تشریح آخرین اقدامات برای شناسایی منشا بوی نامطبوع در پایتخت

«مسعود تجریشی» معاون محیط زیست انسانی سازمان محیط زیست، در گفت‌وگو با خبرنگار ایلنا، در ارتباط با منشاء بوی بد تهران، گفت: توافقی برای سهم هر دستگاه در تولید بوی نامطبوع تهران به دست نیامده است. به عنوان مثال شهرداری سهم آرادکوه را کمتر از سهم فاضلاب سازمان آب اعلام می‌کند و همچنین در بررسی فاضلاب بوسیله وزارت نیرو، سهم آرادکوه بیشتر از سهم فاضلاب درج شده است. همچنین شرکت آب در بررسی‌های خود، سهم دامداری‌ها را بیشتر از مجموعه‌‌های ذی‌ربطش تلقی می‌کند. به این دلیل تحقیقات ما نتوانست، سهم هر دستگاه‌‌ را در تولید بوی نامطبوع نشان بدهد، اما یک نتیجه‌ بدیهی است؛ تاکنون، هیچ یک از دستگاه‌‌ها به وظایف ذاتی خود عمل نکرده‌اند.

تجریشی در پاسخ به این پرسش که اقدام سازمان محیط زیست، با توجه به شرایطی که مطرح کردید چه خواهد بود؟ بیان کرد: سازمان محیط زیست نتیجه گرفت که اگر به طور مثال، آرادکوه در بررسی‌های دستگاه‌‌های گوناگون، ۶۰ تا ۲۰ درصد سهم دارد،  باید سهمی معادل ۴۰ درصد را به آن تعلق دهد. یعنی این میانگین از آلایندگی را کفِ سهم آرادکوه  محسوب می‌کنیم. سازمان دو مسیر را اتخاذ می‌کند. نخست از کل دستگاه‌ها خواسته‌ایم تا گزارشات خود برای رفع آلایندگی، ارائه دهند. شرکت آبفا نباید فاضلاب‌هایش را داخل رود می‌ریخت. یا اگر فاضلاب‌‌ها را به  رودها ریخته است، چرا بستری برای جریان محتویات فاضلاب‌ ایجاد نکرد تا تجمع فضولات در یک نقطه نداشته باشیم؟ 

وی در همین رابطه افزود: سازمان محیط زیست تلاش خود را آغاز کرد تا به رفع این آشفتگی‌ کمک شود. دستگاهها باید در جهت انجام وظایف ذاتی خود مسئولیت بیشتری بپذیرند، وظایفی که به کم‌تر شدن آلایندگی محیط زیست کمک کند. همچنین از هر دستگاه‌ خواسته‌ایم گزارشی از عملکرد وظایفی که از سال ۹۶ وعده داده بودند، ارائه دهند؛ بطور مشخص وظایفی که در قبال دریافت منابع، از سال ۱۳۹۶، متعهد به انجامش شده بودند. یکی از وظایف سازمان محیط زیست، نظارت بر حسن اجرای تصمیمات قبلی است، از همین رو لیست وظایف و گزارشات دستگاه‌ها از سهم منابع آلایند‌ه‌های تهران را در اختیار تیم‌های تحقیقاتی می‌گذاریم. سعی ما این است تا اعداد دقیق‌تری از میزان اثربخشی اقدامات آن‌ها و سهم آلایندگی‌ها بدست آوریم. مطالعاتی که می‌توانند تا دو ماه آینده به سرانجام برسد. 

تجریشی گفت: اما باید توجه کنیم که ابزارهای دقیقی برای سنجش بو یا طعم نامطبوع در آب نداریم. فعلا نمی‌توانیم با صراحت منشا این‌ قبیل آلودگی‌ها را مشخص کنیم. به عنوان یک دستگاه نظارتی گزارشات تمام دستگاه‌های متولی را گردآوری کردیم. کنسرسیومی از اساتید دانشگاه‌ تشکیل داده‌ایم تا اسناد ارگان‌های متولی را بررسی کنند. اما هنوز مجموع گزارشات دستگاه‌های متولی و بررسی این کنسرسیوم نتوانسته است منشا بو را مشخص کند. 

معاون محیط زیست انسانی سازمان محیط زیست، در تشریح عملکرد تیم‌‌های کارشناس شناسایی منبع بو، اظهار کرد: به کمک تیم‌های کارشناس دانشگاهی که توسط سازمان محیط زیست بکار گرفته شده‌اند، می‌توانیم اثربخشی اقدامات خود را بیشتر کنیم. هدف سازمان این است که تا پایان سال، به برنامه‌‌های اجرائی برسد تا دستگاه‌ها جز انجام وظایف ذاتی خود با یاری دولت و کسب منابع، اقدامات بیش‌تری در جهت کمک به سلامت محیط ‌زیست کنند.

معاون محیط زیست انسانی سازمان محیط زیست، در پاسخ به این پرسش که سازمان برای رفع آلودگی هر کدام از عوامل ِ ایجاد ِ بوی نامطبوع چه اقدامی می‌‌کند؟ بیان کرد:  سازمان محیط‌ زیست با بانک‌ها در رایزنی است تا به دامداری‌ها برای اقدامات کاهش‌دهنده آلودگی‌هایشان وام بدهد. سعی می‌کنیم بسته‌‌های مفید و به صرفه اقتصادی برای دامداری‌ها تدوین کنیم تا بتوانند به احداث تجهیزات کاهش آلودگی و تصفیه‌کننده‌ها اقدام کنند. سازمان محیط زیست، میزان نظارتش را افزایش می‌دهد تا زین پس، دستگاه‌ها، مجدانه به وظایف محیط ‌زیستی خودش عمل کنند. این وظایف اگر در کنار تدابیر دیگرمان اجرا شوند، کاهش آلودگی محیط چشم‌گیر خواهد بود.

تجریشی در ادامه گفت: در حال حاضر احداث فاز اول تصفیه‌خانه شهر بهارستان شروع شده است. امیدواریم این فاز تا آخر امسال راه‌اندازی شود. حداقل تا ۶ ماهه اول سال، تصفیه‌خانه ۵ دامداری به سرانجام رسید. با توجه به رایزنی سازمان محیط زیست با بانک‌ها، امید داریم تصفیه‌خانه باقی دامداری‌ها تا آخر سال بهره‌برداری شود. بانک‌ها وعده داده‌اند که در ازای ۱۰ میلیارد تومان دریافت، ۵۰ میلیارد تومان وام به دامداران بدهند. برداشت بنده است که با اجرای این تمهیدات، حداقل حجم آلاینده‌‌های تهران افزایش نخواهد داشت. امروز شهرداری، برای تشکیل یک مرکز پایش قدرتمند، با دانشگاه‌ها مکاتبه می‌کند. 

وی در ارتباط با اقدام مشترک شهرداری، سازمان محیط زیست وتیم‌‌های کارشناس دانشگاهی اظهار کرد:  سازمان محیط زیست تعداد قابل‌توجهی کارشناس با دستگاه‌‌های پایش محیط، جهت کشف منشا بو در اختیار شهرداری گذاشته است که سهم آلایندگی هر دستگاه را علمی‌تر و دقیق‌تر تخمین بزنند.