در گفت‌وگو با ایلنا مطرح شد؛
درخواست‌ها و مطالبات مردم پابرجاست/شایستگان باید مملکت را اداره کنند/ فقرا و طبقه متوسط در اعتراضات اخیر کنار هم بودند/ فرودستان جامعه کجا باید نارضایتی خود را اعلام کنند؟!
یک جامعه‌شناس گفت: مسئولان اگر توانمندی اداره مملکت را ندارند، کنار بروند و اجازه دهند، شایستگان مملکت را اداره کنند.
«عالیه شکربیگی» جامعه‌شناس در گفت‌وگو با خبرنگار ایلنا درباره ارزیابی‌اش از به خشونت کشیده شدن اعتراضات پس از اعلام نرخ جدید بنزین در کشور و مقایسه آن با اعتراضات سال‌های ۷۸، ۸۸، ۹۶ گفت: در سال ۷۸ در واقع بیشتر جنبش دانشجویی اعتراض داشت و در صحنه اجتماعی و سیاسی ایران به عنوان معترض ایفای نقش می‌کرد. البته وقتی اعتراضات از دانشگاه شروع شد، جامعه نیز در کنار آنها قرار گرفت، اما در سال ۸۸ جنبش «رای من کو» یک اعتراض عمومی بود. معترضان یک اعتراض مدنی را در سکوت در خیابان‌های تهران و چند شهر دیگر کشور رقم زدند.
در اعتراضات آبان ماه علاوه بر فقرا طبقه متوسط هم وارد صحنه شد
وی با اشاره به اعتراضات دی‌ماه سال ۱۳۹۶ ادامه داد: در دی‌ماه سال ۱۳۹۶ فقرای ما یعنی افرادی که دغدغه معیشت داشتند و فقیر بودند به خیابان آمدند. معتقدم دی ماه ۱۳۹۶جنبش فقرا و فرودستان در جامعه شکل گرفت و در سال ۹۷ نیز اعتراضات به همین صورت ادامه داشت تا در سال ۱۳۹۸ می‌بینیم که علاوه بر جنبش فقرا که در سال ۱۳۹۶ بود، این بار طبقه متوسط هم وارد صحنه شد و حتی می‌بینیم که قومیت‌های مختلف در سراسر ایران وارد این جنبش شدند.
این جامعه‌شناس تاکید کرد: بارها این نکته را متذکر شده‌ام که در کشور ما عاملیت و جامعه از ساختار جدا شده است و این بحران آنقدر وسیع شده که آماده کشیدن یک جرقه بود تا مانند باروت منفجر شود. این جرقه در روز ۲۳ آبان ماه زده شد و مسئولان بدون اینکه بحث‌های کارشناسی پیرامون بالا رفتن قیمت بنزین در رسانه‌ها را داشته باشند و جامعه را برای این تغییر قیمت آماده کنند به یکباره این افزایش قیمت را اعلام کردند و ما متوجه شدیم که حتی نمایندگان مجلس هم در این زمینه دخالتی نداشتند و در یک سطح بالای امنیتی، اطلاعاتی، حاکمیتی و حکومتی این تصمیم گرفته شد و زمانی که مجلس هم متوجه این تصمیم‌گیری شد، قصد داشت در روز یکشنبه ۲۶ آبان‌ماه طرح دو فوریتی در این زمینه در صحن علنی ارائه دهد که این اجازه به مجلس داده نشد.
مسئولان از برج عاجی که برای خود تعریف کرده‌اند، پایین بیایند و مردم را ببینند
شکربیگی خاطرنشان کرد: مسئولان از برج عاجی که برای خودشان تعریف کرده‌اند، باید پایین آمده و مردم را ببینند. در حال حاضر این سوال مطرح است که مردم ایران چگونه باید نسبت به مسائلی که مورد تاییدشان نیست، اعتراض کنند؟ فرودستان جامعه کجا می‌توانند سخن خود را بگویند و کجا می‌توانند اعتراض خود را بیان کنند، چرا هیچ جایگاهی برای اعتراض مردم نسبت به برنامه‌های سیاستگذاران تعریف نشده است، در حالی که براساس قانون اساسی حق اعتراض تعریف شده است.
دیگر دو طبقه داریم؛ فرودست و فرداست
این جامعه‌شناس با بیان اینکه مسئولان باید در کنار مشاورانی که در برای تصمیم‌گیری‌های‌شان استفاده می‌کنند، از جامعه‌شناسان استفاده کنند، گفت: این افرادی که اعتراض کردند، مردم هستند و وقتی با آنها صحبت می‌کنیم، می‌گویند ما نان شب نداریم. در حال حاضر طبقه متوسط جامعه به سمت طبقه فقیر جامعه ریزش کرده و در حال حاضر دو طبقه در جامعه برای ما تعریف می‌شود که شامل طبقه فرودست و طبقه فرداست است، یعنی طبقه متوسط کمرنگ‌تر و لاغرتر شده و به سمت طبقات پایین جامعه ریزش کرده است و قدرت خرید آنها نیز خیلی پایین آمده است.
وی ادامه داد: درصدی از افرادی که دارای اتومبیل هستند، با این اتومبیل معیشیت خانواده‌شان را تامین می‌کردند؛ این افراد با افزایش قیمت بنزین دیگر توان خرید بنزین را نداشته و در نتیجه نمی‌توانند درآمدی داشته باشند، بنابراین حق دارند اعتراض کنند.
شکربیگی تاکید کرد: به عنوان یک جامعه‌شناس هشدار می‌دهم که اگر مسئولان به فقر دامن‌گستر جامعه که هر روز بیشتر می‌شود، توجهی نکنند، احتمال دارد که در آینده اعتراض در جامعه را بسیار رادیکال‌تر و شدیدتر از گذشته داشته باشیم.
آگاهی برای انسان مسئولیت می‌آورد و نمی‌تواند بی‌تفاوت باشد
این جامعه‌شناس گفت: امروز مطالبه‌گری هم در میان مردان و هم در میان زنان وجود دارد، آنها نسبت به حقوق حقه انسانی خود، حق زندگی و شهروندی آگاه‌تر شده‌اند و وقتی به این حقوق در عرصه اجتماعی، سیاسی، فرهنگی و اقتصادی دست پیدا نمی‌کنند و مطالبات‌شان پاسخ داده نمی‌شود، طبیعی است که برای درخواست حقوق حقه انسانی خودشان اعتراض کنند و این یک سخن مسلم است که آگاهی برای انسان مسئولیت می‌آورد و کسی که آگاه است، نمی‌تواند آرام و بی‌تفاوت باشد.
صورت مسئله اعتراضات آبان‌ماه پاک شده است
وی ادامه داد: در اعتراضات آبان‌ماه نیز صورت مسئله پاک شده است و در واقع حضور اعتراضی مردم ایران نسبت به یک کالای اساسی و مادر که می‌تواند، پایه‌گذار بسیاری از موارد در زندگی اقتصادی خانواده‌های ایرانی باشد، متاسفانه نادیده گرفته شد و مطمئنا این فریادها و درخواست‌ها و مطالبه‌گری‌ها از بین نرفته است، بلکه دوباره از جای دیگری سر در می‌آورد، بنابراین مسئولان باید هرچه زودتر چاره‌ای بیاندیشند.
شکربیگی بیان کرد: مسئولان اگر توانمندی اداره مملکت را ندارند، کنار بروند و اجازه دهند شایستگان مملکت را اداره کنند.
با اعمال سیاست‌های غلط، جامعه فقیر شده است
وی گفت: در این اعتراضات از گروه سنی ۱۴ سال تا سنین بالا حضور داشتند، چرا که اصولگرایان و اصلاح‌طلبان عملکرد درستی نداشتند و براساس سیاست‌های غلط و اشتباه همه آنها، جامعه فقیر شده است و روز به روز هم فقیرتر می‌شود.
شکربیگی تاکید کرد: فردی که از تامین معیشت خانواده ناتوان شده است و بارها در جامعه اعتراض کرده و پاسخی نشنیده است، دیگر چیزی برای از دست دادن ندارد. در حال حاضر جمعیت وسیعی از جامعه ایران نارسایی تغذیه دارند و در بحث معیشت اقتصادی دچار مشکلات و مسائل خاصی هستند.متاسفانه در پاسخگویی به نیازهای جامعه، مسئولان و دولتمردان ما موفق نبوده‌اند.
