هشدار نسبت به کمبود عضو اهدائی در کشور/ اعضای بدن ۳ هزار بیمار مرگ مغزی اهدا نشد

مهدی شادنوش (رئیس مرکز مدیریت پیوند و امور بیماری‌های خاص وزارت بهداشت) در گفت‌وگو با خبرنگار ایلنا در ارتباط با برنامه تحویل دارو به بیماران خاص در درب منزل و تشکیل حواله الکترونیکی دارویی گفت: به شدت به دنبال این هدف‌گذاری هستیم که داروی بیماران خاص در درب منزل آنها تحویل داده شود. این برنامه از آن جهت است که بتوانیم دارو را به راحت‌ترین روش به بیماران برسانیم. البته این اقدام در رابطه با برخی داروها که لازم است در برخی مکان‌های خاص تزریق بشوند، از آن جهت که نیاز به زنجیره‌ای است تا آن دارو سالم به دست بیمار برسد و همچنین به اقدامات خاصی برای نگه‌داری دارو نیاز است، به نظر می‌آید کار صحیحی نباشد. در رابطه با اینگونه داروها هم باید اقداماتی را تبیین کرد تا بیماران بتوانند دارو را از محل خاص و نزدیک محل سکونت خود تهیه کنند و دارو را در همان محل مورد استفاده و تزریق قرار بدهند.

وی افزود: درباره برخی داروهای دیگر هم در نظر داریم، آنها را با صدور حواله الکترونیکی به دست بیماران برسانیم. برای اینکه این برنامه در طیف گسترده‌تری انجام شود و بتوانیم به وسیله یک حواله الکترونیکی دارو را به درب منزل بیماران برسانیم، به ایجاد یک حواله الکترونیک نیاز داریم. همچنین ما باید بدانیم هر بیمار با کد ملی خاص، در چه مکانی زندگی می‌کند، چه داروئی و به چه میزانی از آن دارو را نیاز دارد. اگر این اطلاعات دریافت، گردآوری و ثبت شود، می‌توانیم برای تهیه این حواله الکترونیکی اقدام کنیم.

شادنوش در ارتباط با طرح‌های اجرائی پایلوت و استفاده گسترده از طرح حواله الکترونیکی داروی بیماران خاص بیان کرد: این حواله الکترونیکی تا الان در مورد شیرخشک سلیاک مختص بیماران پی‌کی‌یو اجرائی شده است. شیرخشک مورد نیاز بیماران مذکور بوسیله حواله الکترونیکی توزیع و در درب منزل آنها ارائه می‌شود. همچنین این برنامه در ارتباط با بیماران ای‌بی (پروانه‌ای)‌ برای تهیه پانسمان‌هایشان اجرائی شده است و  پانسمان هر شخص به همراه برخی داروهای کمکی و مورد نیاز آنها، درب منزل آنها تحویل داده می‌شود. بنابراین لوازم و محلول مورد نیاز این بیماران درب منزل آنها ارائه می‌شود. امیدواریم و تلاش می‌کنیم تا بتدریج در مورد بیماران خاص و بیماران پیوندی هم این ارائه بوسیله حواله الکترونیکی در درب منزل انجام شود.

شادنوش در ارتباط با کمبود عضو پیوندی در کشور و مرگ و میر ناشی از آن اظهار داشت: در حال حاضر نامِ ۲۵ هزار نفر در لیست انتظار اهدای عضو در سطح کشور موجود است. باید توجه کرد که این رویه درمانی،‌ یک انتخاب برای بیمار نیست و بیماران اگر به عضو پیوندی دسترسی پیدا نکنند، نمی‌توانند به حیات خود ادامه بدهند. هر فرد در این لیست یا عضو اهدائی برای ادامه زندگی پیدا می‌کند یا می‌‌‌میرد. از این لیست بنابر پیش‌بینی روزانه بین ۷ تا ۱۰ نفر از دنیا می‌روند که بسیار دلخراش است.

وی در همین خصوص افزود: امیدواریم با گسترش فرهنگ اهدای عضو بتوانیم از این مرگ و میر و شرایط انتظار جلوگیری کنیم. ما سالیانه بین ۴ هزار نفر مرگ مغزی داریم که امکان اهدای عضو دارند. در سال ۹۷ زیر هزار نفر اهدای عضو داشتیم. باقی این شمول، اندام‌ها و اعضای بدن‌هایی بودند که دفن شدند و از بین رفتند، درحالی که می‌توانستند، اثربخشی بسزائی در سلامت و ادامه حیات دیگر انسان‌ها داشته باشند. امیدواریم با فرهنگ‌سازی، اهدای عضو در اولویت هر خانواده دارای مرگ مغزی قرار بگیرد.

شادنوش افزود: باید توجه کرد که در ایران تمام امکانات اهدای عضو در دسترس است. تمام پیوندهائی که در جهان انجام می‌شود در ایران نیز صورت می‌گیرد. ما از نظر علمی هیچ کسری نداریم. مشکل ما کمبود عضو اهدائی است.

رئیس سازمان پیوند عضو و امور بیماری‌‌های خاص در ارتباط با تاثیر تحریم‌ها بر تامین دارو و امکانات پزشکی بیماران خاص در کشور گفت: به لطف خداوند و با تمهیدات اندیشیده شده از طرف همکاران بنده در وزارت بهداشت، خیلی از اثرات تحریم‌های تحمیل شده به کشور کاهش پیدا کرده است. تا الان به روش‌های مختلف تلاش شده است تا اثر تحریم‌ها برای بیماران محسوس نباشد، اما در هر صورت خیلی مشکل ایجاد می‌‌کنند.

شادنوش در پایان اظهار کرد: در خصوص انتقال ارز و خرید کالا‌های مورد نیاز مشکل داریم. همچنین استنکافی که برخی شرکت‌ها بصورت رسمی برای تحویل دارو و تجهیزات می‌کنند از جمله مشکلات ما به شمار می‌آید. به هرحال این تحریم‌ها معضلاتی را بوجود آورده است، ولی همچنان که گفتم، همکاران ما با تمام توان تلاش کردند تا نیازمندان به دارو کمترین اثر را از این شرایط احساس کنند.