حاتمی كیا بعداز از كرخه تا راین با آوینی زاویه پیدا كرد

 ایلنا: نشست نقد و بررسی آرا و اندیشه‌های شهید آوینی شب گذشته(20 فروردین) در سالن همایش‌های برج میلاد برگزار شد.

فیاض: حاتمی كیا با  شهید آوینی زاویه پیدا كرد و از وی فاصله گرفت

به گزارش خبرنگار ایلنا، ابراهیم فیاض(استاد دانشگاه) با اشاره به نقش جنگ‌ها در ساخت تمدن جدید گفت: جنگ ایران و عراق یک انقطاع تاریخی بود که انحطاط را از بین برد و یک انسجام اجتماعی بالا ایجاد کرد از همین رو نقش آوینی در روایت این واقعه بسیار مهم است.

فیاض با اشاره به تفاوت فرهنگ جنگ در مناطق مختلف گفت: فرهنگ جنگ در جنوب کشور متفاوت از غرب کشور بود و کسی هم که مانند آوینی این جنگ را روایت می‌کرد آن را رعایت می‌کرد.

وی ادامه داد: نباید در روایت‌های خود از جنگ آن را تقلیل دهیم کاری که آوینی به خوبی انجام می‌داد اما متاسفانه بعضی امروز در بعضی روایت‌های خود تقلیل‌گرایانه به جنگ نگاه می‌کنند.

فیاض با اشاره به دور شدن افراد نزدیک به آوینی بعد از وی گفت: حاتمی کیا بعد از کرخه تا راین از آوینی فاصله گرفت و آوینی نیز با وی زاویه پیدا کرد این تندروی حاتمی کیا به جایی رسید که او فیلمی مانند به نام پدر را ساخت.

وی ادامه داد: ما دو راه در بخش سینمای جنگ و دفاع مقدس داریم یا باید بدنبال ساخت فیلم‌هایی باشیم که نقادی اجتماعی را بدنبال دارد مانند مزرعه پدری ملاقلی پور یا فیلم‌هایی که تاریخ فرهنگی جنگ را روایت می‌کنند.

فیاض افزود: پیشنهاد من این است که باید تاریخ فرهنگی جنگ را بسازیم زیرا در آن تقلیل وجود ندارد در این میان باید آوینی را بازتولید و امروزی کنیم زیرا برای کسی که امروز جنگ را ندیده است کتاب‌های آوینی ماخذ است.

فیاض نقش دانشگاه را مهم دانست و افزود: امروز به دلیل اینکه دانشگاه ما ریشه بومی ندارد؛ نمی‌تواند آوینی را بفهمد همانطور که خیام و فردوسی را نمی‌فهمد.

فراستی: آوینی مانند جان فورد دوربین گذاری خاص خودش را دارد

مسعود فراستی(منتقد سینما) نیز  گفت: اگر فیلمساز؛ دیدن بلد باشد محتوا را پیدا می‌کند زیرا فرم با تکنیک متفاوت است و فرم یک اثر را فقط با زیست می‌توان فهمید و از طریق صورت معنا پیدا می‌کند و در سینما حرفی که فرم نگیرد حرف نیست.

وی با اشاره به ویژگی‌های روایت فتح گفت: روایت فتح توسط کسانی ساخته شد که خود اهل جبهه بودند و جبهه را می‌فهمیدند و دوربین را نیز می‌شناختند در روایت فتح آوینی توانسته بود به نوعی شخصیت پردازی کند. آوینی مانند جان فورد یک شیوه خاص در استفاده از دوربین داشت و همانگونه که جان فورد دوربین گذاری و زاویه بندی خاصی داشت آوینی نیز دوربین گذاری ویژه خود را داشت.

وی ادامه داد: روایت فتح هرگز تبلیغ جنگ نیست بلکه تبلیغ اهالی جنگ است و تبلیغ درون جنگ. از همین منظر روایت فتح قطعا مهمترین سند سینمای کل جنگ و تاریخ سند مستند جنگ است. ما در روایت فتح جمعیت با هویت و فرد با هویت می‌بینیم و افرادی را می‌بینیم که هم نظر هستند.

فراستی با اشاره به وضعیت سینمای داستانی جنگ گفت: بعد از آوینی سینمای ما دو گروه شد یا آثاری شد که مظلومیت را نشان می‌داد مانند دیدبان و مهاجر یا آثاری که به جای حماسه پردازی به اکشن روی آورده بود. آوینی معتقد بود که باید مخاطب را در یک اثر لحاظ کرد و در این میان باید تکنیک را اهلی کرد.

وی سینمای آوینی را سینمای دینی دانست و افزود: متاسفانه امروز تصور می‌کنیم اگر موضوع یک فیلمی دینی باشد آن فیلم دینی است در حالی که این گونه نیست.

نادر طالب زاده(فیلمساز مستند و از دوستان شهید آوینی) نیز گفت: روند زندگی فیلمسازان متعهد نشان می‌دهد که در زمان حیاتشان مسئولین زیاد قدرشناس آنها نیستند همانطور که در زمان حیات مرتضی آوینی کسی قدرشناس او نبود.

وی ادامه داد: مرتضی آوینی یکی از زمان شناس ترین و وقت شناس ترین افراد بود که زمانی خودش را به خوبی می شناخت

وحید جلیلی نیز گفت: اگر آوینی در کشور نبود درجریان دفاع مقدس فیلم‌های جنگی ما تبدیل به فیلم‌هایی مانند فیلم فارسی می‌شد در روایت فتح این محتوا بود که به فرم تبدیل شد و هیچ کدام از این دو بر دیگری نمی‌چربید.