درچهارمین نشست نمایشنامهخوانی بنیاد اکبر رادی مطرح شد:
دغدغه تلخ اندیشی و مرگ در بسیاری از آثار رادی وجود دارد
عطاءالله كوپال: به نظرم ساختار آثار رادی قابل قیاس با آثار آرتور میلر است، با این تفاوت که عدهای میلر و نمایشنانههایش را کشف و به دنیا معرفی كردند ولی هنوز فردی رادی را برای دنیا کشف و معرفی نکرده است.
ایلنا: چهارمین نشست نمایشنامهخوانی از دومین دوره نمایشنامهخوانی بنیاد اکبر رادی با نمایشنامهخوانی «کاکتوس» نوشته اکبر رادی و کارگردانی بهزاد صدیقی در تالار استاد جلیل شهناز برگزار شد.
به گزارش ایلنا به نقل از روابط عمومی بنیاد اکبر رادی، پس از اجرای این نمایشنامهخوانی با نقشخوانی رحیم نوروزی، مهشاد مخبری، مسعود میرطاهری و نگین تبرا، شهرام زرگر –استاد دانشگاه، مترجم و پژوهشگر تئاتر و دکتر عطاالله کوپال استاد دانشگاه، نویسنده وپژوهشگر با حضور بهزاد صدیقی به ایراد سخن پرداختند.
در ابتدای این نشست بهزاد صدیقی، نمایشنامهنویس و کارگردان نمایش کاکتوس، گفت: نمایشنامهی کاکتوس از آثار متاخر و تک پردههای استاد رادی محسوب میشود که در آغاز دههی 80 نوشته شده و رادی دراین اثر مثل تعدادی از نمایشنامهنویسان ایرانی و خارجی موضوع نمایشنامهنویسی را انتخاب کرده و دستمایهی کار خود قرار داده است.
وی افزود: تجربه نمایشنامهنویسانی که دربارهی نمایشنامهنویسی یا دربارهی دنیای تئاتر بوده معمولا تجربههای خوب و جذابی بوده است، برای برخی از کارگردانان از این جذابیت برخوردار بوده تا دغدغههای تئاتری خود را در قالب درام به روی صحنه بیاورند.
صدیقی در ادامه هم چنین، گفت: نمایشنامهی کاکتوس بخشی از وضعیت زندگی روشنفکران و نویسندگان و آدمهای طبقهی مرفه جامعه را نشان میدهد که با وجود موفقیت در حرفه و شغل خود از مشکلات عاطفی رنج میبرند و در زندگی شخصی و خصوصی از موفقیت لازم برخوردار نیستند.
شهرام زرگر استاد دانشگاه و مترجم یكی دیگر از سخنرانان جلسه ضمن تقسیمبندی نمایشنامهنویسی ایران به دو دورهی تاریخی، گفت: دغدغهی تلخ اندیشی و مرگ اندیشی رادی به دلیل شرایط اجتماعی مثل جنگ، مهاجرت و... در بسیاری از آثار او وجود دارد. با نگاهی به آثار زندهیاد رادی میتوان برخی از نمایشنامههای او را در زمزهی نمایشنامههایی دانست که با موضوع مرگ نوشته شده یا موضوع مرگ یکی از موضوعهای مهم در آثار او بوده است. نمایشنامههای در مه بخوان، مرگ در پاییز، کاکتوس و... از آن جمله است.
وی ادامه داد: علاوه بر این مسئله مرگ در بسیار ی ا ز آثار ادبیات نمایشی و داستانی ایران و جهان به صورت بارز پرداخته شده و دستمایه کار این گروه از نویسندگان قرار گرفته است. این نمایشنامه همانند نمایشنامههای باغ البالو و سه خواهر و مرغ دریایی آنتوان چخوف گویی از یک دوران سپری شده سخن میگوید و نوید دوران جدید و تازهای را میدهد ضمن آن که افول و سقوط اپراطوری پدر درآن به تصویر در میآید.
این استاد دانشگاه در در بخش دیگری از سخنان خود، گفت: اجرای این اثر همانند تعداد دیگری از آثار رادی سهل و ممتنع است و اگر به درستی اجرا شود، میتواند تماشاگران زیادی را تحت تاثیر قرار دهد.
عطاالله کوپال پژوهشگر، استاد دانشگاه و عضو هیئت مدیره بنیاد اکبر رادی در ادامه ی سخنان زرگر، گفت: در نمایش نامه کاکتوس، شخصیت نویسنده در پایان دست به خودکشی میزند بدون آن که مخاطب بتواند حدس بزند که او در پایان به چنین تصمیم مهمی دست خواهد زد. اصولا اقدام قهرمانان ادبیات نمایش و داستانی نسبت به مقولهی خودکشی به صورت متفاوت و غیر قابل پیشبینی بوده است. تعدادی از این شخصیتها به دلیل دست نیافتن به آرمانهای زندگی خود دست به خودکشی زدهاند و به نظرم شخصیت نویسنده این اثر هم به این دلیل به چنین کاری اقدام میکند.
کوپال در ادامه با اشاره به مسئله خودکشی دردر ابیات اسطورهای، اظهار كرد: در کل ادبیات اسطورهای دنیا بیش از 200 شخصیت دست به خودکشی زدهاند در حالی که در ادبیات اسطورهای ایران دو شخصیت شیرین در منظومه شیرین و فرهاد نظامی وشخصیت جریره شاهنامه فردوسی اقدام به خودکشی کردهاند. مقوله خودکشی و مرگ در نمایشنامه کاکتوس مقوله مهمی بهشمار میرود که در جامعه روشنفکری ما هم وجود داشته است. اصولا روانشناسان معتقدند 98 درصد مردم دنیا به خودکشی فکر میکنند اما دو درصد آنها به انجام آن اقدام میکنند.
وی در پایان، گفت: به نظرم ساختار آثار رادی قابل قیاس با آثار آرتور میلر است با این تفاوت که عدهای میلر و نمایشنانههایش را کشف کردند و به دنیا شناساندند ولی هنوز فردی رادی را برای دنیا کشف و معرفی نکرده است.