عاملی در نشست تخصصی بررسی کنکور:
اعتماد به سیستم پذیرش دانشجو و امنیت سنجش نباید از دست برود
دومین جلسه از سلسله نشستهای تخصصی بررسی کنکور در محل دبیرخانه شورای عالی انقلاب فرهنگی برگزار شد.
به گزارش ایلنا از مرکز خبر شورای عالی انقلاب فرهنگی، در ابتدای این جلسه سوزنچی با اشاره به دستور دبیر شورای عالی انقلاب فرهنگی پیرامون تعیین تکلیف کنکور تا پایان سال جاری خاطرنشان کرد: دبیرخانه شورای عالی انقلاب فرهنگی در نظر دارد با برگزاری نشستهای تخصصی به بررسی راهکارها و ظرفیتها برای حل مشکلات نظام سنجش و پذیرش کشور بپردازد.
سوزنچی خاطرنشان کرد: باید بدانیم که مسئله اصلی ما در نظام سنجش و پذیرش چیست و ازاینرو تصمیم شورا در فرآیند مذکور بر این است که با نظر به مدلهای سیاستی در کشورهای مختلف و احصاء نظرات سایر نهادهای درگیر در موضوع کنکور به بررسی و شناخت مسئله اصلی نظام سنجش و پذیرش اقدام کند.
وی ادامه داد: نگاه به محدوده تأثیرگذاری نظام سنجش و پذیرش و اینکه مسئله در چه سطوحی قابل بررسی است و همچنین مبنای نظری نگاه ما به مسئله سنجش و پذیرش دانشجو ازجمله موارد بسیار مهمی است که باید به آن توجه داشت.
معاون خط مشیگذاری و راهبری اجرای ستاد علم و فناوری افزود: امیدواریم در جلسه پیش رو بتوانیم به این سؤالات پاسخ دهیم که مسئله اصلی نظام سنجش و پذیرش کشور چیست؟ و آیا نظام پذیرش را میتوانند خود دانشگاهها متولی شوند تا صرفاً فرآیند سنجش داوطلبان توسط مؤسسات مربوطه انجام شود؟
عاملی: نحوه ارزشیابی ورود به دانشگاهها از مسائل اصلی آموزش عالی است
سعید رضا عاملی دبیر شورای عالی انقلاب فرهنگی در این جلسه با اشاره به مسئله کنکور بهعنوان یکی از مسائل اصلی در حوزه آموزش عالی کشور گفت: اگر ما در آموزش عالی کشور بخواهیم مسائل اصلی را دنبال کنیم، یکی از مسائل اصلی کشور نحوه ارزشیابی برای ورود به دانشگاهها است.
وی افزود: درگذشته مجلس شورای اسلامی، وزارت علوم، تحقیقات و فنآوری و سایر نهادهای تصمیمگیر بارها تلاش کردهاند که مسئله کنکور را به نحوی رفع کنند، اما علیرغم آنکه برای آن بازه زمانی هم در نظر گرفته شد هنوز اتفاق لازم در این زمینه محقق نشده است.
شأن شورای عالی انقلاب فرهنگی سیاستگذاری کلان است
عاملی خاطرنشان کرد: در مسئله کنکور ما هر مسیری را که بخواهیم طی کنیم باید همراه با محاسبه باشد.
وی افزود: در موضوع کنکور بین شورای عالی انقلاب فرهنگی و مجلس شورای اسلامی و همچنین نهادهای ذی-ربط گفتگو و مشاوره شده است تا برای آن تقسیمکار صورت گیرد.
دبیر شورای عالی انقلاب فرهنگی گفت: شأن شورای عالی انقلاب فرهنگی سیاستگذاری است که در سیاست-های کلان مربوط به مدل ارزیابی و پذیرش میتواند ورود پیدا کند.
وی ادامه داد: میتوان با مجلس شورای اسلامی نیز هماهنگی داشت تا ذیل راهبردهایی که به وجود میآید، برای تدوین قوانین و مقررات موردنیاز اقدام شود.
اعتماد به سیستم پذیرش دانشجو و امنیت سنجش؛ مزیتهایی است که نباید از دست برود
عاملی با اشاره به مزیتهایی که تجربه سنجش و پذیرش در کشور داشته است تأکید کرد: سیستم فعلی ما مزیتهایی را داراست که نباید آنها را از دست بدهیم و یکی از این مزیتها همین اعتماد به سیستم ارزیابی و پذیرش دانشجویان است.
وی افزود: امنیت سنجش امر بسیار مهمی است که تلاش و دقتهای بسیاری برای آن صورت گرفته است و این سلامت و امنیت کنکور سرمایه بزرگی تلقی میشود که به دنبال آن هر مدل دیگری که بخواهد جایگزین شود باید این ویژگیها را نیز تأمین کند.
استاد گروه ارتباطات دانشگاه تهران ادامه داد: در کنار توجه به مزایای موجود بایستی تلاش کنیم تا از معایب آن پرهیز شود و یکی از این معایب فشار سنگینی است که دانشآموز در مسیر کنکور متحمل میشود که به دنبال آن با تأکید بر انتخاب رشتههای خاص و یا درآمدزاییهای بالای برخی رشتهها نوعی فشار روانی برای دانشآموز به وجود میآید.
درصد بالایی از داوطلبان کارشناسی ارشد و دکتری بر اساس سوابق تحصیلی وارد دانشگاه میشوند
وی افزود: مسئله دیگر عرصه استقلال دانشگاههاست که البته سازمان سنجش معتقد است با کاستن مرحلهبه-مرحله پذیرش دانشجویان توانستهاند بخشی قابل توجهی از دانشجویان کارشناسی ارشد و دکتری را بر اساس سوابق تحصیلی پذیریش کنند.
عاملی ادامه داد: بههرحال ورود در رشته های کارشناسی خصوصا در دانشگاه های دولتی از مسیر کنکور صورت می گرید و تعیین و تکلیف تک مقطعی آینده داوطلبین ورود به دانشگاه های کشور نوعی از اضطراب و فشار را به همره داشته است. که تنوع بخشی به نحوه ارزیابی، انجام ارزیابی ها در دو یا سه مقطع از سال و یا تفکیک ایجاد کردن بین نظام ارزیابی و پذیرش دانشجو و از همه مهمتر توجه به دانشگاه های درجه یک کشور در جذب مستقل دانشجو؛ می تواند مسیر متفاوت، مفیدو موثری را بوجود بیآورد.
وی افزود: مدلهای موفقتر در فرآیند آزمون و پذیرش نیز وجود دارد منتهی اینکه آیا مدلهای مذکور میتوانند در فضای اجتماعی و فرهنگی ما نیز موفق عمل کنند، سؤالی است که باید به آن پاسخ داد.
در نظر داریم ظرف مدت 6 ماه به مدل برگزیدهای دست پیدا کنیم
دبیر شورای عالی انقلاب فرهنگی با اشاره به مطالعات پیشین که درزمینهٔ مدل نظام سنجش و پذیرش صورت گرفته گفت: ما روی مطالعات قبلی پایبند خواهیم بود و از آنها نیز استفاده خواهیم کرد ضمن آنکه در نظر داریم ظرف مدت 6 ماه به مدل برگزیدهای در این زمینه دست پیدا کنیم و طبیعتا مسیر اجرائی شدن آن نیازمند فرایندهای حقوقی و اجرائی است که زمان بر خواهد بود.
وی افزود: برای پیشبرد بیشتر اهداف مذکور، اعضای ستاد علم و فناوری شورای عالی انقلاب فرهنگی قصد دارند با تمامی ذینفعان امور کنکور مشورت و رایزنی به عملآورند و در این رابطه دومین نشست مربوطه با رؤسا و مدیران برخی دانشگاههای مطرح کشور صورت گرفته است که حتما از دیدگاه ها و نظرات آنها بهره مند خواهیم شد. .
رئیس دانشگاه تهران: بزرگترین مشکل، ورود دستگاههای مختلف به موضوع کنکور است
نیلی احمدآبادی رئیس دانشگاه تهران گفت: شاید بزرگترین مشکل، ورود دستگاههای مختلف به موضوع کنکور است.
وی افزود: ما در مسئله پذیرش دانشجویان در مقطع دکتری سالها مشکلی نداشتهایم تا آنکه توسط قانون مجلس با مشکلاتی روبرو شدیم و بر این اساس اگر ورود دستگاههای دیگر به موضوع کنکور به حداقل برسد، بسیاری از مشکلات مربوط به این حوزه قابلرفع خواهد بود.
رئیس دانشگاه تهران ادامه داد: بیشتر وقت شورای سنجش و پذیرش به مسائل روزمره این شورا میگذرد و ازاینرو فرصتی برای طراحی نظام جدید در موضوع کنکور نیست، بهویژه آنکه قانون نیز همه طرفها را بسته است.
وی افزود: تجربه این را ثابت کرده است که اگر افراد ذینفع بتوانند برای حل مسئلهای گرد همآیند مسئله بهخوبی حل خواهد شد.
نیلی احمدآبادی خاطرنشان کرد: دانشگاه همواره به دنبال جذب بهترین دانشجویان است و به همین دلیل دانشگاه آنطرفی نیست که در آن شکلی از فساد بتواند شکل گیرد.
صدور یک قالب و برنامه کلی برای همه دانشگاهها اشتباه است
وی افزود: ما از قبل انقلاب شیوههای مختلف پذیرش را تجربه کردهایم و در این زمینه نکته حائز اهمیت این است که صدور یک قالب و برنامه کلی برای همه دانشگاهها اشتباه است.
رئیس دانشگاه تهران گفت: یکی از تجربیاتی که در برخی دانشگاههای خارجی اجراشده این است که در ابتدا تعداد زیادی دانشجو جذب دانشگاه میشوند و در ادامه بر اساس تلاش دانشجو در ترمهای بالاتر، ظرفیت نهایی دانشجو با ریزش زیادی در زمان فارغالتحصیل مواجه میشود.
وی افزود: مسئله سربازی دانشآموزان در صورت عدم قبولی در دانشگاه از دیگر مواردی است که مسئله خانواده-ها شده است.
باید به دانشآموزان اجازه انتخاب بیشتری دهیم
نیلی احمدآبادی گفت: ما باید به دانشآموزان اجازه انتخاب بیشتری دهیم و فرصت زیادی در اختیار آنها قرار دهیم که بر این اساس مجموعهای از انتخابهای دانشآموز تدوین و به دانشگاه مقصد ارائه شود تا دانشگاه بر اساس علایق و توانمندیهای دانشجو بتواند برای آیندۀ وی برنامهریزی کند.
وی ادامه داد: در رشتههایی از قبیل دکتری حرفهای پیوسته میتوان روند پذیرش دانشجو را دومرحلهای کرد و به یکسری از رشتههای مرتبط از قبیل مهندسی و... اجازه ورود به رشته پزشکی را بدهیم تا در این صورت به فرد فرصت دهیم مسیر آموزش را ادامه دهد.
رئیس دانشگاه تهران با اشاره به ارتباط مبحث اشتغال دانشآموزان و انتخاب رشتههای دانشگاهی تأکید کرد: بسیاری از کشورهای دنیا در مقطع فوقلیسانس و کاردانی دارای وضعیت اجتماعی خوبی برای تحصیلکردگان خود هستند حالآنکه در کشور ما موضوع اشتغال تحصیلکردگان بهعنوان یک مسئله و مشکل شناختهشده است.
وی با تأکید بر لزوم توجه بیشتر برافزایش کیفیت سوابق تحصیلی دانشآموز توسط آموزشوپرورش گفت: ما در دانشگاهها متقاضی فرد تحصیلکرده و دارای دانش بالا هستیم حالآنکه در سالهای آخر تحصیل فرد در آموزشوپرورش بر روی تقویت هنر تستزنی آنها تمرکز است.
نیلی احمدآبادی ادامه داد: تعداد افرادی که در امتحان نهایی دارای معدل 20 هستند بسیار زیاد است و همین مسئله مانع حذف کنکور شده است، لذا اگر سوابق تحصیلی بتواند عاملی برای سنجش و پذیرش باشد کیفیت را بالا خواهد برد.
رئیس دانشگاه صنعتی شریف: شورای عالی انقلاب فرهنگی حذف کنکور را از مقطع تحصیلات تکمیلی آغاز کند
محمود فتوحی رئیس دانشگاه صنعتی شریف گفت: اگر ما یک سیستم داریم و میخواهیم سیستم دیگری را جایگزین آن کنیم باید ایرادهای سیستم قبلی و قوتهای سیستم جدید را احصاء کرده باشیم و ازاینرو باید کنکور را در هر سه مقطع کارشناسی، کارشناسی ارشد و دکتری موردتوجه قرار دهیم.
وی افزود: اگر یک بررسی در دانشگاهها داشته باشیم، علیرغم اینکه به کنکور سراسری مقطع لیسانس اعتماد وجود دارد اما در پذیرش مقطع دکتری اینگونه نیست.
رئیس دانشگاه صنعتی شریف تأکید کرد: شورای عالی انقلاب فرهنگی بهتر است در مسئله کنکور ابتدا به حذف کنکور در مقطع کارشناسی ارشد و دکتری اقدام کند.
وی خاطرنشان کرد: اگر امتحانی شبیه امتحان بینالمللی GRE چند بار در سال برگزار شود و دانشگاهها بر اساس نمرات بهدستآمده اقدام به مصاحبه و پذیرش دانشجو کنند، میتوان در پذیرش دانشجوی توانمند در دانشگاه اقدام بهتری داشت که در این رابطه بایستی اصل را بر اعتماد به دانشگاهها متمرکز کنیم و البته بر فعالیت دانشگاه در این زمینه نظارت داشته باشیم.
کنکور کارشناسی تبدیل به تجارت بزرگی شده است
فتوحی با اشاره به مزایا و معایب کنکور کارشناسی گفت: کنکور کارشناسی خانوادهها را تحتفشار قرار داده و امروز تبدیل به تجارت بزرگی شده است.
وی افزود: متأسفانه مدارس خوب ما در آموزشوپرورش کتب درسی را اصلاً درس نمیدهند بلکه اقدام به برگزاری کلاسهای تقویتی و فراتر از کتب درسی برای تقویت مهارت تستزنی میکنند که باید برای آن سیاست دقیقی با همکاری وزارت آموزشوپرورش تدوین کرد.
رئیس دانشگاه صنعتی شریف گفت: اینکه در بسیاری از مدارس با معدلهای بالا در میان دانشآموزان مواجهیم نشاندهنده آن است که عملاً سابقه تحصیلی دانشآموزان ملاک قویای نیست.
معاون آموزشی دانشگاه تبریز: شرایط فعلی سازمان سنجش آموزش کشور مناسب است
حیاتی، معاون آموزشی دانشگاه تبریز گفت: اهداف به وجود آمده در کنکور ما باتجربه بسیاری از کشورهای جهان متفاوت است و بحث مسئلهای چون کنکور از زمان مهدکودکها آغاز میشود که با تفکیک مدارس پولی و مدارس رایگان توجه اصلی روی تستزنی و قبولی دانشآموز شده است.
وی افزود: به نظر میرسد برای کنکور کارشناسی، شرایط فعلی سازمان سنجش آموزش کشور مناسب است و نباید آن را تغییر دهیم چراکه باعث فشارها و دردسرهای مختلف برای دانشگاه و کاهش اختیارات مدیران دانشگاهها میشود، بلکه باید در مقطع ارشد و دکتری دست دانشگاهها را در پذیرش دانشجویان تحصیلات تکمیلی باز گذاشت.
نماینده دانشگاه مشهد: اولویت اول باید بازنگری اساسی در تحصیلات تکمیلی باشد
بیگدلی نماینده دانشگاه مشهد گفت: از حدود سال 1348 در دانشگاه شیراز موضوع سنجش دانشجویان با نگاه تخصصی موردتوجه قرارگرفته است و تاکنون تغییرات متعددی در نظام سنجش و پذیرش کشور داشتهایم چنانکه در سال 1362 پس از وقوع انقلاب فرهنگی نظام پذیرش به شیوه فعلی ساماندهی شد.
وی خاطرنشان کرد: در بیش از دو دهه گذشته کنکور توانسته در روند پذیرش دانشجو عملکرد خوبی داشته باشد.
بیگدلی ادامه داد: بهتر است برای آسیبشناسی تجربه نظام سنجش و پذیرش کشور آسیبشناسی روی تجربه دهساله گذشته صورت گیرد و به این نکته توجه داشت که اتفاقات اخیر نظام سنجش و پذیرش بیشتر متأثر از تغییرات در نظام آموزشی در آموزشوپرورش است.
وی افزود: با توجه به کاهش کیفیت تحصیلی دانشآموزان و عدم توجه جدی به نظام نمرهدهی دانشآموزان، اتکای به سوابق تحصیلی در پذیرش آینده دانشآموزان با مشکلات بسیاری همراه خواهد بود.
بیگدلی با اشاره به این نکته که در کنکور سراسری دهه 70 توانمندیهای عمومی دانشآموز نیز موردتوجه قرار میگرفت که بعدها حذف شد، گفت: برای پدیده کنکور یک بررسی همهجانبه در شکل جامعهشناختی لازم است و فرصت 6 ماهه مذکور به نظر میرسد که کافی نیست.
وی افزود: نحوه سنجش در دورههای تحصیلات تکمیلی نیاز به بازنگری دارد و اولویت اول باید بازنگری اساسی در بخش تحصیلات تکمیلی باشد.
معاون آموزشی دانشگاه اصفهان: افزایش کمی رشتههای دانشگاهی موجب کاهش کیفیت شده است
همچنین در ادامه دکتر یوسف شاقول معاون آموزشی دانشگاه اصفهان گفت: اگر فشار سیاسی نباشد برخی از دانشگاهها در سطح کشور قطعاً تعطیل خواهد شد چراکه برخی دانشگاههای کشور از بلوغ علمی لازم برخوردار نیستند.
وی افزود: باید توجه همهجانبهای برای کاهش کارهای منفی درزمینهٔ سنجش و پذیرش دانشجویان صورت گیرد.
معاون آموزشی دانشگاه اصفهان ادامه داد: افزایش کمی رشتههای دانشگاهی مسئلهای شده که موجب کاهش کیفیت آموزشی در برخی دانشگاهها شده است.
وی افزود: در خصوص پذیرش دانشجو سیاستهای ناهمخوانی وجود دارد چنانکه در دورهای مجلس شورای اسلامی نسبت به برچیده شدن کنکور قانونگذاری کرد و در همان برهه صحبت از کنکور در مقطع تحصیلات تکمیلی به میان آمد.
شاقول گفت: آزمون کنکور کارشناسی برای دانشگاهها روایی و اعتبار بالایی دارد اما درزمینهٔٔ تحصیلات تکمیلی بهخصوص مقطع کارشناسی ارشد روایی و اعتبار کمتری وجود دارد.
وی افزود: در مقطع دکتری به سبب دخالت 50 درصدی دانشگاه این مشکل تا حدودی برطرف شده است اما نیاز به بازنگری جدیتری است.
معاون آموزشی دانشگاه اصفهان گفت: سهمیههایی که برای ورود دانشجویان به دانشگاه وجود دارد باید مورد ارزیابی مجدد قرار گیرد.
وی افزود: مرحلهبندی سطوح پذیرش دانشگاهها با ایجاد دخالت دانشگاهها از دیگر مواردی است که باید موردتوجه قرار گیرد.
معاون آموزشی دانشگاه صنعتی امیرکبیر: تراز حداقلی برای پذیرش دانشجوی کارشناسی ارشد در نظر گرفته شود
کریمیان معاون آموزشی دانشگاه صنعتی امیرکبیر گفت: ما باید حاشیههای موجود پیرامون کنکور را کنار گذاشته و روی موارد عملیاتی تمرکز کنیم.
وی افزود: در خصوص کنکور کارشناسی سیستمی در دانشگاههای خارج وجود دارد که طی آن دانشجو در سال اول به تعداد زیاد پذیرش میشود اما بهمرور تعداد دانشجو در مقاطع بالاتر ریزش میکند که مدل قابل قبولی است و میتوان بهصورت پایلوت بخشی از ظرفیت پذیرش دانشجویان را بر این اساس تدوین کرد.
کریمیان ادامه داد: در درجه اول مشکل اصلی دانشگاه کنکور کارشناسی ارشد و بعدازآن کنکور مقطع دکتری است.
وی افزود: برای پذیرش دانشجو در کنکور کارشناسی ارشد حداقلی برای ترازهای پذیرش باید در نظر گرفته شود تا دانشجوی دارای سطح تحصیلی پایین نتواند وارد دانشگاه شود.
معاون آموزشی دانشگاه صنعتی امیرکبیر گفت: باید بین مقطع کارشناسی بهعنوان فعالیت آموزشی و مقطع تحصیلات تکمیلی بهعنوان فعالیت تحقیقی در سیستم قانونگذاری کشور تمایز قائل شویم.
وی افزود: شورای عالی انقلاب فرهنگی میتواند با دیوان عدالت اداری پیرامون صدور احکام مربوط به فعالیتهای آموزشی هماهنگیهایی صورت دهد.
معاون آموزشی دانشگاه شهید بهشتی: باید به دنبال اصلاح حساب شده فرآیند سنجش و پذیرش دانشجو باشیم
افضلیان معاون آموزشی دانشگاه شهید بهشتی در ادامه جلسه با بیان اینکه موضوع جدا شدن سنجش از پذیرش سالهای بسیاری است که در کشور بهعنوان مسئله وجود دارد، گفت: ما باید به دنبال اصلاح حساب شده فرآیند سنجش و پذیرش دانشجو باشیم و نیازی به تغییر این فرآیند نیست.
افضلیان ادامه داد: کنکور یک مسئله منحصر به فرد نیست که با حل آن سایر مشکلات موجود در نظام آموزشی کشور برطرف شود.
وی افزود: با استعدادترین دانشجویان در مقطع کارشناسی وارد دانشگاه میشوند و بعدازآن چنین شرایطی را در مقطع دکتری داریم حالآنکه در مقطع کارشناسی ارشد با مشکلات متعددی مواجهیم.
معاون آموزشی دانشگاه شهید بهشتی یادآور شد: در دانشگاه دانشجوی دارای سه ترم مشروطی داشتهایم که معدل بالای 19 در دوره دانشآموزی دارد و این نشاندهنده عدم امکان اعتماد به سوابق تحصیلی دانشآموزی است.
عاملی: توجه اصلی شورای عالی انقلاب فرهنگی به ذینفعان است
به گزارش مرکز خبر شورای عالی انقلاب فرهنگی دکتر عاملی در پایان این جلسه گفت: مطمئناً در مسئله کنکور کار غیرعلمی و غیر تخصصی انجام نخواهیم داد و بر اساس هیجانات مقطعی تصمیم گیری نخواهد شد.
وی افزود: توجه اصلی شورای عالی انقلاب فرهنگی توجه به ذینفعان است که مهمترین ذی نفع کنکور دانشجو و دانشگاه است. سیاستگذاری میتواند اقدام به حل مسئله کند که از بدنه ذینفعان اصلی شکل بگیرد.
وی افزود: اینکه گفته میشود دستگاههای مداخلهکننده درزمینهٔٔ کنکور زیاد هستند نشاندهنده آن است که به دستگاهها اصلی متولی این امر توجه و اعتماد نشده است.
دبیر شورای عالی انقلاب فرهنگی یادآوری کرد: باید به شورای عالی انقلاب فرهنگی با سابقه 36 سال فعالیت درزمینهٔٔ سیاستگذاری و برنامهریزی راهبردی علم و فرهنگ کشور اعتماد و توجه لازم صورت گیرد.
وی در پایان تاکید کرد که مدل های رایج و موفق جهان و رویکرد تخصصی به نظام های ارزشیابی، رتبه بندی آموزش و پذیریش دانشجویان و همچنین تجارت موفق و شکست خورده گذشته در این مسیر بسیار راهگشا خواهد بود.
نباید همه دانشگاهها را با یک رویکرد دنبال کنیم
وی افزود: ما نباید همه دانشگاهها را با یک رویکرد دنبال کنیم و میتوانیم برخی طرحها را بهصورت پایلوت در برخی دانشگاههای نمونه انجام دهیم و این در صورتی است که یک مدل جامعی در این زمینه تدوین شده باشد.