ناصر تقوایی:
هویت تاریخی شهرهای ما درحال از بین رفتن است
مهاجرت جمعیت به شهرهای بزرگ ویرانی تاریخی و فرهنگی را در شهرهای کوچک بیشتر کرده است و وقتی یک مکان تاریخی از بین میرود تاریخ آن منطقه هم از بین میرود زیرا تاریخ در یک جغرافیای مشخص شکل میگیرد.
ایلنا: ناصر تقوایی معتقد است که امروز بخش مهمی از هویت تاریخی ما به دنبال بازسازی شهرها به دنبال از بین رفتن است واین اتفاق را خطری بزرگی باید دانست.
به گزارش خبرنگار ایلنا، عصر روز گذشته(5 آبان) نمایش فیلم سینمایی ناخدا خورشید همراه با نشست نقد و بررسی آن در پردیس سینمای قلهک برگزار شد.
ناصرتقوایی کارگردان فیلم با ابراز خوشحالی از نمایش این فیلم پس از سالها در سینما؛ درباره روند ساخت آن گفت: در ساخت این فیلم سختیهایی بسیاری کشیدیم به صورتی که زمانی که بخشهای خشکی فیلم را گرفتهایم ناگهان تهیهکننده ناپدید شد و ارشاد یک تهیه کننده جدید به ما معرفی کرد که هارون یشایایی نیز در بین آنها بود و من با وی فیلم را تمام کردم.
وی با اشاره به آشنایی با یشایایی گفت: حضور وی بسیار به ما کمک کرد و من به جز فیلم ناخدا خورشید فیلمای ایران را واقعی ساختم.
وی ادامه داد: نسخهای که امروز در اینجا نمایش داد نسخه خوبی است اما آنچه که از تلویزیون پخش میشود همیشه کوتاه شده و آخرین نسخهای که از تلویزیون پخش شد ۳۷ دقیقه سانسور شده است حال سوال من این است که اگر صداوسیما نمیخواهد فیلمی را پخش کند آن را نخرد و نشان ندهد در نسخه تلویزیونی فیلم هر کاری که ناخدا خورشید انجام میداد سانسور شده است.
تقوایی با اشاره به نمایش بخشی از هویت تاریخی کشور در این فیلم گفت: متاسفانه بسیاری از شهرها که ایران در حال دگرگونی است و در این دگرگونی هویت خود را از دست میدهد من هر جای ایران فیلم ساختم بعد از یک مدتی که با آنجا سفرکردهام دیدم آن شهر نابود شده است به طور مثال امروز جزیره مینو دیگر وجود ندارد در حالی که من فیلم نفرین را در آنجا ساختم.
وی ادامه داد: بندر کنگ که یکی از زیباترین بنادر ایران بود امروز به دلیل ساخت و ساز نادرست تبدیل به شهری مانند ساوه شده است که نه تنها هویت معماری جنوبی آن از بین رفته است بلکه هویت تاریخی نیز ندارد و یا بوشهر نیز امروز دیگر بوشهر سابق نیست این اتفاقات نشان میدهد که شهرها ویران شده و در این بازسازیها مانه تنها یک شهر بلکه یک گنیجنه تاریخی را از بین میبریم و به جای آن شهری از سیمان میسازیم.
کارگردان ناخدا خورشید ادامه داد: این اتفاق برای نسل جوان و آینده نگران کننده است و نسل جوان دیگر نمیتواند در یک روستا و یا شهری که هویت تاریخی دارد فیلم بسازد و مجبور است به سمت ساخت دکور حرکت کند.
تقوایی مهاجرت را عامل اصلی این ویرانی دانست و افزود: مهاجرت جمعیت به شهرهای بزرگ ویرانی تاریخی و فرهنگی را در شهرهای کوچک بیشتر کرده است و وقتی یک مکان تاریخی از بین میرود تاریخ آن منطقه هم از بین میرود زیرا تاریخ در یک جغرافیای مشخص شکل میگیرد.
وی ادامه داد: بازسازی شهرهای تاریخی بسیار سخت است به طور مثال علی حاتمی برای ساخت شهرک سینمایی و تهران قدیم بیش از ۱۲ سال زحمت کشید و از دو سال آن فقط صرف ساخت آن طی شد.
ناصر تقوایی با اشاره به تاثیر روایت و ادبیات در سینمای ایران افزود: سینما همچنین تحت تاثیر روایت است نقش ادبیات در سینما همچنان بارز است زیرا سینما هنر جوانی است اما ادبیات هنر چند هزار ساله است و امروز هر هنری از روایت استفاده میکند یعنی تحت نفوذ ادبیات است و ادبیات سیطره کاملی بر هنر روایی دارد و حتی موسیقی روایی نیز از این امر مستثنی نیست.
وی ادامه داد: امروز همچنان اکثر مردم علاقه به دیدن فیلمهای قصهگو دارند اما هنری به تکامل میرسد که مجرد شود و برای روایت خود از هنر دیگر وام نگیرد از طرفی دیگر امروز جای رومانسهای قدیمی که فیلم میشدند کمتر شده است. و یک تغییر کلی در شیوه روایت شکل گرفته که با ادبیات متفاوت است.
وی با اشاره به اهمیت فیلمنامه و تفاوت آن با داستان نویسی گفت: یک فیلمنامه خوب را باید یک نویسنده خوب بنویسد اما هیچکدام از نویسندگان ما فیلمنامه خوب ننوشتند به طور مثال داستانهای ساعدی را من و یا مهرجویی تنظیم کردیم و این امر نشان میدهد نویسندگان ما از سینما دور هستند و اگر سینماگری امروز میتواند روایت خود را در سینما به خوبی درآورد بیش از آن نویسنده بوده مانند مسعود کیمیایی، علی حاتمی و یا بیضایی که بیش از آن در سینما باشند با ادبیات آشنا بودند.
وی ادامه داد: سینما همیشه از دو موضوع استفاده میکند یا فیلمنامه اصیلی برای آن نوشته و یا اقتباسی است اما باید بگویم فیلمنامه هرگز روایت نیست بلکه شیوه اجرایی یک روایت است و فیلمنامه باید اجرای خوب داشته باشد و فیلمنامهنویس باید ابتدا فیلم را برای خود تصویر کند و هرگز وارد مسایل فنی نشود.
وی ادامه داد: در اقتباس نیز اگر یک اثر ایرانی است فقط باید تبدیل به یک فیلم نامه کرد اما در اقتباس آثار خارجی باید ابتدا آن را به یک اثر ایرانی تبدیل کرد.
هارون یشایایی تهیه کننده فیلم نیز گفت: ناخدا خورشید شناسنامه ناصر تقوایی است و من به عنوان تهیه کننده فقط حداقل شرایط را فراهم کردم تقوایی در این فیلم علاوه بر ساخت یک فیلم سینمایی باعث شد تا یک بخشی از تاریخ ایران ماندگار شود تقوایی در فیلمسازی مانند یک فیلسوف عمل میکند.