افسردگی و زوال عقل از عوارض دیابت
رئیس مرکز مدیریت بیماری غیرواگیر وزارت بهداشت گفت: ۴۶۰ میلیون نفر در دنیا به بیماری دیابت مبتلا هستند و چهار میلیون و ۲۰۰ هزار نفر سالانه به علت دیابت و عوارض آن جان خود را از دست می‌دهند.
به گزارش خبرنگار ایلنا، «افشین استوار» رئیس مرکز مدیریت بیماریهای غیرواگیر وزارت بهداشت در نشست مجازی که در این وزارتخانه برگزار شد، اظهار داشت: ما اکنون در هفته ملی دیابت قرار داریم، هر سال ۱۴ نوامبر که مصادف با ۲۴ آبان است از طرف سازمان جهانی بهداشت و فدراسیون بین المللی دیابت، این روز به عنوان روز جهانی دیابت شناخته می‌شود. در واقع ۱۴ نوامبر سالروز تولد کاشف انسولین است و امسال مصادف با یکصدمین سال کشف انسولین است.
رئیس مرکز مدیریت بیماری غیرواگیر وزارت بهداشت ادامه داد: این مناسبت در ۱۷۰ کشور دنیا برگزار می‌شود، و به این بهانه وزارت بهداشت و درمان یک هفته را برای افزایش آگاهی عمومی و همچنین همصدایی با بیماران دیابتی اختصاص داده است.در این هفته تمام تلاش ما این است که در سراسر کشور با همراهی و مشارکت دانشگاه‌های علوم پزشکی بتوانیم موضوع دیابت و بیماران دیابتی را بیش از پیش به آگاهی مردم برسانیم.
استوار گفت: همانطور که استحضار دارید دیابت یک بیماری است که با افزایش قند خون در بدن خودش را نشان می‌دهد. زمانی که قند خون افزایش یافته، کنترل نشود عوارض جدی دارد.عوارض جدی مانند سکته قلبی، سکته مغزی، نارسایی کلیوی، مشکلات شبکیه و مشکلات شنوایی، زخم دیابتی و قطع عضو است همچنین افسردگی و زوال عقل به دنبال دیابت رخ می‌دهد.
وی افزود: هر چند که دیابت یک بیماری درمان پذیری نیست اما راه‌های موثر برای کنترل قند خون و کاهش عوارض ناشی از دیابت وجود دارد. اکنون با پیشرفت تکنولوژی، داروهای موثر در اختیار بیماران قرار دارد که با کنترل قند خون می‌توانند از آن پیشگیری کنند.
رئیس مرکز مدیریت بیماری غیر واگیر وزارت بهداشت در خصوص انواع دیابت خاطر نشان کرد: انواع دیابت مختلف است، ما دیابت نوع یک را داریم که علت آن تقریباً نامعلوم است. دیابت نوع دو بیشتر در بزرگسالان است و در ۹۰ درصد موارد دیابت را به خود اختصاص می‌دهد. دیابت نوع ۲ علت ترکیبی از عوامل ژنتیکی و فامیلی است و عوامل خطرناکی مثل چاقی، اضافه وزن و کمبود فعالیت بدنی دلیل آن هستند. به خصوص در سنین بالای ۴۵ سال و فشار خون بالا و چربی خون بالا از عواملی هستند که فرد را مستند به دیابت نوع ۲ می‌کنند.
وی افزود: شیوع دیابت در دنیا بسیار بالاست و فراگیر ترین بیماری غیر واگیر در دنیاست. ۴۶۰ میلیون نفر در دنیا به این بیماری مبتلا هستند و چهار میلیون و ۲۰۰ هزار نفر سالانه به علت دیابت و عوارض آن جان خود را از دست می‌دهند. در کشور ما نزدیک به ۱۱ درصد بزرگسالان ۲۵ سال به بالا به دیابت مبتلا هستند که این تقریبا معادل پنج و نیم میلیون نفر در سراسر کشور است.
استوار گفت: متاسفانه علاوه بر این شیوع بالا روند شیوع افزایشی است بنابراین وزارت بهداشت پیشگیری این بیماری را متعهد شده است که این شیوع افزایشی را متوقف کند و همه برنامه‌های پیشگیری و کنترل را به کار بگیرد تا به مبتلایان دیابت خدمت مناسبی ارائه دهد.
رئیس مرکز مدیریت بیماری غیر واگیر وزارت بهداشت در خصوص شعار امسال برای هفته دیابت گفت: شعار امسال روز جهانی دیابت و هفته دیابت با توجه به نقش با اهمیتی که پرستاران در پیشگیری و کنترل دیابت دارند مرتبط با پرستاران است. شعار "پرستاران در دنیای دیابت تغییر ایجاد می‌کنند" به این دلیل برگزیده شده که در زنجیره درمان بیماران دیابتی پرستاران نقش بسیار مهمی دارند و در کنار کادر سلامت، آموزش به مردم و مراقبت از بیمار تلاش زیادی می‌کنند.
استوار در پاسخ به سوال خبرنگار ایلنا در مورد تاثیر بیماری دیابت بر اختلالات جنسی بیان کرد: یکی از انواع عوارض که به دنبال دیابت کنترل نشده ممکن است رخ دهد، اختلالاتی است که در عملکرد جنسی مخصوصا در آقایان و همچنین مشکل باروری در خانم‌ها است که رخ می‌دهد، اینها یک سری از عوارض‌هایی است که در دیابت طولانی مدت و بدون کنترل اتفاق می‌افتد.
وی ادامه داد: زخم پای دیابتی و در صورت عدم کنترل قطع عضو آن یکی از جدی‌ترین عوارض در دیابت کنترل نشده است و در صورتی که درمان مناسب دریافت نشود و بیماری تحت کنترل قرار نگیرد امکان دارد با کوچکترین خراشی، زخم بزرگ و بزرگ‌تر شود و نهایتا منجر به قطع عضو شود.
رئیس مرکز بیماریهای غیر واگیر وزارت بهداشت افزود: هردوی این عوارضی که به آن اشاره شد به طور مستقیم به کیفیت درمان وابسته است، یعنی هر چقدر کیفیت درمان بیماران دیابتی بهتر باشد امکان وقوع این عوارض کمتر خواهد شد و خوشبختانه در رابطه با بیماری دیابت در کشور در مورد آگاهی، وضعیت خوبی داریم، در حالی که در دنیا ۵۰ درصد بیماران دیابتی از بیماری‌شان آگاه هستند، اما در کشور ما ۷۰ درصد است و این در صورتی است که ۲۵ درصد بیماران دیابتی از بیماری خود آگاه نیستند و ممکن است به مدت طولانی بیماری آنها کنترل نشود و درنتیجه عوارض در آنها رخ دهد، لذا لازم است تا همه‌ی افرادی که یکی از علائم بیماری دیابت را دارند حتماً برای درمان و بررسی آن اقدام کنند.
وی در مورد غربالگری دیابت گفت: الان در نظام مراقبت‌های اولیه بهداشتی در کشور نزدیک به ۲ میلیون بیمار دیابتی ثبت است و ما در قالب بسته‌های خدمات اساسی بیماریهای غیرواگیر تشخیص مراقبت و درمان را همزمان در شبکه‌های بهداشتی کشور ادغام کردیم به طوری که برای افراد ۳۰ سال و بالاتر که به مرکز بهداشت درمان مراجعه می‌کنند در هنگام خطرسنجی قلبی و عروقی، قند خون افراد هم اندازه گیری می‌کنیم و در صورتی که قند خون بالا باشد مراقبت‌های منظمی‌ها دریافت خواهند کرد.
استوار با اشاره به نقش تغذیه در کنترل بیماری دیابت، افزود: تغذیه نقش بسیار مهمی در این بیماری دارد، البته در اضافه وزن و چاقی هم تاثیر دارد و دریافت کالری برای این بیماران به طور کلی توصیه می‌شود.
وی ادامه داد: بیماران دیابتی نقش تغذیه را خیلی جدی بگیرند، دیابت نوع یک حتما باید زیر نظر متخصص باشد و بیماران مبتلا به دیابت نوع دو توصیه می‌شود دریافت کربوهیدرات‌ها تا مقدار خیلی زیادی کاهش دهند ولی مصرف میوه و سبزی را افزایش دهند، توصیه می‌شود گوشت سفید را بجای قرمز استفاده کنند و ورزش هم یکی از عواملی است که هم برای پیشگیری و هم برای کنترل بیماری بسیار موثر است.
