مدیر مركز موسیقی حوزه هنری:
مقام، فراگیرترین واژه در موسیقی كل كشورهای شرق است
ارجمند: حتی از اسپانیا این واژه را داریم تا چین و هیچ فرهنگی در كشورهای شرق نیست كه با این واژه سر و كار نداشته باشد؛ در ایران هم تا اواسط دوره قاجاریه برای موسیقی سنتی ایران از واژه مقام استفاده میشد و از بعد از اواسط دوره قاجاریه به نظام دستگاهی تبدیل میشود.
ایلنا: پیروز ارجمند عدم مطالعات جامع و دسترسی به كتابهای مرجع در زمینه مقامهای موسیقی در تلاوت قرآن را یكی از دلایل برگزاری كلاسهای آموزشی با این موضوع عنوان كرد و گفت: واژه مقام گستردهترین واژه فراگیر در موسیقی كل كشورهای شرق است.
به گزارش ایلنا، پیروز ارجمند (مدیر مركز موسیقی حوزه هنری) در گفت و گو با حوزه هنری با اشاره به قواعد مبتنی بر موسیقی قرائت قرآن كریم، اظهار كرد: در تاریخ اسلام زمانی كه صحبت از ترتیل و قرائت قرآن میشود برای آن كه قرآن با قرائت زیبا خوانده شود قواعد مبتنی بر موسیقی موجود در ایران و شبه جزیره عربستان به وجود میآید.
وی ادامه داد: برای قرائت قرآن قاریان به استفاده از مقامهای موجود در موسیقی ایران و كشورهای عرب، روی میآورند و لذا در طول تاریخ میبینیم كه به یك وحدت و تعریفی میرسند كه به آن مقامهایی قرائت قرآن یا دستگاههای قرائت قرآن میگوییم كه این دو با هم تفاوتی ندارد و اگر مبنا و نظام موسیقی مان را ایرانی ببینیم، میشود دستگاهی و اگر مبتنی بر فرهنگ موسیقی اعراب ببینیم به آن مقام میگوییم.
ارجمند با تاكید بر این كه واژه مقام گستردهترین یا تنها واژه فراگیر در موسیقی كل كشورهای شرق است، خاطرنشان كرد: حتی از اسپانیا این واژه را داریم تا چین و هیچ فرهنگی در كشورهای شرق نیست كه با این واژه سر و كار نداشته باشد؛ در ایران هم تا اواسط دوره قاجاریه برای موسیقی سنتی ایران از واژه مقام استفاده میشد و از بعد از اواسط دوره قاجاریه به نظام دستگاهی تبدیل میشود.
مدیر مركز موسیقی حوزه هنری با اشاره به برگزاری كلاسهای آموزشی مقامهای موسیقی در تلاوت قرآن و فقه استدلالی موسیقی در حوزه هنری گفت: كاری كه در این كلاسها انجام میشود این است كه از چند جنبه شناختی موسیقی ایران و موسیقی عرب را بررسی میكند و مقایسه تطبیقی انجام میدهد بین دستگاهها و مقامهایی كه در موسیقی ایران و عرب موجود است و از طرفی به این موضوع كه چه بخش از موسیقی مقامی عرب و چه بخش از موسیقی دستگاهی ایران در قرائت قرآن استفاده میشود و در مقایسه تطبیقی نامهایی كه بر اینها گذاشته میشود، محدوده صوتی، شیوه تحریرها و لحن خواننده میپردازد.
وی سر فصل كلاسهای آموزشی مقامهای موسیقی در تلاوت قرآن را این گونه عنوان كرد: بررسی مقام در موسیقی قدیم ایران، بررسی مقام در موسیقی قدیم و جدید عرب، نقش و كاربرد مقامها در قرائت قرآن، مقایسه تطبیقی قرائتهای كنونی در نظام موسیقی ایران و عرب مباحثی است كه در كلاسهای آموزشی مطرح میشود.
این موسیقیدان، افزود: این كلاسها آموزش صرف در قرائت قرآن نیست، بلكه به بررسی قرائت قرآن از جنبه موسیقی آن پرداخته میشود و نیاز به هیچ پیش زمینه موسیقی ندارد، چرا كه ما اصلا وارد بحث تئوری موسیقی نخواهیم شد.
ارجمند یكی از دلایل برگزاری این كارگاههای آموزشی را عدم مطالعات جامع و دسترسی به كتابهای مرجع در زمینه مقامهای موسیقی در تلاوت قرآن دانست و گفت: تقریبا كتابی با این عنوان در ایران نداریم، هر چند در كشورهای عربی درباره این موضوع كار شده است. اما ما اگر هم كار كردیم به صورت مكتوب و كارگاه آموزشی نبوده است. لذا این ضرورت را احساس میكنیم و امیدواریم استادان دیگری هم به ما بپیوندند و در این زمینه ما را یاری كنند.