آماری از افزایش مصرف داروی ضد افسردگی نداریم/فروش آنتی‌بیوتیک بدون نسخه در داروخانه‌ها تخلف است
سرپرست دفتر نظارت و پایش مصرف فرآورده‌های سلامت سازمان غذا و دارو گفت: قضاوت در رابطه با میزان افزایش مصرف داروهای مسکن و آرامش بخش از شروع کرونا در کشور کار خیلی علمی نیست.
به گزارش خبرنگار ایلنا «نوشین محمد حسینی» سرپرست دفتر نظارت و پایش مصرف فرآورده های سلامت سازمان غذا و دارو در نشست خبری روز یکشنبه به مناسبت هفته اطلاع رسانی داروهای آنتی میکروبیال در جواب خبرنگار ایلنا مبنی بر تاثیر بحران روحی مربوط به کرونا و تاثیر آن بر استفاده از داروهای آرامش بخش و مسکن بیان کرد: استفاده خودسرانه و خانگی از داروهای ضد افسردگی و داروهای گروه اعصاب و روان کاملاً غلط و خطرناک است، حتی می‌تواند فرد را به جایی برساند که دیگر قابل جبران نباشد، بنابراین تجویز داروی خانگی در رابطه با داروهای آرامش بخش و ضد افسردگی اصلا معنی ندارد و مصرف این دارو باید بر اساس تجویز پزشک صورت بگیرد.
وی ادامه داد: اگر در رابطه با این داروها چنین تجویزهای خانگی هم انجام شود متاسفانه از آن هیچ آماری نیست، چون جایی ثبت نمی‌شود. آمار داروهای ضد افسردگی در کشور ما و در تمام دنیا بالا رفته و دلیل آن هم تغییر سبک در زندگی جدید، مشکلات اقتصادی و همچنین کمتر از خانه بیرون رفتن از عوامل ایجاد زمینه‌های افسردگی است که بهتر است به جای آنکه داروهای افسردگی را به سرعت شروع کنیم، ورزش کنیم، برنامه شاد برای خودمان ایجاد کنیم، کتاب بخوانیم تا امیدواری خود را افزایش دهیم.
فعلا آماری از افزایش مصرف داروی ضد افسردگی نداریم
حسینی در جواب دیگر خبرنگار ایلنا در مورد میزان افزایش داروهای مسکن، افزود: دقیقاً برای این منظور مطالعه‌ای انجام نشده چون هنوز برای اینکه چنین مطالعه‌ای به صورت دقیق انجام شود و گزارش آن ارائه شود زود است.
وی ادامه داد: برای اینکه یک مطالعه بتواند درست و منطقی باشد باید اطلاعات چندین سال قبل و بعد از آن را داشته باشید ولی ما هنوز در کوران بحران هستیم و چون در بحران قرار داریم انتشار مطالعه‌ای در این زمینه کار علمی نخواهد بود، چون تازه این بحران به یک سال رسیده و از زمانی که بیماری شروع شده پیک‌های مختلف و بالا و پایین‌های مختلفی داشته، بنابراین قضاوت در این باره هنوز کار خیلی علمی نیست.
از بازار سیاه دارو تهیه نکنید
حسینی در مورد وضعیت داروهای کرونا که در بازار سیاه به فروش می‌رسد، بیان کرد: متاسفانه داروهایی که خارج از بازار داروهای سلامت به فروش می‌رسند تقلبی هستند و خواهش می‌کنم که هیچ دارویی از این طریق تهیه نشود، به این دلیل که این داروها در اختیار بیمارستان‌های قرار می‌گیرد که مریض‌های بستری کرونا دارند و حتی به داروخانه‌ها هم توزیع نمی‌شود.
وی ادامه داد: بنابراین آنها یا داروهای تقلبی است و یا اینکه اساساً شاید دارویی مثل رمدسیویر نباشد، چون در چندین بررسی که انجام دادیم متوجه شدیم فقط بسته‌بندی دارو درست بوده و خود دارو چیز دیگری بوده است. بنابراین بهتر است که این داروها از مسیر غیره رسمی تهیه نشود، چون امکان دارد به قیمت جان بیمار تمام شود.
امسال واکسن آنفلوآنزایی در دارو خانه‌ها توزیع نشد
حسینی در رابطه با واکسن آنفلوآنزا افزود: واکسن آنفلوآنزا امسال در اختیار معاونت بهداشتی قرار گرفت تا برای گروه‌های خاص به صورت رایگان تزریق شود، به همین دلیل وارد داروخانه‌ها نشد، چون نیاز بود گروه‌های خاص حتماً واکسینه شوند.
وی ادامه داد: افراد معمولی با رعایت فاصله اجتماعی و زدن ماسک نسبت به آنفولانزا ایمن هستند، اما در مورد بیماران خاص مثل خانم‌های باردار و افراد بالای ۶۵ سال نمی‌توانیم چنین چیزی گفت، بنابراین کل واکسن آنفولانزا تحویل معاونت بهداشت وزارت بهداشت شد تا در محل خانه‌های بهداشت و جاهای که تعیین شده بود به افرادی که دارای بیماری خاص، بالای ۶۵ سال و خانم‌های باردار تزریق شود.
استفاده خودسر از آنتی‌بیوتیک‌ها باعث کاهش قدرت سیستم ایمنی یک جامعه می‌شود
حسینی در رابطه با استفاده‌ی خودسر از داروهای آنتی‌بیوتیک گفت: آمار دقیقی از مصرف خودسرانه دارو نداریم و به همین دلیل عوارض مصرف خودسرانه هم به آن صورت که آماری از آن وجود داشته باشد نداریم، چون کسی اعلام نمی‌کند که به صورت خودسرانه دارو مصرف می کنم.
وی ادامه داد: اما عوارض عمومی مصرف آنتی‌بیوتیک چند عارضه مهم است اول گسترش مقاومت میکروبی است، چون فردی که از این دارو مصرف می‌کند خودش به آنتی‌بیوتیک مقاوم نمی‌شود بلکه میکروبی که در بدنش وجود دارد به آنتی بیوتیک مقاوم می‌شود و آن میکروب با عطسه، سرفه و انواع دردها که از بدن فرد خارج می‌شود و به شخص دیگری که هیچ آنتی‌بیوتیکی مصرف نکرده وارد می‌شود.
حسینی افزود: پس اولین ضرر مصرف خودسرانه دارو به جامعه است چون همه مردم را نسبت به یک میکروبی ضعیف می‌کنیم، همچنین مصرف بی رویه آنتی بیوتیک‌ها میکروب‌های خوب بدن ما را از بین می‌برد و بدن را ضعیف می‌کند، چون وقتی میکروب‌های خوب بدن از بین برود، جذب غذایی پایین می‌آید و بنابراین سیستم ایمنی تضعیف می‌شود.
وی ادامه داد: مصرف خودسرانه آنتی‌بیوتیک فقط به خریدن و خوردن آن بر نمی‌گردد بلکه به دور ریختن این داروها هم برمی‌گردد. وقتی به صورت خودسرانه این داروها را در سطل‌های زباله می‌اندازیم امکان دارد از طریق آب روان یا تغذیه دام‌ها و هر چیز دیگر به چرخه انسانی بر گردد، بنابراین حتی در دور ریختن این داروها هم باید مواردی را رعایت کنیم.
فروش آنتی‌بیوتیک بدون نسخه در داروخانه‌ها تخلف است
سرپرست دفتر نظارت و پایش مصرف فرآورده های سلامت وزارت بهداشت در مورد فروش آنتی‌بیوتیک در داروخانه‌ها افزود: فروش آنتی بیوتیک بدون نسخه در داروخانه‌ها ممنوع است و اگر داروخانه‌ای این کار را انجام دهد تخلف است.
وی ادامه داد: چون تعداد داروخانه‌ها زیاد است، الان ۱۳ هزار داروخانه امکان بازرسی همیشگی آنها نیست، یکی از مهمترین اقدماتی که جلوی این کار را می‌گیرد نظارت مردم و عدم درخواست مردم است، یعنی اگر فرهنگ مصرف را درست کنیم هیچ داروخانه‌ای خودش دنبال کسی نمی‌رود تا به او آنتی‌بیوتیک بدهد، مردم باید بدانند که فرهنگ مصرف بی‌رویه آنتی‌بیوتیک چقدر به آنها ضرر می زند.
برای درمان بیماری‌های ویروسی آنتی‌بیوتیک استفاده نمی‌شود
حسینی افزود: در نظر بگیرید که آنتی بیوتیک‌ها روی ویروس‌ها تاثیری ندارند و متاسفانه با شیوع کرونا و شایعات غیر علمی مصرف بی رویه آن اتفاق افتاد و گروه زیادی شروع به مصرف آنتی‌بیوتیک‌ها حتی به عنوان پیشگیری کردند، در صورتی که مصرف بی رویه سیستم ایمنی بدن را تضعیف می کند.
وی ادامه داد: تنها سلاح ما در برابر این بیماری سیستم ایمنی بدنمان است، امکان دارد که به تجویز پزشک در زمانی که کرونا در بدن بیمار باشد آنتی‌بیوتیک تجویز شود، اما به صورت کلی برای درمان بیماری‌های ویروسی از آنتی‌بیوتیک استفاده نمی‌شود.
حسینی در ادامه افزود: با افزایش نظارت‌ها در سال‌های اخیر توانستیم میزان تجویز آنتی بیوتیک در نسخه‌ها را از ۵۱ درصد به ۳۹درصد کاهش دهیم، البته هنوز تا میزان حداکثر ۳۰ درصد سازمان بهداشت جهانی فاصله داریم.
وی افزود: یکی از علت‌های افزایش تجویز آنتی‌بیوتیک توسط پزشکان اصرار خود بیماران برای تجویز این داروها است که در موارد غیر ضروری باعث ایجاد مقاومت میکروبی بدن نسبت به آنتی بیوتیک می‌شود و همچنین قطع این دارو بدون اجازه‌ی پزشک خطرناک است، چون میکروب‌ها بعد از اینکه به تعداد مشخصی در بدن می‌رسند احساس بدن درد و بیماری ایجاد می‌شود وقتی شروع به مصرف آنتی بیوتیک می‌کنیم اول ضعیف‌ترین میکروب‌ها از بین می‌روند و هنوز همه میکروب‌ها از بین نرفته‌اند تعداد زیادی از آنها که البته ضعیف‌تر هستند از بین می‌روند و فرد احساس بهبودی پید می‌کند اما میکروب‌های قوی‌تر باقی می‌مانند و با قطع آنتی‌بیوتیک در حالی که مقاوم‌تر شدند، تکثیر پیدا می‌کنند و این بار برای درمان بیماری به آنتی بیوتیک‌های قوی تر نیاز خواهد شد.
سرپرست دفتر نظارت و پایش مصرف فرآورده‌های سلامت سازمان غذا و دارو افزود: گروه تجویز منطقی دارو از سال ۷۵ تشکیل شده و تاکنون برای تجویز منطقی دارو در دو شاخه یکی برای فرهنگ مصرف، در مدارس با تهیه کتابهای قصه برای نسل آینده و دیگری برای آموزش خانم های خانه دار و نیز تبلیغات در سطح شهر به صورت بیلبورد اقدامات زیادی انجام شده است.
وی گفت: در کنار این با همکاری گروه عفونی دانشگاه تهران، فیلم های آموزشی برای همکاران پزشک تهیه کردیم که در اختیار دانشگاهها قرار گرفته است. بررسی نسخه ها و میزان تجویز آنتی بیوتیک توسط پزشکان نیز در دستور کار است.
محمد حسینی افزود: مصرف آنتی بیوتیک به درمان بیماری های ویروسی کمکی نمی کند بلکه با از بین بردن میکروب‌های خوب داخل روده که به جذب غذا کمک می‌کند ما را در مقابل ویروس بی‌سلاح تر و وضعیت را بدتر می‌کنند، اجازه دهید برای مصرف آنتی بیوتیک پزشک تصمیم بگیرد و زمان و میزان مصرف را تعیین کند بعد اقدام کنید.
