوان مثال اگر در زمینه پزشکی ترجمه می‌کند باید با اصطلاحات پزشکی آشنا باشد، اگر یک رمان روسی ترجمه می‌کند باید با فضای روسیه تا حدودی آشنا باشد و درباره ادبیات آن‌ها اطلاعات کسب کند.
گلکار با بیان اینکه بزرگترین مشکل مترجمان در ایران نبود قانون کپی رایت است، اظهار داشت: نبود قانون کپی رایت باعثمی‌شود که از یک کتاب چندین و چند ترجمه مختلف بیرون بیاید که بسیاری از آن‌ها ضعیف هستند. البته مترجم خوب و بد خودش را نشان می‌دهد و خواننده آن را می‌شناسد، اما باید قانون کپی رایت را بزرگترین و مهمترین معضل ترجمه در ایران بنامیم.
وی در پاسخ به این سوال که چرا خواننده ایرانی علاقه بیشتری به خواندن کتاب‌های ترجمه شده دارد تا تألیفات داخلی گفت: متأسفانه سطح داستان‌نویسی ایرانی و کیفیفت آن بسیار پایین‌تر از ادبیات کشورهای دیگر است. ممیزی مشکل اصلی ادبیات کشور ما نیست بلکه سطح سواد نویسندگان پایین است. ادبیات روسیه در اوج شکوفایی‌اش درگیر ممیزی‌ها بود، اما وجود همین ممیزی‌ها ادبیات این کشور را رشد داد اما در کشور ما شاهد بی‌سوادی نویسنده و ناآشنایی او با ادبیات روز جهان هستیم.
گلکار در ادامه افزود: به اعتقاد من مهمترین عامل عقب ماندن ادبیات ما نسبت به ادبیات جهانی، کم کتاب خواندن نویسنده است. برخی از نویسندگان فکر می‌کنند اگر کتاب بخوانند از آن تأثیر می‌گیرند و با افتخار می‌گویند چون ما نمی‌خواهیم کارمان تقلیدی باشد کتاب نمی‌خوانیم. که این بزرگترین اشتباه نویسنده است. نویسنده باید آثار برتر جهان را بخواند. متأسفانه بسیاری از نویسنده‌های ما حتی از ادبیات کلاسیک ایران هم چیزی نخواندند و درباره آن نمی‌دانند.
وی در رابطه با نقش دولت بر سطح ادبیات کشور گفت: نمی‌شود جلوی چاپ کتاب‌های بی محتوا را گرفت اما اگر کتاب‌های خوب از جانب دولت حمایت شوند ما مخاطب کم نداریم. رشد فرهنگ کتابخوانی کاری است که تنها از عهده دولت برمی‌آید و بخش خصوصی در آن ناتوان مانده. دولت باید معافیت مالیاتی را جدی بگیرد. این قانون به ظاهر وجود دارد اما عملاً سخت اجرا می‌شود. دولت از هر فرصتی استفاده می‌کند که از ناشران و کتابفروشان مالیات دریافت کند.
گلکار ادامه داد: انتشارات و کتابفروشی مشاغل چندان سودآوری نیستند. دولت باید از آن‌ها حمایت کند ولی این در حالی است که در این مشاغل اگر پایشان را کج بگذارند معافیت مالیاتی قطع می‌شود. دولت باید سطح کیفی آثاری که منتشر می‌شود را بسنجد تا با این انبوه آثار بی محتوا در جامعه مواجه نباشیم.
این مترجم درباره نقش رسانه در تبلیغ فرهنگ کتابخوانی اظهار داشت: صدا و سیما باید تبلیغ کتاب کند آن هم با قیمتی بسیار پایین. متأسفانه ما برنامه‌ای برای تبلیغ کتاب نداریم و آن چیزی هم که هست به کتاب‌هایی با موضوعاتی خاص محدود می‌شود و جای رمان‌ها و داستان‌های خوب در آن بسیار خالی است. وزارت ارشاد هم در خرید کتاب کوتاهی می‌کند و بیشتر به کتاب‌هایی با نویسندگان خاص یا انتشارات خاص توجه می‌کنند.
وی ادامه داد: حتی در بحثترجمه آثار فارسی به زبان‌های دیگر اولویت با کتاب‌های مذهبی و سیاسی است و رمان و داستان جایی در آن ندارد.
به گفته گلکار یک جامعه کتابخوان از سطح فرهنگ عمومی بالاتری برخوردار است و خشونت در آن تا حد زیادی پایین می‌آید.
