مسعود جعفری جوزانی: استادمحمد در وجود ملت زنده ماند

ایلنا: مراسم چهلمین روز درگذشت محمود استاد محمد نمایش‌نامه نویس، بازیگر و کارگردان تئاتر ایران عصر روز (۱۶شهریور) گذشته با حضور خانواده، هنرمندان و علاقه‌مندان به نمایش در تالار هنر برگزار شد.

به گزارش خبرنگار ایلنا، شهرام کرمی، مدیر این تالار در ابتدای این مراسم ضمن تاکید بر اینکه برنامه رسمی نیست گفت: تنها خواستیم به یاد محمود استاد محمد که چهل روز از سفر او می‌گذرد باشیم. یک باور فسلفی می‌گوید انسان یک مرتبه به دنیا می‌آید، زندگی می‌کند و با مرگ تمام می‌شود. اما نظر دیگری برخلاف آن وجود دارد و فکر می‌کنم همه شما با من هم‌نظر باشید که محمود استاد محمد برای همیشه در تاریخ ادبیات نمایشی و تئاتر ایران زنده خواهد ماند.

مانا استاد محمد، یادگار محمود استاد محمد سخنران بعد بود که پس از کرمی روی صحنه آمد و خطاب به حاضران در سالن بیان کرد: استاد محمد معتقد بود هیچکس اتفاقی به تئاتر نمی‌آید و برای این برگزیده می‌شود. خوش به حال شما که برای تئاتر برگزیده شدید.

وی ادامه داد: برای اجرای مراسم چهلمین روز درگذشت محمود استاد محمد برنامه‌ریزی می‌کردیم که متوجه شدم آقای نعیمی دیوان تئاترال را برای اجرا در یکی از فرهنگسراها آماده می‌کند. این متن یکی از نمایش‌نامه‌های مورد علاقه پدر بود و اعتقاد دارم آقای نعیمی کار سختی را برای اجرا انتخاب کردند که امیدوارم موفق باشند.

فرزند محمود استاد محمد در پایان یادداشت کوتاهی درباره "سفر" که پدرش بر حاشیه دفترچه تلفن نوشته بود را برای حاضران خواند و از روی صحنه پایین رفت.

شهرام کرمی سپس بار دیگر روی سن رفت و اظهار داشت: ما در شرایطی زندگی می‌کنیم که نه خودمان قدر هنرمندان را می‌دانیم و نه مسئولان چنین رویکردی دارند. محمود استاد محمد به معنای واقعی یک درام نویس ایرانی محسوب می‌شود و رنگ و بوی ایرانی در جای‌جای آثار او موج می‌زند. او برای خلق آثار خود از زبانی استفاده می‌کند که به گوش همه آشناست و از دل زندگی در میان مردم بیرون می‌آید.

حمیدرضا نعیمی کارگردان برنامه نمایش‌نامه خوانی ضمن ابراز تاسف از درگذشت استاد محمد بیان کرد: اولین دشمن کارگردان نویسنده اثر است و پس از اینکه بتوانید او را شکست دهید دومین دشمن، یعنی تماشاگران هستند که باید شکست داد. باید اعتراف کنم در مدت تمرین متن نتوانستیم محمود استاد محمد را شکست دهیم.

گروه شایا سپس به اجرای نمایش‌نامه موزیکال دیوان تئاترال پرداخت که با رضایت تماشاگران از اجرا همراه بود. شهرام کرمی که در ابتدای برنامه گاهی هنگام صحبت بغض خود را فرومی‌خورد این مرتبه روی صحنه آمد و اظهار داشت: پیش از اجرای نمایش‌نامه حال خوبی نداشتم اما بعد از اجرای خوب هنرمندان فضای دیگری پیدا کردم. این اثر یکی از نمایش‌نامه‌های موزون ایرانی به حساب می‌آید که توسط محمود استاد محمد نوشته شده و از آقای نعیمی هم بابت این اجرای خوب تشکر می‌کنم.

سپس نوبت به دوستان و آشنایان قدیمی محمود استاد محمد که در جلسه حاضر بودند رسید تا چند کلمه‌ای درباره دوست قدیمی خود صحبت کنند.

مسعود جعفری جوزانی کارگردان نام‌آشنای سینما و تلویزیون کشور و از دوستان قدیمی استاد محمد بیان کرد: از هنگامی که وارد سالن اجرا شدم و حتی در هنگامی که هنرمندان با تمام وجود تلاش می‌کردند اثر را به خوبی اجرا کنند با خودم فکر می‌کردم مرگ به هرحال به سراغ ما می‌آید. گاهی خزنده، گاهی مثل گلوله، گاهی مثل صاعقه پر سروصدا و زمانی هم به آرامی در هنگام خواب.

وی ادامه داد: امشب این بچه‌ها با تمام احساس تلاش کردند درونیات شخصیت‌ها را نشان دهند و توانایی آن‌ها در اجرای کلماتی که ذهن استاد محمد را آزار داده و به بیرون آمده را دیدم و الان با خودم فکر می‌کنم دیگر مهم نیست مرگ چگونه می‌آید، مهم این است که آدم اقبال بلند داشته باشد و مهم این است که انسان، مثل محمود استاد محمد چیزی از خود به یادگار بگذارد که در وجود ملت زنده بماند.

این هنرمند تصریح کرد: استادمحمد پاره‌ای از روح ملت ما محسوب می‌شود و این برای من رشک‌انگیز است کسانی مثل او به وجود و بخشی از ملت تبدیل می‌شوند. کسی که با تمام وجود پاره‌ای از روح ملت و از اعماق قلب اجتماع خود باشد و من افتخار می‌کنم شب‌های زیادی را با استادمحمد صبح کردم.

سهیل محمودی دیگر سخنران این بخش بود که با تشویق حاضران روی صحنه آمد و گفت: از دوران نوجوانی محمود استاد محمد را شناختم و آثار او را مطالعه کردم، نشانه‌هایی از صفا و مشربی در او یافتم که هم‌نسلان من امروز به عنوان افسانه از آن یاد می‌کنند و مثل داستان روایت می‌شود.

وی ادامه داد: جامعه امروز ما با تمام مسائل و شرایط اجتماعی به صفا و صمیمیتی نیاز دارد که محمود استادمحمد از خود چه در منش و چه در آثار به یادگار گذاشت. شاید همه نمایش‌نامه نویسی در ایران را با نام‌هایی همچون بهرام بیضایی، غلامحسین ساعدی و اکبر رادی بشناسند اما اعتقاد دارم در این میان بودند نویسندگانی همچون اسماعیل خلج و محمود استادمحمد که توانستند بخشی از فرهنگ باصفای گذشته را در متون خود منعکس و به دیگران منتقل کنند.

محمود با بیان اینکه استادمحمد تمام فکر و سلامت خود را فدای تئاتر کرد اظهار داشت: انرژی و همتی که او برای اجرا و عرضه تئاتر از خود نشان می‌داد موجب شده بود تمام وجودش تئاتر باشد و تلاش‌های او نشان از همان قلندری‌ها و فتوت‌ها داشت که در جامعه امروز فراموش شده و کار به جایی رسیده که هرکس می‌خواهد گلیم خود را از آب بیرون بکشد.

وی افزود: بعد از دیدن این اجرا بی‌اختیار به یاد سال 81 افتادم کهاین نمایش توسط استادمحمد کارگردانی شد و اکبر عبدی در آن به ایفای نقش پرداخت. به خاطر دارم آن زمان وقتی اجرای نمایش روی صحنه به اتمام می‌رسید و هنرمندان روی صحنه می‌آمدند، استاد محمد به نگاه می‌کرد و دوستان خود را از میان جمعیت به روی صحنه فرامی‌خواند تا لحظه و حا خود را با آن‌ها شریک شود. صفایی داشت که اوج آن فداکاری برای هنرش بود و این منش نیاز جدی هنر امروز ما به حساب می‌آید.

در پایان این مراسم شهرام کرمی از قادر آشنا مدیرکل مرکزهنرهای نمایشی دعوت کرد و بیان داشت: محمود استاد محمد مدتی پیش از درگذشت، وظیفه‌ای را بر دوش من گذاشت و خواست تا از مسئولانی که در ایام بیماری به دیدار او رفتند تشکر کنم تا بدانند استاد محمد قدردان آن‌ها است. گرچه احساس کردم توجه به هنرمندان وظیفه مسئولان به نظر می‌آید اما می‌خواهم از آقای حسین مسافر آستانه و قادر آشنا سپاس‌گذاری کنم.

محمود بصیری یکی دیگر از هنرمندانی بود که برای سخن گفتن درباره دوست قدیمی خود، محمود استادمحمد به روی صحنه دعوت شد اما به دلیل اندوه زیاد و در حالی که اشک در چشم داشت نتوانست با حاضران در سالن صحبت کند.

در این مراسم هنرمندان و مدیرانی همچون، داوود فتحعلی بیگی، مسعود جعفری جوزانی، خسرو احمدی، سیروس همتی، محمود بصیری، حسین محب اهری، شهرام کرمی، سهیل محمودی، ساعد باقری، حمید پورآذری، حسین مسافر آستانه، شکرخدا گودرزی، میلاد نیک آبادی، پرستو گلستانی، علی شمس، اصغر دشتی، پیمان شریعتی، قادر آشنا، مهدی شفیعی، محمدرضا الوند و محمد حسین ناصربخت حضور داشتند.