پاشایی با اشاره به ممیزی در سال‌های اخیر:
انتشار اکثر کتاب‌هایم متوقف شده‌است
ممیزان ارشاد بین کار علمی و ترویج، تمییزی قائل نمی‌شوند و هر نوع تعریف و توضیحی را در حوزه‌ی بودیسم، ترویج قلمداد می‌کنند/ امیدوارم با رویکرد و تفکرات تازه، سوءتفاهم‌ها و اشتباهات در حوزه‌ی فرهنگ و پژوهش از بین برود.
ایلنا: ع.پاشایی(مترجم و پژوهشگر) معتقد است؛ رویکردی که طی سال‌های گذشته از ممیزان اداره‌ی کتاب در مقابله با کتاب‌هایش دیده است، بیشتر از عدم آگاهی و ندانستن سرچشمه می‌گرفته، نه از قانون و ضوابط نشر.
وی در گفتگو با خبرنگار ایلنا، درمورد شرایط انتشار و تجدید چاپ کتاب‌هایش اظهار داشت: مدت‌هاست که دیگر کتاب تازه‌ای از من منتشر نشده است. بخش عمده‌ای از کار من در طول فعالیت‌های پژوهشی، به تحقیق و پژوهش در حوزه‌ی بودیسم اختصاص داشته اما متاسفانه با برخوردهای غیركارشناسی مسوولان اداره‌ی کتاب که باعث توقف انتشار و تجدید چاپ کتاب‌هایم شده، مدتی‌ست بودیسم را کنار گذاشته‌ام.
پاشایی با انتقاد به ترویجی خواندن کتاب‌های پژوهشی درمورد مکاتب، باورها و اعتقادات مردم جهان، گفت: من بارها این مساله را تاکید کرده‌ام اما گویا بخش‌نامه‌ای به اداره‌ی کتاب ابلاغ شده که هر نوع کتابی در حوزه‌ی بودیسم، ترویجی شناخته شده و انتشارش ممنوع است! بارها به این مساله اعتراض کردم؛ حتی در ملاقات با مسوولان رده بالای اداره‌ی کتاب.
وی ادامه داد: به یکی از مدیران این اداره گفتم که 52 سال است از بودیسم می‌نویسم (اولین مقاله‌ام در سال 39 با نام «زندگانی بودا» منتشر شده)؛ یعنی عمر فعالیت من در این حوزه پژوهشی از عمر شما بیشتر است و طی این سال‌ها نزدیک 70 هزار نسخه از کتاب‌های من در حوزه‌ی بودا منتشر شده. از او پرسیدم؛ آیا طی این سال‌ها گزارش شده که حتی یک‌نفر با کتاب‌های من بودایی شده باشد!؟
این پژوهشگر و محقق ضمن بیان این مطلب که در سال‌های اخیر آنچه دیده بیشتر نشان از عدم اگاهی داشته تا ممیزی، گفت: متاسفانه ممیزان ارشاد بین کار علمی و ترویج، تمییزی قائل نمی‌شوند و هر نوع تعریف و توضیحی را در حوزه‌ی بودیسم، ترویج قلمداد می‌کنند. جالب است که همین رویکرد و نگاه باعث شد طی چند سال اخیر دستور بدهند مجسمه‌ی «بودای خندان» را از تمام لوکس فروشی‌ها جمع کنند، زیرا به باور آن‌ها احتمالا این مجسمه نقش بُت را برای خانواده‌های ایرانی بازی می‌کرده و به ترویج بودیسم کمک کرده است.
وی توضیح داد: درحالیکه این مجسمه، اصلا بودا نیست، بلکه «بُدای» (به زبان چینی) یکی از هفت خدایان اسطوره‌ای در فرهنگ آسیای شرقی بوده که بسیار مهربان است، بچه‌ها را دوست دارد، با آن‌ها بازی می‌کند و همیشه کیسه‌ای از خوراکی و هدیه همراه خود دارد که آن‌ها را بین بچه‌ها تقسیم می‌کند.
پاشایی که سال‌ها مدرس دانشگاه ادیان قم بوده، ضمن بیان این مطلب که در این دانشگاه، قفسه‌ای از مجسمه‌هایی از این دست وجود دارد که برای آموزش به کار گرفته می‌شود، ادامه داد: بارها پیش آمده که دانشجویان و طلاب قم نسبت به مجوز نگرفتن کتاب‌های من اعتراض کرده‌اند. مثلا کتاب «سوره‌ی نیلوفر» که یکی از مهمترین متون بودایی به شمار می‌رود. طلاب و روحانیونی که سال‌ها با آن‌ها همکار بوده‌ام، به مسوولان ارشاد اعتراض کردن که چرا به این کتاب که یک کتاب علمی-دانشگاهی است، مجوز نمی‌دهید؟ اما مسوولان اداره کتاب تنها به بخش‌نامه‌ها و برداشت غلط خود از ترویج تکیه کرده و کار خود را موجه خواندند.
وی با اشاره به روی کار آمدن دولت جدید، اظهار داشت: من هم امیدوارم به تغییر و تحول. پیشترها محمد حسین ملایری کتابی با نام «بودا و فیلسوفان اگزیستانس» منتشر کرد که آقای روحانی (رییس جمهور کنونی) بر آن مقدمه‌ای نوشته است. جالب‌تر اینکه جناب ملایری این کتاب را به من تقدیم کرده است. بنابراین امیدوارم با رویکرد و تفکرات تازه، سوءتفاهم‌ها و اشتباهات در حوزه‌ی فرهنگ و پژوهش از بین برود.
این مترجم و پژوهشگر درمورد فعالیت‌های اخیرش گفت: انتشار اکثر کتاب‌های من متوقف شده. تنها یک کتاب در نمایشگاه کتاب امسال تجدید چاپ شد که «راه بودا» نام دارد. در مورد کتاب جدید هم همانطور که گفتم مدت‌هاست به دلیل برخورد ارشاد با کتاب‌هایم، روی بودیسم کار نمی‌کنم. اما کار سه کتاب؛ یعنی «دانشنامه هنر ژاپن»، «دانشنامه آیین بودا» و «دیکشنری بودایی» را به اتمام رسانده‌ام که اولی به دلیل حجم و کیفیت تصاویر، همچنان ناشر و اسپانسری پیدا نکرده و دومی و سومی را هم ناشران با این بهانه که ارشاد به آن‌ها مجوز نمی‌دهد، نمی‌پذیرند.
