حسین انتظامی:
نهضت امام(ره) جریان اصلی در وقوع انقلاب اسلامی ۵۷ بود
برخی از جریانها میکوشند بگویند نهضت امام(ره) در کنار سایر فعالیت گروههای دیگر به پیروزی رسید.
مراسم رونمایی از کتاب «مفتون و فیروزه» آخرین اثر سعید تشکری چهارشنبه ۲۶ شهریور با حضور مجید سرسنگی؛ مدیرعامل خانه هنرمندان ایران، حسین انتظامی؛ معاون مطبوعاتی وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی، سعید تشکری؛ نویسنده این کتاب و جمعی از علاقمندان به حوزه ادبیات در تالار استاد شهناز خانه هنرمندان ایران برگزار شد.
به گزارش ایلنا، «مجید سرسنگی» با تشکر و ابراز خشنودی از برگزاری این مراسم در خانه هنرمندان ایران، سعید تشکری را نویسندهای بزرگ دانست و گفت: دوستی من با آقای تشکری به سه دهه گذشته در مشهد بر میگردد، پس از آن نیز در تهران، من همواره فعالیتهای آقای تشکری به ویژه در زمینه تئاتر را دنبال میکردم، آقای تشکری قطعاً نویسندهای خلاق، ژرف اندیش و بزرگی هستند که تاکنون توانستهاند آثار ارزشمندی با توجه به ارزشهای اسلامی و انقلابی این سرزمین به جا بگذارند.
مجید سرسنگی در بخش دیگری از صحبتهای خود به وضعیت فرهنگی و ادبی امروز و چالشهای موجود در آن اشاره کرد و گفت: ما در وضعیت فرهنگی امروز، دچار وارونگی فرهنگی هستیم. عدم داشتن یک استراتژی فرهنگی کلان نه فقط در سالهای اخیر بلکه از دهههای گذشته، حوزه فرهنگ و هنر کشور را تحت تاثیر وارونگی فرهنگی قرار داده است.
مدیرعامل خانه هنرمندان ایران انقلاب اسلامی را یک انقلاب بزرگ فرهنگی دانست و افزود: انقلاب اسلامی ایران در سال ۱۳۵۷ بیشتر از آنکه وجوه سیاسی، اقتصادی و یا اجتماعی داشته باشد، یک انقلاب بزرگ فرهنگی بوده است، امید این بود که این انقلاب بتواند حوزه فرهنگ را تغییر دهد، تا سایر حوزهها نیز که تحت تاثیر حوزهٔ فرهنگی هستند، از آن تاثیر بپذیرند و تغییر پیدا کنند.
وی در ادامه گفت: هیچ کشوری بدون توجه به فرهنگ، در حوزههای دیگر نمیتواند حرفی برای گفتن داشته باشد، چراکه همهٔ حوزهها به طور مستقیم و یا غیر مستقیم تحت تاثیر حوزه بزرگ فرهنگ هستند. متاسفانه توسعهای که در کشور ما صورت گرفت، توسعهای متوازن نبود، حوزه فرهنگ نتوانست هم چون حوزههای دیگر توسعه پیدا کند.
مجید سرسنگی در ادامه صحبتهای خود نگاه به فرهنگ را پس از انقلاب اسلامی، نگاهی سیاسی به فرهنگ دانست و گفت: پس از انقلاب اسلامی فرهنگ همواره تابع دو نگاه سیاسی بوده است: نخست نگاهی سلبی به فرهنگ، نگاهی سیاسی که به نام دین، اسلام و ولایت، چهرهای خشن از خود به فرهنگ نشان میدهد، در حالی که دین، ولایت و نظام اسلامی همواره بر مبنای مهر، دوستی و رحمت شکل گرفته است، اما در دورهای متاسفانه عدهای براساس منافع سیاسی و گروهی خود، فرهنگ را به گونهای خشن به تصویر کشیدند. نگاه سیاسی دیگر نیز آنچنان با تساهل و تسامح با فرهنگ برخورد کرد که ارزشها و اصول انقلاب قربانی و مورد تهدید واقع شد. افرادی به عنوان آزادی، فضای فرهنگی را ایجاد کردند که در آن اصول و ارزشهای انقلابی و اسلامی ما زیر سوال رفت. در همهٔ کشورها به تناسب ارزشهای خود، امر ممیزی وجود دارد اما در ایران به دلیل فقدان یک استراتژی فرهنگی کامل، افراط و تفریط به فضای فرهنگی به گونهای آسیب زد، که نتیجهای جز از بین رفتن مبانی اسلامی و ارزشهای انقلابی و به سخره گرفتن آنها، چیزه دیگری در پی نداشت. فقدان مبنای نظری در حوزه فرهنگ و هنر ما پس از ۳۴ سبب شده است که ما هم چنان در این حوزه با لغزش مواجه شویم و نتوانیم در یک مسیر مشخص گام برداریم.
سرسنگی در بخش دیگری از صحبتهای خود گفت: فضای باز فرهنگی لازم و ضروری است، فضایی برای تعامل و گفتوگو، دین مبین اسلام نیز همواره به این موضوع اشاره کرده است. در دوران حکومت امام علی(ع)، مخالفان نیز میتوانستند صحبت کنند و خواسته خود را بگویند اما تا زمانی که دشمن نظام اسلامی نباشند. در آن روزگار حربه معارضه با نظام اسلامی شمشیر بود و امروز برای براندازی نظام اسلامی از حربه فرهنگ و هنر استفاده میشود. آزادی نباید به جامعه اسلامی لطمه بزند، کسانی که جان خود را برای انقلاب و ارزشهای اسلامی دادند، خانواده شهدا و جانبازان امروز از برخی رفتارهای فرهنگی و هنری در کشور ناراحت و آزورده خاطر هستند.
سرسنگی به انتشار یک کتاب از نویسندهای که در اثار قبلی خود نظام اسلامی را یک نظام دیکتاتوری معرفی کرده بود انتقاد کرد و گفت: شاهد بودیم که اخیراً یکی از انتشاراتیهایی که به دلیل تعارض فعالیتش با اصول انقلاب تعطیل شده بود مجددا بازگشایی شد و اولین کتابهایی را نیز که منتشر میکند از نویسندهای است که در کار خود به ارزشهای انقلاب و دفاع مقدس، توهین میکند و نظام اسلامی را زیر سوال میبرد؛ منظورم نویسندهای است که در کتاب «شمایل تاریک کاخها» اساس نظام جمهوری اسلامی را، دیکتاتوری معرفی کرد و جالب اینکه یکی از کتابهایش به خاطر ابتذال توقیف است. این اتفاقات همه به خاطر نبود استراتژی فرهنگی است. یادمان نرود به همان اندازه که نگاه و فضای آزاداندیشی باز میشود؛ نباید بگذاریم ارزشهای فرهنگی انقلاب به سخره گرفته شود. به باور من مخالفین هم میتوانند آزادانه سخن بگویند اما تا حدی که معارض با حکومت اسلامی نباشد.
مدیرعامل خانه هنرمندان ایران در بخش پایانی صحبتهای خود به حفظ لزوم ارزشها و اصول اسلامی اشاره کرد و گفت: امروز بسیاری از کشورها ارزشها و اصول اسلامی را با شیوههای مختلف خود زیر سوال میبرند، امیدوارم بتوانیم به عنوان یک کشور اسلامی، به گونهای رفتار کنیم و تصمیم بگیریم که فرهنگ اسلامی _ انقلابی خود را حفظ و با تعقل و درایت برای دستیابی به اهداف خود گام برداریم.
حسین انتظامی؛ معاون مطبوعاتی وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی به معرفی رمان «مفتون و فیروزه» پرداخت و گفت: داستان در سالهای ۵۵ تا ۵۷ یعنی قبل از وقوع انقلاب اسلامی در شهر مشهد میگذرد، این اثر یک رمان تاریخی حساب میشود، جنبههای عاطفی و دراماتیک اثر سبب میشود داستان به سمت جلو حرکت و ادامه پیدا کند، این داستان در ۴ منطقه مهم شهر مشهد میگذرد، مناطقی که در جریان انقلاب نقش مهم و کلیدی داشتند، بسیاری از اسامی نیز در داستان درست انتخاب شدهاند چرا که بسیاری از شخصیتهای این داستان واقعی هستند.
وی در ادامه افزود: این کتاب در دو جلد نوشته شده است، جلد اول با عنوان سال خرگوش و نهنگ و جلد دوم با عنوان سال اسب، سال ۵۷ سال اسب بود، از گذشته اینگونه روایت میکردند که در سال اسب اتفاقهای بزرگ و آتشین رخ میدهد، وقوع انقلاب اسلامی همان انتفاق بزرگی بود که در سال اسب یعنی سال ۵۷ اتفاق افتاد.
انتظامی در بخش دیگری از صحبتهای خود با اشاره به گروههای سیاسی که در مشهد در جیان انقلاب فعالیت میکردند گفت: در جریان انقلاب اسلامی و سالهای پیش از آن گروههای سیاسی بسیاری فعالی میکردند، از جمله انجمن حجتیه، گروههای سیاسی غیر مسلمان به ویژه گروههای چپ و البته جریان مهم نهضت امام، جریانی که بسیاری از جوانان در آن دوره تاریخی خود را به آن سپردند. در واقع یکی از جنبههای مهم این کتاب به تصویر کشیدن صحیح جریان نهضت امام است. برخی از جریانها میکوشند بگویند نهضت امام در کنار سایر فعالیت گروههای دیگر به پیروزی رسید، اما این کتاب با بیان جریانهای تاریخی به درستی نشان میدهد که نهضت امام جریان اصلی در وقوع انقلاب اسلامی ۵۷ بود.
وی در بخش پایانی صحبتهای خود افزود: یکی از رسالتهای ادبیات انقلاب زنده نگاه داشتن نهضت امام است که عامل اصلی انقلاب ۵۷ بوده است، این نیز کتاب با بیان مسائلی که در آن سالها میگذرد، اهمیت جریان مذهبی و دینی را با عاملیت نهضت امام بررسی میکند و آن را به عنوان یگانه جریان حقیقی در پیروزی انقلاب اسلامی معرفی میکند.
سعید تشکری گفت: هنرمندان خراسان همیشه غریب هستند و خوشحالم که این رمان در تهران گشوده میشود. منزاده قوچان هستم، در مشهد تربیت یافتم و در تهران درس خواندهام. «مفتون و فیروزه» از مردمی حرف میزند که حافظه، تربیت، مذهب و… دارند و این رمان در سه حوزه تئاتر، سینما و ادبیات صحبت میکند.
وی افزود: اما چرا ما در شهر خودمان غریبه هستیم، زیرا از اینجا(تهران) به آنجا(خراسان) میرویم و این درد مشترکی است که ما در تهران رشد میکنیم و به آنجا میرویم، در صورتی که در مورد هنرمندان اصفهان و یا تبریز به خاطر وجود مکتبی غنی این اتفاق نمیافتد.
تشکری افزود: از سیدمهدی شجاعی تشکر میکنم که من را دیده و اثرم را چاپ کرده و این افتخاری برای خراسان است. از معلمینی که من را دیدند و خوب را شلاق زدند و معلمینی که را ندیدند، تشکر میکنم. از خبرنگارانی که در ۸ ماه سکوت سعید تشکری که در بستر بیماری بودم و بیشتر از هنرمندان من را دیدند تشکر میکنم و در برابرشان سر فرود میآورم. از خبرنگارانی که ژورنالسیم خبری نیستند بلکه دردمند خبری هستند تشکر میکنم.
«مفتون و فیروزه» جدیدترین اثر سعید تشکری رمانی است دو جلدی که به تعبیر نویسنده می توان آن را تاریخ خصوصی ملت ایران در قالب داستان و رمان پنداشت و جدای از آن میشود به سادگی و با اطمینان خاطر عنوان داشت که این رمان و آنچه به عنوان سیر داستانی در آن یاد میشود چیزی بیشتر از تاریخ خصوصی و شناسایی پردهای مغفول و ناشناخته از تاریخ انقلاب است که برای نخستین بار از زاویه دید فعالان فرهنگی و نه سیاسی روایت میشود.
«مفتون و فیروزه» تاریخ شکل گیری و جهت یابی جریان روشنفکر دینی در بستر هنر تئاتر در ایران است؛ که در مقابله آشکار با هنر بیمغز و آوانگارد غرب زده دورانش، به دنبال چیزی بیشتر از هنر برای هنر است و به همین خاطر مانیفست فعالیت فرهنگی «مفتون و فیروزه» را میتوان نخستین مانیفست فرهنگی مبارزات منجر به پیروزی انقلاب و نخستین جرقههای پیوند میان جریان هنر و اندیشه ناب دینی در تاریخ ایران دانست که امروز تبدیل به جریانی کاملاً مستقل و ریشه دار شده است.